و كان من دعائه عليه السلام اذا مرض او نزل به كرب اوبليه
بود از دعاى آن امام عالى مقام عليه السلام در وقتى كه مريض مى شد، يا اينكه نازل مى شد بر او حزن و اندوهى و يا بليه و ابتلائى.
كلمه ى من بيانيه، تصرف به معنى تغير و تقلب است.
يعنى: اى خداى من مر تو را است ثنا بر چيزى كه جدا نمى شوم من كه تغير و تبدل مى كنم من در او از صحيح و سالم بودن بدنم.
ما، در اين فقره و فقره ى سابقه موصوله است و من بيانيه.
حديث: جديد احداث تجديد.
يعنى: و مر تو را است ثناء براى آنچه كه تازه نمودى به من از ناخوشى كه در جسد من است.
ايقاظ: از كلام امام عليه السلام چنان فهميده مى شود كه صحت، و مرض هر يك از آنها نعمت است از قبل خداى عزوجل چنانچه بعد از اين صراحت مى فرمايد و همچنين از كلام آن بزرگوار نيز استفاده مى شود كه صحت زياده است از مرض زيرا كه از صحت تعبير بلم ازل فرمود و از مرض به احداث و تجدد.
پس نمى دانم اى خداى من كه كدام يك از دو حالت سزاوارتر است
به شكر تو و كدام يك از دو وقت اولى است به ثناء نمودن مر تو را.
نشط: به معنى سرعت و شدت و شادى.
بغى: طلب نمودن.
مرضاه: خشنودى. فضل: در مقام به معنى خوبى و رزق.
يعنى: آيا وقت سلامت آن چنانى كه گوارا نمودى تو مرا در آن وقت خوبها و پاكيزه هاى رزقت را و سخت نمودى تو به سبب صحت طلب نمودن خوبى تو را و نيكوئى و روزى تو را.
و قوت دادى تو مرا با آن سلامت بر چيزى كه توفيق دادى تو مرا به آن از بندگى نمودن، اطاعت و بندگى نمودن خدا از عبادت بدنيه به سلامت و صحت است زيرا كه بدون او غالب از بندگيها را نتوان جاى آورد.
عله: سقم و مرض را گويند.
محض: خالص بودن، تحفه: چيزى نفيس خوب به ديگرى دادن.
يعنى: يا وقت مرض آن چنانى كه خالص نمودى تو مرا به واسطه ى او و نعمتهاى آن چنانى كه تحفه و خوبى دادى تو مرا به او.
روايت شده است كه تب يك شب كفاره ى يكسال گناه است.
روايت ديگر وارد است كه بنده ى مومن همين كه تب بر او مستولى شد ريخته شود مثل برگ درخت گناهان او، ناله ى او تسبيح است و صيحه ى او تهليل است و تقلب كردن و حركت او در فراش مثل شمشير زدن است در راه خدا.
ايضاح: عالم حقيقى و داناى واقعى كه مطلع است به خواص اشياء و فوائد آن و بر اينكه هر يك از صحت و مرض را فوائدى مترتب است و لذا امر بر او مردد شده است كه كدام يك از صحت و مرض اولى و سزاوارتر است به شكر و ثناى معبود نمودن لكن در مقام اشكالى است و آن اين است كه ائمه ى عليهم السلام هميشه از خدا سئوال مى نمودند سلامت بدن و باقى بودن صحت جسم و عدم استيلاى امراض چنانكه در دعاى جوشن صغير معلوم مى شود خلاصه اگر صحت و مرض هر دو نعمت بوده اند لابد بود سئوال از مرض نيز مثل صحت در حالى كه سئوال از مرض محبوب نيست و لذا سئوال نمى نمودند جواب شبهه آن است كه امراض و اسقام وارده بر انسان از قبيل كفاره ى گناهان است پس بعد از نزول اسقام و امراض از قبيل نعم حضرت بارى زيرا بر او مترتب مى شود چهار فائده كه ذكر نموده است.
غمس: فرو رفتن در چيزى.
حوبه: معصيت و گناه، تخفيفا و تطهيرا و تنبيها و تذكيرا هر يك مفعول له است از براى قوله محصتنى و اتحفتنى يعنى از براى سبك شدن مر آن چيزى كه سنگين گرديده بر پشت من از گناهان و از براى پاك نمودن مر آن چيزى كه فرو رفتم من در آن از گناهان و از براى آگاه نمودن مر جاى نياوردن، و فراموش شدن توبه و متذكر شدن مر زائل شدن معصيت به سبب نعمت قديم چون نعمت قديم از او سلب شده است كه صحت باشد و الان مبتلا به مرض شده است طلب بازگشت مى نمايد از محو معصيت تا آنكه قديم به او عود نمايد
خلال: بين شى ء و ميان او را گويند.
تكلف: برداشتن شى ء است به مشقت و تعب جار و مجرور متعلق به ثابت است جمله ى حاليه مشاراليه ذلك مرض و علت هست.
يعنى: و حال آنكه ثابت است در ميان مرض و علت چيزى كه بنويسند از براى من آن دو نويسنده از خوبى اعمال كه در قلب خطور ننموده است در آن و زبان تكلم به او ننموده است و جوارح متحمل مشقت او نشده است
در بعضى از روايات وارد است كه دو ملك مامور هستند به نوشتن در حال مرض به آنچه در حال صحت او مى نوشتند زيرا كه در حبس خدا است.
از حضرت صادق عليه السلام مروى است كه آن بزرگوار فرمودند كه: وقتى كه صعود نمايد دو ملك به سوى آسمان در هر شبى خداى عزوجل فرمايد به ايشان كه چه نوشته ايد شما از براى بنده ى من در حال مرض او، عرض نمايند: شكايت نمودن او را نوشتيم پس مى فرمايد خداى عزوجل: كه انصاف ننموده ام من در حق بنده خود اگر او را حبس نمايم به حبس خود پس منع نمايم او را از شكايت نمودن بنويسيد شما چيزى را كه مى نوشتيد از براى او از خير در حال صحت او و بر او گناه و معصيت ننويسيد تا آنكه او را آزاد نمايم از حبس خود به درستى كه او در حبس من است از حبس من.
احلال: نازل نمودن، حل به مكان اى نزل به.
حب: دوست داشتن و نفس به چيزى مايل بودن رضاى خداى عزوجل
اختيار نمودن او است و سهل و آسان نمودن مرض از براى او عبادت از تعب نيامدن و شكايت ننمودن است چون مرض بالذات منافى با طبع و ميل انسان است و نفس بالطبع مايل به او نيست و راضى بر آن نمى شود و در نفس الامر او يكى از نعم خداوند متعال است و بر او مترتب است فوائد كثيره، پس امام (ع) عرض نمايد به خداى عزوجل كه اى پروردگار من پس رحمت فرست تو بر محمد (ص) و آل او و محبوب نما تو به سوى من چيزى را كه اختيار نمودى تو از براى من و سهل نما تو از براى من چيزى را كه نازل نمودى به من.
و پاك نما تو مرا از چرك چيزهائى كه پيش انداختم من، و محو نما تو از من بدى چيزهائى كه در سابق به جا آورده ام، بدانكه معصيت خلاق عالم دو چيز بر او مترتب است يكى ذلت و خوارى نزد او بلكه نزد مردمان نيز وقتيكه قائم شوند گواهان و دوم آن است كه مترتب شود بر او آتش و از براى اين دو اثر و ثمر امام گاهى تعبير به اثر نمود و مرتبه ى ديگر به شر.
ايجاد: ظفر يافتن به مطلوب اوجده الله مطلوبه اى اظفره به.
يعنى: مظفر نما تو مرا به شيرينى عافيت و روزى نما تو مرا به سردى سلامت
بدانكه از باب محو شدن گناهان و كفاره ى آنها است و او مخالف طبع نيز هست و لذا سئوال از خدا طلب عافيت مى نمايد علاوه در حال صحت انسان مى تواند انسان طاعات و افعال خيريه جاى آورد كه آن امور در حالت مرض امكان ندارد.
و بگردان تو از بيرون آمدن من از مرض به سوى عفو تو و انتقال من از
هلاكت من به سوى در گذشتن تو، ظاهر آن است كه بايست بفرمايد من علتى نه عن علتى كما يقال خرج من مكان كذا و من بلد كذا و هكذا و جواب داده شد كه اگر مجرور مبدء شى ء ممتد باشد به كلمه ى من ادا شود و اگر مجرد انفصال شى ء از او باشد كلمه ى عن قايم مقام او شود.
كرب: اندوه، روح به فتح راء راحت فرج كشف اندوه و غم.
يعنى: نجات من از اندوهم به سوى راحت خود و سالم بودن من از اين شدت و تعب به سوى فرح و گشايش تو.
متفضل ابتداءكننده به احسانى است كه بر او لازم نيست.
امتنان: باب افتعال از منت به معنى نعمت بزرگ.
وهاب: صيغه ى مبالغه به معنى بسيار عطاكننده.
يعنى: به درستى كه تو متفضلى به منت گذاشتن بسيار بخشنده ى بزرگى صاحب جلال و اكرامى.
فارسی
.jpg)
.jpg)
.jpg)
و كان من دعائه علیه السلام اذا مرض او نزل به كرب اوبلیه
0
0%
(نفر
0)
نظر شما در مورد این مطلب ؟
نمی پسندم
می پسندم
اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی:
آخرین مطالب
بیشترین بازدید این مجموعه
پر بازدید ترین مطالب سال
پر بازدید ترین مطالب ماه
پر بازدید ترین مطالب روز
