فوايد روزه‏

منابع:

کتاب: تفسير و شرح صحيفه سجاديه جلد هفتم

نویسنده: استاد حسین انصاریان

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ» «1»

اى اهل ايمان! روزه بر شما مقرّر و لازم شده، همان گونه كه بر پيشينيان شما مقرّر و لازم شد، تا پرهيزكار شويد.

براى روزه سه فائده است:

اول: از جهت روحى كه مهم‌ترين فلسفه اين واقعيّت است به عهده علوم روحى و عرفانى است.

دوم: از جهت اخلاقى و اين بر عهده دانشمندان علم اخلاق اسلامى است.

سوم: از جهت مادى، بهداشت جسم است.

مسلّم است كه روزه در حالات زيادى مفيد است و در پاره‌اى از امور، علاج منحصر مى‌باشد و گاهى بهترين راه علاج است.

علاج امراج با روزه‌

براى معالجه در موارد زير از روزه استفاده مى‌شود:

1- اضطرابات مزمن امعاء و هنگامى كه همراه با تخمير مواد زلاليّه و مواد نشاسته‌اى باشد.

در اين موقع روزه مخصوصاً از جهت نياشاميدن آب ميان دو خوراك و ايجاد فاصله طولانى نوبت‌هاى غذا علاج قطعى است و اين خصوصيات در مورد روزه ماه رمضان كاملًا رعايت شده است.

2- هنگام زياد شدن وزن كه ناشى از زيادى خوراك و كمى حركت باشد، در اين‌ مورد روزه با رعايت اعتدال در غذا وقت افطار و اكتفاى به آب هنگام سحر از هر قسم معالجه مفيدتر است.

3- زيادى فشار خون، اين مرض بر اثر پرخورى و انفعالات نفسانى رو به ازدياد مى‌رود و در چنين هنگامى ماه رمضان ماه نعمت و بركت است، مخصوصاً اگر وزن شخص بيشتر از وزن طبيعى امثالش باشد.

4- مرض قند، آن نيز مانند فشار خون رو به انتشار مى‌رود، البته در اوائل غالباً توام با سنگينى بدن است، در اين صورت باز روزه علاج نافعى مى‌باشد؛ زيرا مرض قند با تقليل در چاقى تخفيف مى‌يابد، در مواردى كه مرض قند به طور خفيفى وجود داشته باشد پنج ساعت پس از خوردن غذا، قند در خون به كمتر از ميزان طبيعى پايين مى‌آيد و پس از ده ساعت به كمترين حدّ طبيعى مى‌رسد.

حتى بعد از پيدايش آمپول انسولين «مخصوصاً وقتى كه وزن مريض از حدّ طبيعى تجاوز كند» مهم‌ترين معالجه روزه است.

5- در مورد التهاب حاد و مزمن كليه كه مقرون با ترشح و تورّم باشد.

6- در مورد امراض قلب كه توأم با تورّم باشد.

7- التهاب مزمن مفاصل، خاصه وقتى كه توأم با امراض چاقى باشد، به طورى كه غالب زنها پس از سن چهل سالگى به آن مبتلا مى‌شوند.

در ماه رمضان عوارض اين مرض به درجات خفيف‌تر از مواقعى است كه برق و خون گرفتن و ادويه و تمام وسايل طبّ جديد به كار برده مى‌شود.

ممكن است بگويند در مورد امراض كه روزه علاج قاطع شناخته مى‌شود محتاج به دستور پزشك است و روزه اسلامى وظيفه اشخاص سالم و تندرست است.

در پاسخ؛ اين بيان صحيح است، ولى فايده روزه براى افراد سالم همانا جلوگيرى از اين امراض است، خصوصاً امراضى كه در ارقام 1 و 2 و 3 و 7، ذكر شد.

نكته ديگر اين است كه: تمام اين امراض در انسان تدريجاً بروز مى‌نمايد، به طورى كه در آغاز پيدايش تشخيص صحيح آن ممكن نيست، به اين معنى كه نه شخص مريض و نه پزشك هيچ كدام نمى‌توانند در اول ظهور مرض آن را بشناسند؛ زيرا طبّ هنوز آن قدر پيشرفت ننموده است كه همه موجبات و علل امراض را بشناسد، ولى چيزى كه از نظر طبّى براى جلوگيرى از اين امراض قطعاً بايد اجرا شود، فقط روزه گرفتن است.

طبق آمار؛ قطعى شده است كه هرگاه دربدن چربى زياد و چاقى پديد آيد، براى قبول مرض قند، وزيادى فشار خون و التهاب مزمن مفاصل و غير آن مستعد و از طرف ديگر به هر نسبت كه از وزن بدن كاسته شود به همان نسبت استعداد پذيرفتن اين امراض نيز كمتر خواهد شد و از اين رو شركت‌هاى بيمه جز با شرايط سنگين، حاضر نيستند سلامتى اشخاص را كه وزن آنها زياد است بيمه نمايند.

در هر حال سالى يك بار روزه گرفتن بهترين وسيله براى جلوگيرى از همه اين امراض مى‌باشد.

پی نوشت ها:

______________________________

(1)- بقره (2): 183.