پرسشها و پاسخها، ص: 71

برخی از روشن دلان كه روح و روان آنان با حقايق موجودات ارتباطی پيدا كرده است با گوش دل، تسبيح و تنزيه آن ها را بشنوند و از تسبيح كائنات در برابر فرمان خدا آگاه باشند. قلبی كه از وساوس و علايق مادّی خالی گردد و مركز فرود انوار حق و بركات معنوی باشد از طريق مكاشفه وجدان همه اين حقايق را ديده و درك می كند.

مولوی با بينش خاصّ خود اين حقيقت را دريافته و در اين باره چنين می گويد:

بايد محرم شويم تا صدای تسبيح موجودات را بشنويم. ما كه از حركت قانونی در مسير تكامل باز مانده و به جای پيشرفت در مدارج ترقّی و اعتلای انسانی به مراحل پست وجود در حال سقوط هستيم هرگز نخواهيم توانست ذكر و تسبيح و سجده موجودات را بشنويم و بفهميم و با آن ها آشنا شويم؛

آيات فراوانی از قرآن كريم بر وجود شعور و آگاهی در تمامی