شيطان چه نقشي در ايجاد بغض و عداوت ميان انسانها دارد؟

  فعّاليّت اين موجود پليد در ايجاد بغض و عداوت ميان انسانها بطور ناملموس و نامحسوس انجام ميگيرد. و بدين جهت است كه مورد توجّه قرار نميگيرد. فعّاليّت شيطان براي اغواي فرزندان آدم ابوالبشر(ع) بجهت حسادتي است كه دربارة ابوالبشر ابراز نمود و با تكيه به يك خيال واهي ناشي از خود بزرگ بيني و تحقير آدم(ع) كه موجب شد از سجده به او امتناع بورزد، مطرود درگاه خداوندي گشته و بر پليدي خود اصرار ورزيد ولي لجاجت نموده و به شقاوت ابدي دچار گشت. بدتر از آن حسادت، ادامة پليدي و شقاوتي است كه با اغواي فرزندان آدم(ع) و ايجاد بغض و عداوت ميان آنان انجام ميدهد. دو گروه از مردم به شيطان و اغواها و ايجاد بغض و كينة آن در ميان اولاد آدم اعتنائي ندارند:
گروه يكم ـ كساني هستند كه ايمان به واقعيّات ماوراي طبيعت ندارند و بر مبناي يك زمينة مخالف علم (نميبينم پس نيست) هر چه را كه در ديدگاه حسّي خود نميبينند، منكر ميشوند! و چون براي اين گروه اطاعت و معصيتي مطرح نيست، لذا چنانكه عقل و وجدان الهي براي اينان مفهومي ندارد، لذا خود طبيعي و شيطان هم نميتواند براي اينان بعنوان واقعيّت، قابل قبول بوده باشد و هنگاميكه اطاعت و معصيتي مطرح نباشد، التزام به اطاعت و امتناع از معصيت وجود نخواهد داشت، تا شيطان موضوع كاري براي خود پيدا كند.
گروه دوم ـ با همان ملاك فوق كه گفتيم آن تبهكاران و معصيت كاراني هستند كه با اعتقاد به ماوراي طبيعت و شيطان، هيچ پروائي از ارتكاب معصيت و ترك اطاعت ندارند، يعني در حقيقت خود طبيعي آنان كار شيطان را هم بعهده گرفته است و نيازي به اغواهاي شيطاني ندارند. بغض و عداوت و كينهتوزي براي هر دو گروه كه دائماً شخصيّتهاي آنان در عرصة امتيازات مادّي به تزاحم و تصادم ميرسند، يك قاعدة بنيادين است و منتفي شدن آن پديدههاي ضدّ حيات از ميان آنان يا بوسيلة كيفرها و جلب منافع است و يا ضعف و ناتواني كه موجب كنار رفتن از ميدان تزاحم ميباشد. بنابراين، اغواهاي شيطان و فعّاليّتهاي اين موجود پليد متوجّه كساني است كه اطاعت و معصيت براي آنان مطرح و داراي اهمّيّت ميباشند. و چون محبّت بر انسانهاي غير مزاحم زندگي مادّي و معنوي اطاعت، و بغض و عداوت با انسانها، معصيت است، و بطور طبيعي ميخواهند اين اطاعت بزرگ را بجاي آورند و از معصيت بغض و عداوت اجتناب نمايند، لذا شيطان سراغ اين گروه را ميگيرد و در صدد اغواي آنان بر ميآيد. خداوند متعال تأكيد شديدي دربارة مخالفت با شيطان فرموده و با صراحت كامل از فريبكاري شيطان كه دائماً ميخواهد صلح و صفا و سلم را از ميان مردم بردارد و آنان را به بيماري بغض و عداوت مبتلا كند، بر حذر ميدارد.