دعوت قرآن به طراحى زندگى خود به شكل زندگى انبيا

در گفت حق تعالى: الَّذِينَ آمَنُوا وَلَمْ يَلْبِسُوا إِيمَانَهُم بِظُلْمٍ أُوْلئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ ، سخن از عقيده است. معناى آيه چنين است: مردمى كه با ما آشتى كردند و در وجود خود، ايمان به ما را با آلودگى اى آميخته نكردند، ايمنى دنيا و آخرت براى آن ها است. امّا اگر من ابوجهلى، ابولهبى، ابوسفيانى، معاويه اى، يزيدى و قارونى، خدا را قبول داشته باشم، در وجود من، اين ايمان به خدا آميخته با انواع آلودگى ها خواهد بود. دليل آن هم اين است كه چنين توحيدى و خدايى نمى تواند جلوى من را بگيرد؛ بلكه بايد انسان خدايى را قبول داشته باشد كه بتواند حكومت خود را در همه شؤون وجود بنده اش بگستراند و وجود او را به واقعيتى خالص منقلب كند تا او آدم بشود.

دعوت قرآن مجيد از جامعه انسانى اين است كه طرح زندگى خود را به شكل زندگى انبيا قرار بدهد. قرآن به انسان ها مى گويد، ببينيد انبيا عليهم السلام در مقابل من چگونه مردمى بودند، شما هم آن گونه شويد. با تكيه به اين دعوت قرآنى، روايتى از قول پيغمبر صلّى الله عليه و آله و سلّم نقل شده است. قبل از نقل اين روايت، نخست اين دعوت قرآنى را تبيين مى كنم. در قرآن خداوند از بنى آدم دعوت كرده، مانند انبيا زندگى كنند:

لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِى رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَهٌ حَسَنَهٌ لِمَن كَانَ يَرْجُوا اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيراً

؛ يعنى بنى آدم! طرح زندگى خود را مانند طرح زندگى پيغمبر صلّى الله عليه و آله و سلّم طراحى نماييد و به اجرا درآوريد تا به من برسيد و تا آخرت شما آباد شود؛ تا مانند ماهىِ ميان دريا، غرق در عشق و محبت من شويد.

اين دعوت قرآن، ما را برمى انگيزاند كه زندگى پيغمبر صلّى الله عليه و آله و سلّم را بررسى كنيم تا بفهميم كه اين آدم چه مى گفت و به چه چيز دعوت مى كرد و در زندگى خود چگونه عمل مى كرد و چگونه توانست در اين شصت و سه سال عمركوتاه خود در اين دنيا اين قدر بركت به جا گذارد و برود. به راستى مگر از عمر عالم چقدر سهم پيغمبر بود؟ براى درك مسأله، بهتر است سهم عمر پيامبر صلّى الله عليه و آله و سلّم نسبت به عمر عالم سنجيده شود. در سالنامه اى كه تحقيقات علمى دانشمندان را آورده بود و به احتمال قوى، بر مبناى آخرين تحقيقاتشان هم بود، ديدم كه آن ها عمر كره زمين را چهار ميليارد و پانصد ميليون سال برآورد كرده اند. اين تازه عمر زمين است. به طور حتم، عمر خورشيد، بيش تر از زمين است و عمر كهكشان ها هم به مراتب بيش تر از آن ها است. امّا درباره اين كه عمر عالم چقدر است، اطلاعاتى در دست نداريم؛ چون ابتداى عالم را نمى دانيم؛ براى اين كه نه كتاب آسمانى از آن خبر داده، و نه دامنه علم بشرى مى تواند به ابتداى عالم برسد، همان طور كه دامن اين علم نمى تواند به انتهاى عالم برسد. خلاصه، از اين همه وقت و عمر عالم كه امتدادش براى ما غير قابل تصوّر است، سهم پيغمبر اسلام صلّى الله عليه و آله و سلّم، تنها شصت و سه سال بوده است.