وَ أَسْبَغَ عَلَيْكُمْ نِعَمَهُ ظاهِرَةً وَ باطِنَةً»
كلمه «اسباغ»؛ يعنى «أكمل»، «أتمّ» سفره مادى و معنوى كامل و تمام است.
به چه كسى نعمت كامل مادى و معنوى داده مى شود؟ دو آيه بعد به آن اشاره مى كند. قرآن بسيار زيبا است. من هميشه اين آرزو را داشتم كه يك روزى بيايد كه همه ملت ايران عارف به قرآن شوند. نسل آينده ما عارف به قرآن شوند. وقتى اين آيات را از سوره هاى مختلف كنار هم قرار مى دهيم، معانى عجيبى به دست مى آيد و هر چه وسوسه و خطا، در فكر ما نسبت به خدا و عالم داريم، قرآن معالجه مى كند.
اما خداى متعال در آيه ششم از سوره مائده، سه كار معنوى را بيان مى كند. البته دو مورد را توضيح داده و توضيح مورد ديگر را به عهده پيغمبر صلى الله عليه و آله قرار داد، كار اول وضو است، كار دوم غسل است، كار سوم تيمم است. بعد از بيان وضو، غسل و تيمم، سه حقيقت بسيار عظيم را بيان مى كند كه اين سه حقيقت از دلِ وضو و غسل و تيمم در مى آيد، يعنى بدون آنها انسان تهيدست و بدبخت از اين سه حقيقت است.
وضو، غسل و تيمم چه تاثير در اين حقايق دارد؟ آيا مقدارى آب و خاك مى تواند سه حقيقت بسيار مهم را براى ما روشن كند؟ دين، ما را امر به پرسيدن كرده است،
«فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ»
بپرسيد، غير شيعه مى گويد: سؤال كردن حرام است.
من در مسجد الحرام به يكى از علماى اهل سنت گفتم مناسك حج را هماهنگ با چه كسى بايد انجام بدهم؟ گفت: هماهنگ با چهار مذهب انجام بدهيد، صحيح است.
مطابق با فتواى ابوحنيفه، مالكى، شافعى و حنبلى انجام دهيد، گفتم: من يك سؤال هم دارم، گفت: بپرس. گفتم: على بن أبى طالب داماد پيغمبر صلى الله عليه و آله، امام حسن و امام حسين عليهم السلام، دو نوه پيغمبر، امام باقر و امام صادق عليهم السلام، نواده ها و نبيره هاى پيغمبر، چه جرمى دارند كه نبايد مناسك حج را به فتواى آنها عمل كرد؟ به من گفت: «ا لم تعلم أن السؤال حرام» تو نمى دانى كه پرسش حرام است.
ساكت باش. صورت خود را به طرف كعبه كردم و گفتم: خدايا، امامان در اين عالم چقدر مظلوم هستند كه به اندازه ابوحنيفه ارزش نداشتند كه حرف آنها را گوش بدهند.
مكتب ما، مكتب علم، عقل و سؤال است. مكتب پرسش و انتقاد صحيح است. مهم ترين مادّه غذايى آفرينش، نه اينكه در كره زمين بلكه در بهشت هم اين ماده را خدا نام مى برد، چيست؟ اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: بالاترين مادّه غذايى جهان عسل است، امروز هم دانشمندان با تجزيه و با ابزار علمى به اين واقعيت رسيدند كه ماده اى در اين عالم بالاتر از عسل نيست، خداوند اين مادّه عظيمِ پر ويتامين و شفابخش را در شكم يك حيوان كوچك قرار داده است.
او از يك ذرّه آب سه حقيقت را به وجود مى آورد، همان كسى كه از اين آب براى مملكت برق به تو مى دهد، از آب علف بيرون مى آورد، گوسفند و گاو از آب مى خورند و از شير آن فرآورده هاى مختلف گرفته مى شود.
بالاترين پوشاك در اين عالم ابريشم است، خداوند كارخانه آن را در دهان يك كرم قرار داده است. مادّه اش هم لعاب دهان آن كرم است.
اين سه حقيقتى كه از مقدارى آب به وجود مى آيد فقط به خاطر اين است كه:
كننده كار؛ يعنى وضوگيرنده، غسل كننده و تيمّم كننده، امر مولا را اطاعت كرده است. و الّا خارجى ها هر روز دوش مى گيرند و در دريا شنا مى كنند، ولى حقيقتى در آن وجود ندارد، پس وضو كميّت محدودى دارد، اما كيفيت آن وصل به پروردگار است. اطاعت امر باعث اين سه حقيقت عظيم است. در اين يك استكان آب، سه نوع عسل به وجود مى آيد.
به پايان آيه سوره مائده توجه كنيد، تيمم را براى چه گذاشتند، وقتى كه يكى از اين سه طهارت را گرفتيد، يك نماز براى من بخوانيد:
«وَ لكِنْ يُرِيدُ لِيُطَهِّرَكُمْ»
مى خواهم با اين عمل جسم و جان شما را از كثافت هاى ظاهرى و باطنى تميز كنم،
«وَ لِيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ»
با وضو، تيمم و غسل و نمازى كه برخاسته از تواضع شما نسبت به من است، نعمت هاى مادى و معنوى خود را به شما مى رسانم،
«لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ»
با وضو، غسل و تيمم و نماز شما را شاكر حساب مى كنم.
و در قيامت گريبان شما را نمى گيرم و خداوند مى فرمايد: هر كس وضو بگيرد، غسل و تيمم كند و بعد از آن نماز بخواند شاكر است، شكر همين كارهاى شما است.
پس نعمت هاى مادى و معنوى كامل است براى رسيدن به اين نعمت ها، عمل صالح لازم است، از اعمال صالحه، وضو، غسل، تيمم، نماز و روزه و اعمال نيك مى باشد.
منبع : پایگاه عرفان
