پرسشها و پاسخها، ص: 76

بيابيم كه با پياده كردن مفهوم آن در وجود خودمان، به آن چنان تكامل روحی و نورانيّتی دست پيدا كنيم كه آن آثار بزرگ بر آن مترتّب گردد.

مسأله مهم تخلّق به اين صفات و واجد شدن اين مفاهيم و متّصف شدن به اين اوصاف بر اثر خودسازی و ايمان و تقوی است بر زبان جاری كردن الفاط به تنهايی كارساز نيست. اگر می شنويم بلعم باعورا دارای اين اسم اعظم بود و آن را از دست داد مفهومش همين است كه بر اثر خودسازی و ايمان و تقوی به چنان مرحله ای از تكامل معنوی رسيده بود كه دعايش نزد خدا رد نمی شد ولی بر اثر لغزش و هوی پرستی و قرار گرفتن در خدمت فراعنه و طاغوت های زمان و ايستادن در مقابل حضرت موسی عليه السلام آن روحيّه را از دست داد و از آن مرحله سقوط كرد از اين جهت امام باقر عليه السلام در ذيل آيه شريفه 175 سوره اعراف می فرمايند:

«الأَصْلُ فی ذلِكَ بَلْعَمٌ ثُمَّ ضَرَبَهُ اللَّهُ مَثَلًا لِكلِّ مُوثِرٍ هواهُ عَلی هُدَی اللَّه مِنْ أهْلِ القبلَةِ» «1».

اصل آيه در مورد بلعم است سپس خداوند آن را به عنوان يك مثال درباره كسانی كه هوا پرستی را بر خدا پرستی و هدايت الهی در اين امت مقدّم بشمرند بيان كرده است.

علّامه طباطبائی رحمه الله بعد از اشاره به اسم اعظم می فرمايد:

«نام های خداوند عموماً و اسم اعظم او خصوصاً هر چند در عالم هستی و وسائط فيض و اسباب نزول فيض در اين جهان مؤثّر است ولی تأثير آن مربوط به حقايق اين اسما است نه خود الفاظی كه دلالت بر آن

______________________________
(1) مجمع البيان: 4/ 395.