پرسشها و پاسخها، ص: 99
البتّه اين نكته را در پايان نبايد فراموش كنيم كه شعری كه در سؤال آمده منسوب به خيّام است و نسبت قطعی آن به خيّام معلوم نيست و ممكن است اين خيام فرد ديگری غير از خيّام نيشابوری باشد چرا كه خيّام نيشابوری حكيم و فيلسوف بوده و از چنين شخصيّتی چنين حرف هايی بعيد به نظر می رسد «1». خواجه نصير الدّين طوسی قدس سره در پاسخ شعر منسوب به خيّام گفته:
علم ازلی علّت عصيان بودن |
پيش عقلا ز غايت جهل بود |
|
و رواج چنين سخنان و تفكّراتی در غرب دليلی جز شكستن مرزها و كسب آزادی مطلق در گناه ندارد.
______________________________ (1) برای اطلاع بيشتر در اين مورد مراجعه كنيد به كتاب تحليل شخصيّت خيّام از علامه جعفری رحمه الله.