پرسشها و پاسخها، ص: 53
امام باقر عليه السلام می فرمايند:
اظهار عزت و بزرگی و كبريايی به منزله دو لباس ويژه خدا است (يعنی چنانچه در لباس مخصوص سلطان كسی حقّ شركت ندارد در اين دو صفت هم هيچ مخلوقی حق شركت با خدا را ندارد) پس هر كس به يكی از اين دو صفت دست اندازد خداوند او را در دوزخ سرنگون می فرمايد «1».
باز هم از آن حضرت رسيده كه فرمود:
كبر و بزرگی به منزله لباس مخصوص خداوند است و كسی كه تكّبر می كند در صفت ويژه خداوند با او ستيزه نموده است «2».
زيرا شخص متكبّر در حال تكبّر كردن بندگی خود و اين كه همه چيزش از خدا است را فراموش كرده و خود را مستقل می داند و فرعون وار می گويد من بزرگتر و بالاترم.
خلاصه كلام اين كه انسان می تواند به هر يك از صفات خدا كه در شأن انسان است و انسان می تواند آن صفت را دارا شود متّصف گردد مانند: عفو- رحم- جود- احسان- حلم- محبّت- تقوی و... بلكه درجات قرب به مقدار شدّت و ضعف ظهور اين صفات است ليكن صفت و عظمت و كبريايی از صفات مختصّ خدايی است و هيچ بنده ای را نمی رسد كه خود را به اين دو صفت متّصف سازد. خداوند در قرآن كريم می فرمايد:
______________________________ (1) الكافی: 2/ 309، حديث 3.
(2) بحارالانوار: 73/ 214، حديث 4؛ ميزان الحكمه: 11/ 5078، حديث 17229.