وجود فرعونيان در هر زمان

 نمونه‏اش را در اين زمان در آمريكا و اروپا داريم . در رؤساى جمهور آنان كه در بعضى از كشورهايى كه ملت آنها ضعيف و مستضعف هستند ، فرهنگ فكرى بالايى ندارند ، اين اخلاق را اعمال مى‏كنند .

 اين اخلاق فرعون بود . ممكن است پدرى در محيط خانه‏اش مانند فرعون باشد ؛ يعنى داراى اخلاق برترى‏جويى باشد . بگويد : من بالاتر ، عزيزتر و قوى‏تر هستم ، پس همسرم كنيز من و بچه‏ها نيز برده من هستند . هنوز در بعضى نقاط ايران اين وضع و فرهنگ هست . در گوشه و كنار مملكت هنوز همسران و فرزندان حق رأى ، اختيار و انتخاب ندارند . هنوز پدران بچه‏ها را به سر كار مى‏فرستند ، وقتى حقوق مى‏گيرند - كه شرعاً ملك خودشان است - بايد به پدر خود بدهند و حق تصرف ندارند .

 اين پدر اگر روزى توبه كند ، بايد تمام پول‏هاى قالى‏بافى دختر و كارگرى پسر خود را به او برگرداند ، و الاّ در قيامت مديون است . كسى كه برترى‏جو است ، خورنده و استخدام كننده است ، مهريه همسر و مال فرزندان را مى‏خورد . همسرش را به تدريج با تلقين و حاكميت به كنيز و فرزندان را به غلام خودش تبديل مى‏كند . اين چنين پدرى نيز فرعون است . همان فرعونى كه خدا در قرآن مى‏فرمايد : روز قيامت ، اولين كسى كه وارد جهنم مى‏شود ، فرعون است .

 البته در قرآن نمى‏شود كه اسم همه فرعون‏هاى تاريخ را بياورد . اگر مى‏خواست اين كار را بكند ، قرآن كتاب ده ميليون جلدى مى‏شد . قرآن مجيد نمونه ، الگو و مصداق را بيان مى‏كند . انسان‏ها بايد خود را با قرآن تطبيق دهند كه اگر مانند فرعون هستند ، از فرعونيت بيرون بيايند ، يا ديگران اين غافلانِ خواب را بيدار كنند.