درمان گری با قرآن، ص: 29

دستور دادند در بيابان گرم، از جهاز شتران، يك منبر تشكيل بدهند كه ايشان بر بالای آن منبرتشريف ببرند و صدای روشنگرانه خدا را به مردم برسانند، و حتی در سفرهايی كه می رفتند، نمی گذاشتند آن سفرها بدون تشكيل اين جلسات بگذرد، مثلًا در يكی از سفرهای حجشان نوشته اند كه حضرت برای مردم پنج تا جلسه گذاشتند؛ دوبار در منا، يكبار در عرفات، دو بار در مسجدالحرام. در عرفات، در حال احرام، مهم ترين چيزی كه به نظر پيغمبر (ص) رسيد كه آن را در عرفات انجام بدهند و از هر عبادتی برای شان بالاتر بود، اين بود كه برای مردم صحبت كنند؛ مجهولات مردم را برطرف نمايند. مردم را با وظايف شان آشنا نمايند. منا هم كه آمدند، يك بارش در حال احرام بود و يك بار هم در حال بيرون آمدن از احرام. دو بار هم در مسجد الحرام در حال انجام حج تمتع كه تكيه دادند به ديوار كعبه، پشت به قبله و رو به مردم، برای آن ها سخنرانی كردند. اميرمؤمنان (ع) گاهی زين اسب خودشان را منبر قرار می دادند؛ يعنی دهنه اسب را كشيده و دستور می دادند كه مردم همگی بر روی اسب، صورتشان را به طرف حضرت برگردانند. بعد برای مردم منبر می رفتند تا آن ها جاهل نمانند؛