پرسشها و پاسخها، ص: 137

حضرت فرمودند: «به همين جهت خداوند بلا را از تو دور داشت همانا صدقه از وقوع پيشامدهای ناگوار جلوگيری می كند «1».

بنابراين منظور از بدا اين است كه انسان با اعمال صالحه خود می تواند سير زندگی و حيات خود را تغيير دهد و اين كه خداوند دارای دو نوع تقدير است؛ يكی تقدير مشروط و ديگر تقدير مطلق و انسان می تواند در تقدير مشروط تأثير بگذارد و اين همان قدر الهی است و خداوند از ازل به اين امر و وقوع شرط آن علم داشته است.

خداوند در قرآن كريم می فرمايد:

«ثُمَّ قَضی أَجَلًا وَ أَجَلٌ مُسَمًّی عِنْدَهُ» «2».

سپس برای عمر شما مدتی مقرّر كرد، و اجل حتمی و ثابت نزد او است.

يعنی اجل ها و عمرها بر دو نوع هستند يكی مشروط كه قابل زيادی و كمی است مثلًا با صله ارحام و اعمال صالحه زياد می شود و گناهان عمر را كم می كند و ديگری اجل مسمّی كه غير قابل تغيير و زيادی و كمی است و اين اجل همان مقداری است كه علمش نزد خدا است.

در روايات بدا به عنوان يك مسأله اعتقادی از اهمّيّت زيادی برخوردار است.

امام صادق عليه السلام فرمودند:

«ما عُبِدَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ بشی ءٍ مثلِ البداءِ»

.______________________________
(1) بحارالانوار: 4/ 121، باب 3، حديث 67.

(2) انعام (6): 2.