حق زنان بر مردان از زبان امام سجاد عليه السلام
امام زين العابدين عليه السلام مى فرمايد:
« و أما حق الزوجةِ »
اى مرد! حق زن بر گردن تو اين است:
« تعلم أن الله جعلها لك سكنا و أُنسا »
خدا او را براى تو مايه آرامش و رفيق خوب در وقت غم و غصه و برطرف كننده غم در خانه قرار داده است.
« فتعلم أنّ ذلك نعمةً من الله عليك »
زنت نعمت خدا است.
« فتكرمها و ترفق بها »(1)
هم احترام به او بگذار، و هم با او رفاقت داشته باش.
برادران! تا دير نشده به حرف پيغمبر صلى الله عليه و آله و ائمه عليهم السلام گوش بدهيم. همه ما رفتنى هستيم. اين حرفها فقط در كتابها نماند، در روز قيامت كلمه به كلمه اش دادگاه دارد.
1 ـ من لايحضره الفقيه: 2/621، حديث 3214؛ «. . . وَ أَمَّا حَقُّ الزَّوْجَةِ فَأَنْ تَعْلَمَ أَنَّ اللَّهَ جَعَلَهَا لَكَ سَكَناً وَ أُنْساً فَتَعْلَمَ أَنَّ ذَلِكَ نِعْمَةٌ مِنَ اللَّهِ عَلَيْكَ فَتُكْرِمَهَا وَ تَرْفُقَ بِهَا وَ إِنْ كَانَ حَقُّكَ عَلَيْهَا أَوْجَبَ فَإِنَّ لَهَا عَلَيْكَ أَنْ تَرْحَمَهَا لاِءَنَّهَا أَسِيرُكَ وَ تُطْعِمَهَا وَ تَكْسُوَهَا وَ إِذَا جَهِلَتْ عَفَوْتَ عَنْهَا . . . .»
«دوستت دارم»؛ قول صادقانه مرد به همسر
رسول خدا صلى الله عليه و آله مى فرمايد:
« قول الرجل للمرأة أنى أُحبُك لا يذهب من قلبها أبدا »(1)
مرد به زنش صادقانه بگويد: خانم! عاشقت هستم اين جمله در قلب زن نقش مى بندد و ديگر هم پاك نمى شود.
اما شما را به جان پيغمبر صلى الله عليه و آله راست بگوييد. يك وقت پيش خودت بگويى: امشب شب ماه رمضان است، از قول پيغمبر صلى الله عليه و آله گفته اند كه به او بگو عاشقت هستم، برويم حالا بگوييم، يك چوب بياندازيم، ببينيم چه مى شود. نه، واقعا پيغمبر را در نظر بگيريد و براى خدا قلب هايتان را صاف كنيد.
امشب به خدا بگوييد: قلب ما را عوض كن. اگر با همسرتان مشكل داريد، يا بى احترامى به او مى كنيد، برويد و به او بگوييد: خانم! در خيلى از كارها اشتباه كردم، من را ببخش! من واقعا تو را دوست دارم.
حق زنان بر مردان در روايتى ديگر از امام صادق عليه السلام
« قُلتُ لأبى عبدالله » به امام صادق عليه السلام گفتم: « ما حق المرأة على زوجها الذى إذا فعله كان محسنا »
مرد با زنش چطورى رفتار كند كه جزء محسنينِ قرآن قرار بگيرد؟ « قال يشبعُها » او را سير كند، در خرج كردن بخل نداشته باشد، نان خوب، پنير خوب، كره خوب، برنج خوب، چيزى كه از دستش برمى آيد. « و يكسوها » و لباس خوب براى زنش
1 ـ الكافى: 5/569، حديث 59؛ «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله قَوْلُ الرَّجُلِ لِلْمَرْأَةِ إِنِّي أُحِبُّكِ لاَ يَذْهَبُ مِنْ قَلْبِهَا أَبَدا.»
بخرد.
« و إن جهلت غفر لها »(1)
اگر خانمش يك وقت اشتباهى هم داشت، به او بگويد: خانم! اين كار اشتباه بود، اما خدا به من گفته كه از شما گذشت كنم، چون خدا گفته است، گذشت مى كنم.
« ليجتلب بها موافقتها و محبتها و هواها و حسُن خلقه معها »
مرد بايد كارى كند كه موافقت و عشق و ميل زنش را به خودش جلب كند. خيلى با زنش خوش اخلاق باشد.
« و استعمالَهُ استمالَة قلبها بالهيئة الحسنة فى عينها »(2)
مرد تا مى تواند، قيافه خود، لباس، سر و صورت خود را اين قدر قشنگ كند كه چشم خانمش را از خودش پر كند كه خداى نكرده در مهمانى ها و اين طرف و آن طرف، زن جوان چشمش به يك تميزتر و زيباتر نيافتد و بگويد: كاش او شوهر من بود.
امام صادق عليه السلام مى فرمايد: زيبايى تان را براى زنتان ببريد، اين دستور خدا است كه در كلام امام صادق عليه السلام مى باشد.
1 ـ وسائل الشيعة: 21/511، باب 1، حديث 27718؛ «عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قُلْتُ لاِءَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام مَا حَقُّ الْمَرْأَةِ عَلَى زَوْجِهَا الَّذِي إِذَا فَعَلَهُ كَانَ مُحْسِناً قَالَ يُشْبِعُهَا وَ يَكْسُوهَا وَ إِنْ جَهِلَتْ غَفَرَ لَهَا.»
2 ـ تحف العقول: 322؛ بحار الأنوار: 75/237، باب 23، حديث 107؛ «. . . لِيَجْتَلِبَ بِهَا مُوَافَقَتَهَا وَ مَحَبَّتَهَا وَ هَوَاهَا وَ حُسْنُ خُلُقِهِ مَعَهَا وَ اسْتِعْمَالُهُ اسْتِمَالَةَ قَلْبِهَا بِالْهَيْئَةِ الْحَسَنَةِ فِي عَيْنِهَا وَ تَوْسِعَتُهُ عَلَيْهَا . . . .»
اجر خدمت به زن در خانه
رسول خدا صلى الله عليه و آله مى فرمايد:
« إذا سقى الرجل إمرأته الماء أجرٌ »(1)
به محض اين كه حس كردى خانمت تشنه است، بلند شو، برو ليوان را آب كن و بياور به دست همسرت بده، اين پيش خدا اجر دارد. خود همين آب دادن اجر است.
رسول خدا صلى الله عليه و آله مى فرمايد:
« لا يخدم العيال الا صديقٌ أو شهيدٌ أو رجلٌ يريدُ الله به خير الدنيا و الآخرة »(2)
كسى با زنش در اين دنيا خوب برخورد كند جزء افراد صديق، يا شهدا، يا انسانى است كه خدا خير دنيا و آخرت را برايش اراده كرده است.
برائت خدا و رسول از مرد بداخلاق در خانه
رسول خدا صلى الله عليه و آله مى فرمايد:
« الا و إنّ الله و رسوله بريئان ممن أضرّ بأمرأةٍ حتى تختلع منه »(3)
1 ـ كنز العمال، المتقى الهندى: 16/275، حديث 44435؛ «إذا سقى الرجل امرأته الماء أجر.»
2 ـ مستدرك الوسائل: 13/48، باب 17، حديث 14706؛ «. . . يَا عَلِيُّ خِدْمَةُ الْعِيَالِ كَفَّارَةٌ لِلْكَبَائِرِ وَ يُطْفِئُ غَضَبَ الرَّبِّ وَ مُهُورُ حُورِ الْعِينِ وَ يَزِيدُ فِي الْحَسَنَاتِ وَ الدَّرَجَاتِ يَا عَلِيُّ لاَ يَخْدُمُ الْعِيَالَ إِلاَّ صَدِّيقٌ أَوْ شَهِيدٌ أَوْ رَجُلٌ يُرِيدُ اللَّهُ بِهِ خَيْرَ الدُّنْيَا وَ الآْخِرَة.»
3 ـ مستدرك الوسائل: 15/380، باب 2، حديث 18566؛ بحار الأنوار: 101/164، باب 3، حديث 6؛ «. . . أَلاَ وَ إِنَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ بَرِيئَانِ مِمَّنْ أَضَرَّ بِامْرَأَةٍ حَتَّى تَخْتَلِعَ مِنْهُ وَ مَنْ أَضَرَّ بِالْمَرْأَةِ حَتَّى تَفْتَدِيَ مِنْهُ لَمْ يَرْضَ اللَّهُ [ عَنْهُ ] بِعُقُوبَتِهِ دُونَ النَّارِ لاِءَنَّ اللَّهَ يَغْضَبُ لِلْمَرْأَةِ كَمَا يَغْضَبُ لِلْيَتِيم . . . .»
خدا و پيغمبر بيزار هستند از آن مردى كه زنش را اين قدر تحت فشار قرار مى دهد كه مى گويد: طلاقم را بده، جانم را آزاد كن.
نه خدا اين مرد را مى خواهد و نه دل من تا قيامت با اين مرد يكى مى شود.
گذشت از همسر به خاطر گذشت خدا
رسول خدا صلى الله عليه و آله مى فرمايد:
« إنى لأتعجب ممن يضرب إمرأته و هو بالضرب أولى منها »(1)
از مردهايى كه دست به روى زنهايشان بلند مى كنند بسيار تعجب مى كنم، كه اگر بنا به كتك خوردن است، خدا بايد اين مرد را شلاق بزند، اينقدر گندكارى در پرونده خود اين مرد هست كه خدا بايد او را بزند، اين كه خودش مستحق كتك خوردن است، براى چه دست روى زنش بلند مى كند؟
توجه به رعايت حقوق همگان
رعايت اين مسائل به وسيله مرد در حق زن و به وسيله زن در حق مرد، حيات مقدماتى براى ساختن حيات آخرت است.
همين حرفها را هم پيغمبر و خدا براى پول، بچه، مركب و زمين زراعتى دارند، برايتان مى گويم.يك بار ديگر آيه را بشنويد:
1 ـ جامع الأخبار: 158؛ مستدرك الوسائل: 14/250، باب 66، حديث 16618؛ «عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه و آله أَنَّهُ قَالَ إِنِّي أَتَعَجَّبُ مِمَّنْ يَضْرِبُ امْرَأَتَهُ وَ هُوَ بِالضَّرْبِ أَوْلَى مِنْهَا لاَ تَضْرِبُوا نِسَاءَكُمْ بِالْخَشَبِ فَإِنَّ فِيهِ الْقِصَاصَ وَ لَكِنِ اضْرِبُوهُنَّ بِالْجُوعِ وَ الْعُرْيِ حَتَّى تَرْبَحُوا فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَة.»
« زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَ تِ مِنَ النِّسَآءِ وَالْبَنِينَ وَالْقَنَـطِيرِ الْمُقَنطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ وَالْخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَالاْءَنْعَـمِ وَالْحَرْثِ ذَ لِكَ مَتَـعُ الْحَيَوةِ الدُّنْيَا وَاللَّهُ عِندَهُ حُسْنُ الْمَـءَابِ »
حيات مقدماتى را مى گويد، كه ابزار ساختن حيات بعد است. متاع بهره بردارى از حيات پست و كوچك و محدود، امروز است.
با اين پنج نعمت درست رفتار كنيد كه عاقبت به خيرى در انتظار شما باشد.
والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته
منبع : پایگاه عرفان
