و كان من دعائه عليه السلام متفزعا الى الله عز و جل
دعاى بيست و هشتم كه در حال استغاثه و فريادرسى از حق جل و علا مى فرموده اند به سبب شعور به عظمت و هيبت حضرت ذوالجلال و قصور از اداى حق بندگى و لوازم آن.
«اللهم انى اخلصت بانقطاعى اليك».
اى: جعلت مخلصا بانقطاعى عما سواك متوجها اليك.
اخلاص در لغت پاك كردن چيزى را از هر چه غير آن بود و با او در آميخته باشد. و اينجا به اخلاص آن مى خواهد كه در آنچه گويد و كند، خداى جل و عز را منظور دارد و هيچ غرض ديگر، نه دنياوى و نه آخرتى، به آن نياميزد.
يعنى: بار خدايا، مخلص گرديدم به سبب بريدن خود از ماسواى تو، در حالتى كه متوجه گرديدم به جناب تو.
«و اقبلت بكلى عليك».
جار و مجرور ثانى يعنى كلمه ى «عليك» متعلق است به «اقبلت».
يعنى: روى آوردم بر تو به همگى اعضا و جوارح و قلب.
«و صرفت وجهى عمن يحتاج الى رفدك».
الرفد- بكسر الراء-: العطاء و الصله.
(يعنى:) و گردانيدم روى خود را از آن كس كه محتاج باشد به عطاى تو. يعنى: روى طلب خود را از ماسواى تو گردانيدم.
«و قلبت مسالتى عمن لم يستغن عن فضلك».
قلبت، اى: صرفت. و المساله: مصدر ميمى بمعنى السوال. فهذه الجمله بمنزله التاكيد للاولى و اختلاف اللفظ.
(يعنى:) و گردانيدم سوال و خواهش خود را از آن كس كه بى نياز نيست از فضل و عطاى تو.
«و روايت ان طلب المحتاج الى المحتاج سفه من رايه و ضله من عقله».
الرويه هنا بمعنى العلم. اى: علمت. و السفه: خفه العقل.
يعنى: و دانستم كه طلب كردن محتاج از محتاج سبكى است از عقل او و گمراهى است از دانش او.
«فكم قد رايت- يا الهى- من اناس طلبوا العز بغيرك فذلوا».
اى: من غيرك. فالباء بمعنى من.
يعنى: پس به تحقيق كه بسيار ديدم- اى خداوند من- كه طلب كردند عزت و بزرگى را از غير تو، پس خوار و بى مقدار شدند.
«و راموا الثروه من سواك فافتقروا».
رمت الشى ء ارومه روما، اذا طلبته.
و الثروه: كثره المال. يقال: انه لذو ثروه و ذو ثراء، يراد به: لذو عدد و كثره مال.
(يعنى:) و قصد كردند و جستند توانگرى را از ماسواى تو، پس درويش و محتاج شدند.
«و حاولوا الارتفاع فاتضعوا».
و اراده نمودند بلند شدن را، پس فرومايه و خوار شدند.
«فصح بمعاينه امثالهم حازم وفقه اعتباره، و ارشده الى طريق صوابه اختياره».
صح، اى: استقام. و الحازم- بالحاء المهمله و الزاى- من الحزم، و هو ضبط الرجل امره و اخذه بالثقه. و قد حزم الرجل- بالضم- حزامه فهو حازم. و هو فاعل الفعل المذكور- اى: «صح»- و الجمله الفعليه صفه له.
و الاختبار بالخاء المعجمه و الباء الموحده، او بالياء المثناه من تحت، و كلاهما مرويان.
يعنى: پس راست و مستقيم گرديد حازم- يعنى كسى كه ضابط و هشيار بوده باشد- بر او ديدن امثال اين مردمان كه موفق ساخته او را اعتبار و انديشه نمودن او و تفكر و ملاحظه نمودن او و ارشاد و هدايت نموده به راه صواب و حق اختبار، يعنى آزمايش او- يا: اختيار او، يعنى خواهش دل او.
«فانت- يا مولاى- دون كل مسوول موضع مسالتى، و دون كل مطلوب اليه ولى حاجتى».
المولى و الولى واحد. فكل من ولى امر احد فهو وليه و مولاه.
و لفظ دون بمعنى غير و سوى.
يعنى: تويى- اى خداوند من- كارگذار من و محل سوال و خواهش من، نه غير از تو آن كس كه سوال كرده مى شود از او. و تويى گذارنده حاجت من
نه غير تو از آن كس كه طلب كرده مى شود به سوى او.
«انت المخصوص قبل كل مدعو بدعوتى، لا يشركك احد فى رجائى».
«بدعوتى» متعلق است به مخصوص.
يعنى: تويى مخصوص به خواندن من پيش از هر خوانده شده، شريك تو نباشد هيچ كس در اميد من.
«و لا يفق احد معك فى دعائى».
من الوفق بمعنى الموافقه بين الشيئين. قال الفيروز آبادى فى القاموس:
وفقت امرك تفق: صادفته موافقا. و المعنى: لا يوافق. و بروايه ابن ادريس: «لا يتفق» من الاتفاق.
يعنى: موافقت ننمايد هيچ كس با تو در دعاى من. يا: يافت نشده موافقى با تو در خواندن من كه قضاى دعوت من كند.
«و لا ينظمه و اياك ندائى».
و در رشته ى دعا نكشد آن كس را و تو را خواندن من.
«لك- يا الهى- وحدانيه العدد».
اضافه الوحدانيه الى العدد بمعنى «فى».
يعنى: مر توراست- اى خداوند من- يگانگى در عدد وجوب وجود.
يعنى در حقيقت وجوب وجود وحدت حقه دارى و واجب الوجودى نيست الا تو. پس تو هم نكنند كه اين كلام حقيقت انتظام منافات دارد به آنچه در احاديث ائمه ى طاهرين صلوات الله عليهم اجمعين و در كلمات حكماى الهى
وارد شده كه وحدت واجب الوجود وحدت عددى نيست. چرا كه آنچه منفى است وحدتى است كه قياس به اعداد موجودات و آحاد آن نمايند- كه توان گفت كه واجب الوجود با واحدى از ممكنات موجوده دو شخصى اند و با دو سه اند و با سه چهار است و همچنين الى غير ذلك- نه قياس به ذات قيوم او با حقيقت وجوبى.
«و ملكه القدره الصمد».
الصمد الذى يصمد فى الحوائج، اى: يقصد. يقال: صمدت صمده، اى: قصدت قصده.
(يعنى:) و مر توراست شدت قدرت، و بى نيازى و تويى مقصود در جميع حاجات.
«و فضيله الحول و القوه، و درجه العلو و الرفعه».
الحول بمعنى القوه. و العطف للتفسير.
(يعنى:) و افزونى قوت و قدرت و پايه ى بلندى و بزرگى توراست.
«و من سواك مرحوم فى عمره».
«سواك» مثلثه السين.
(يعنى:) و هر كس كه سواى تو است از موجودات، رحم بر او مى بايد كرد در زندگانى او. زيرا كه محتاج است به تو و هر محتاجى مرحوم است.
«مغلوب على امره».
بر كار خود مغلوب است.
«مقهور على شانه».
خوار كرده شده است بر حال و كار خود.
«مختلف الحالات».
مختلف است حالهاى او. چه، ثبات از لوازم وجوب وجود است و هر ممكنى متغير است احوال او.
«متنقل فى الصفات».
گردنده است در صفتهاى خود. در هر حالى بر صفتى است.
«فتعاليت عن الاشباه و الاضداد».
پس برترى تو از شبه ها و مانندها و ضدها. چه، هر چه ماسواى تو است معلول توست و معلول را ضديت و ماننديت نشايد با علت خود، چنانچه در محلش مبرهن شده.
«و تكبرت عن الامثال و الانداد».
الند: المثل. و التكرير للتاكيد و اختلاف اللفظ.
(يعنى:) و بزرگترى از آنكه تو را مثل و مانند بوده باشد. چنانچه در جاى خود ثابت شده كه محال است مثل و ند واجب الوجود را.
«فسبحانك لا اله الا انت».
پس تنزيه مى كنم تو را تنزيه كردنى. نيست هيچ خدايى و معبودى سزاى پرستش الا تو.
فارسی
و كان من دعائه علیه السلام متفزعا الى الله عز و جل
0
0%
(نفر
0)
نظر شما در مورد این مطلب ؟
نمی پسندم
می پسندم
اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی:
آخرین مطالب
بیشترین بازدید این مجموعه
پر بازدید ترین مطالب سال
پر بازدید ترین مطالب ماه
پر بازدید ترین مطالب روز
