حلال و حرام مالی، ص: 143

به نادانی، نفهمی و از روی جهل چيزهايی را می گويند، مثلًا می گويند: ای آقا، خدا «ارحم الراحمين» است، چقدر سخت می گيريد؟ حال دو ريال پول ربا مگر چيست؟ يا يك ليوان عرق خوردن در دستگاه به اين با عظمتی خدا، كجا حساب می شود؟ دو ركعت نماز چه دردی را دوا می كند؟ خدا «ارحم الراحمين» است.

اين حرف ها را به نادانی می گويند، در حالی كه دانايانی مانند حضرت صادق عليه السلام وقتی رحمت خدا را مطرح می كنند، می فرمايد:

«أيقنت أنك أنت أرحم الراحمين» «1» ما اهل بيت نيز اقرار داريم كه تو «ارحم الراحمين» هستی، اما:

«فی موضع العفو و الرحمة»

آنجايی كه جا داشته باشد كه پروردگار گذشت و رحم كند، اما اگر جا نداشته باشد كه گذشت كند، آنجا چگونه گذشت كند؟ خدا «ارحم الراحمين» است، اما شمر را نيز جا دارد كه عفو و گذشت كند؟ كسی نمی گويد: خدا «ارحم الراحمين» نيست. قرآن، انبيا، ائمه عليهم السلام، دين، علما و ما نيز می گوييم: خدا «ارحم الراحمين» است، اما كجا؟ همين طور بی شرط و مطلق؟

اين گونه كه نادانان می گويند، معنيش اين است كه اصلًا يك نفر جهنّمی نيز در اين عالم نداريم. جهنّم جايی است كه برای خودش می سوزد، چرا؟ چون خدا «ارحم الراحمين» است، اين كه نمی شود. يزيد هفتاد و دو نفر از خوبان عالم را كشت، مگر می شود گذشت كرد؟ باز هم خدا «ارحم الراحمين» است؟ روز قيامت تخت امام حسين عليه السلام را برابر تخت يزيد بگذارند، به امام حسين عليه السلام بگويند: چون تو شهيد شدی، رحمانيت ما تو را به بهشت آورده است و به يزيد بگويند: چون تو گنهكار بودی، عفو ما تو را به بهشت آورده. اين جهالت و به هم ريختن همه قوانين

______________________________
(1)- اقبال الأعمال: 55؛ بحار الأنوار: 94/ 337، باب 2، حديث 1.