آيه بعد، در دنباله همين دو آيه است: «وَسَخَّرَ لَكُمُ الَّيْلَ وَ النَّهَارَ وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ وَ النُّجُومُ مُسَخَّرَ تُ بِأَمْرِهِ إِنَّ فِى ذَ لِكَ لَأَيتٍ لّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ» شب، روز، خورشيد، ماه و تمام ستارگان را تحليل عقلى كنيد؛ يعنى عقل شما به قدرى ظرفيت دارد كه اين ها را در فهم خود جا دهد و بفهميد كه چيستند. شما براى همين آيه هزاران كتاب در كتابخانه ها مى بينيد؟ كتاب هاى فراوانى درباره خوراكى ها، ويتامين ها و آثارشان در بدن و زندگى انسان و حيوانات مى بينيد. براى باد، باران، ابر، درياها و تابش خورشيد، هزاران كتاب مى بينيد كه خدا همه آنها را در اين سه آيه خلاصه كرده است. اين كار ابوذر بود كه باعث شد او ابوذر شد؛ يعنى با پاى عقل، ابوذر شد.
قرآن مى فرمايد: آن افرادى كه حركت عقلى ندارند، «كَالْانْعمِ» هستند؛ يعنى هيچ رشدى نكرده اند. هشتاد سال دارند، اما قيمت و ارزش آنان با گاو، شتر، خر، گوسفند و بز يكى است؛ «بَلْ هُمْ أَضَلُّ» بلكه قيمتى پايين تر دارند. اين ها گم شده هاى اين عالم هستند. برنامه ديگر ابوذر، درس گرفتن از همه حوادث و جريانات بوده است، اين هم صفحه جداگانه اى از برنامه اين مرد بزرگ الهى بوده است.
هر كه با پاكدلان صبح و مسائى دارد دلش از پرتو اسرار صفايى دارد
گهر وقت بدين خيرگى از دست مده آخر اين درّ گران مايه بهايى دارد
هيزم سوخته، شمع ره و منزل نشود بايد افروخت چراغى كه ضيايى دارد
صرف باطل نكند عمر گرامى پروين آن كه چون پير خرد راهنمايى دارد
والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته
منبع : پایگاه عرفان
