پرسشها و پاسخها، ص: 151

هدايت كرده، انبيا و اوصيا را هم فرستاده برای هدايت انسان ها ازاين رو اضلال ابتدايی معنا ندارد. آن چه كه در آيات كريم به عنوان اضلال الهی ديده می شود اضلال كيفری و مجازاتی است كه به معنای سلب توفيق و امساك از نازل كردن رحمت است نه به معنای گمراه كردن.

در توضيح اين معنا بايد بگوييم كه هميشه اعمال و كردار انسان نتايج و ثمرات و بازتاب خاصّی دارد از جمله اين كه اگر عمل نيك باشد نتيجه آن، روشن بينی و توفيق و هدايت بيشتر به سوی خدا و انجام اعمال بهتر است همان طور كه در سوره مباركه انفال به اين حقيقت اشاره شده است:

«يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقاناً» «1».

ای اهل ايمان! اگر در همه امورتان از خدا پروا كنيد، برای شما بينايی و بصيرتی ويژه برای تشخيص حق از باطل قرار می دهد.

و اگر دنبال زشتی ها برود تاريكی و تيرگی قلبش افزون می گردد و به سوی گناه بيشتر سوق داده می شود و گاه تا سر حدّ انكار خداوند می رسد و شاهد اين گفتار اين كلام خدا است:

«ثُمَّ كانَ عاقِبَةَ الَّذِينَ أَساؤُا السُّوای أَنْ كَذَّبُوا بِآياتِ اللَّهِ وَ كانُوا بِها يَسْتَهْزِؤُنَ» «2».

آن گاه بدترين سرانجام، سرانجام كسانی بود كه مرتكب زشتی شدند به سبب اين كه آيات خدا را تكذيب كردند و همواره آن ها را به مسخره می گرفتند.

______________________________
(1) انفال (8): 29.

(2) روم (30): 10.