و كان من دعائه عليه السلام فى يوم الاضحى و يوم الجمعه
دعاى چهل و هشتم كه در روز عيد قربان و روز جمعه مواظبت مى فرموده اند حضرت سيدالساجدين.
«اللهم هذا يوم مبارك ميمون، و المسلمون فيه مجتمعون فى اقطار ارضك».
الظاهر ان لفظه «فى» بمعنى من.
و الاقطار: جمع القطر- بالضم- و هو الناحيه و الجانب.
يعنى: بار خدايا، اين روزى است با بركت و خجسته، و مسلمانان فراهم آمده اند ( در آن) از جوانب زمين تو- يعنى كه از مخلوقات تو است.
«يشهد السائل منهم و الطالب و الراغب و الراهب، و انت الناظر فى حوائجهم».
«يشهد» على صيغه الغيبه، و «السائل» و المعطوفات عليه مرفوعات، على نسخه الاصل. و فى نسخه عميد الروساء على صيغه الخطاب و ما بعدها بالنصب معمولات لها.
و الواو فى قوله: «و انت الناظر» مضروب عليه فى نسخه ابن ادريس.
و السائل، اى: الداعى. و الطالب، اى: الذى يطلب الحوائج.
و الراغب، اى: الذى يرغب فيما عند الله من الثواب العظيم.
و الراهب، اى: الذى يرهب من عذابه.
يعنى: حاضر آمده است دعا كننده و خواهنده از مسلمانان و طلب كننده ى حوائج خود را و رغبت كننده به آنچه نزد تو است از ثواب بزرگ و ترسنده از عذاب- يا: حاضر آورنده اى تو ايشان را، بنابر نسخه ى ثانيه- و حال آنكه تو نظر كننده اى در حاجتهاى ايشان- بنابر نسخه اى كه و او بوده باشد. يا: تو نظر كننده اى بر تقديرى كه و او نبوده باشد.
«فاسالك بجودك و كرمك و هو ان ما سالتك عليك، ان تصلى على محمد و آله».
يقال: هان عليه الشى ء، اى: خف و سهل. و الاسم: الهوان.
يعنى: پس درخواست مى كنم از تو به حق جود تو و كرم تو و حال آنكه آسان است- يا: حقير است- بر تو آنچه من درخواسته ام آن را بر تو، اينكه افاضه كنى رحمت را بر محمد و آل او.
«و اسالك اللهم ربنا بان لك الملك و لك الحمد».
قدم- عليه السلام- الظرفين للدلاله على اختصاص الامرين به من حيث الحقيقه.
يعنى: درخواست مى كنم تو را بار خدايا اى پروردگار ما- (به آن حق كه) مر توراست پادشاهى نه غير تو را و مر توراست ستايش بر نعمت تو.
«لا اله الا انت الحليم الكريم».
انما الحليم هو الصفوح مع القدره و لا يستحق الصافح مع العجز اسم الحليم.
الكريم، اى: الجواد و المفضل.
يعنى: نيست خدايى مگر تو بردبار و صاحب عفو و صفح- كه مشاهده ى معصيت از عاصيان مى كنى و مسارعت در انتقام آن نمى نمايى با كمال قدرتى كه دارى- كريمى- يعنى جوادى و بخشنده اى.
«الحنان المنان».
الحنان- بتشديد النون على صيغه فعال- بمعنى ذى الرحمه. قال الجوهرى: الحنان بالتخفيف: الرحمه، و بالتشديد: ذو الرحمه.
و المنان: المعطى المنعم. و قيل: المنان الذى يبتدى بالنوال قبل السوال.
يعنى: صاحب رحمت واسعه اى و عطا مى كنى به عطايا پيش از آنكه سوال كرده شوى.
«ذو الجلال و الاكرام».
اى: ذو العظمه و الغنى المطلق و الفضل العام. قاله الشهيد فى قواعده. و قيل: اى: يستحق ان يجل و يكرم و لا يكفر به.
يعنى: صاحب بزرگى و غناى مطلقى كه به هيچ وجه احتياج به تو راه ندارد و صاحب فضل و جود عام. يا به معنى آنكه: سزاوار آنى كه اجلال و اكرام كرده شوى و كفران نور زند تو را.
«بديع السموات و الارض».
اى: مبدعهما.
(يعنى:) پديد آورنده ى آسمانها و زمينى بى سبق نمونه.
«مهما قسمت بين عبادك المومنين من خير او عافيه او بركه او هدى او عمل بطاعتك، او خير تمن به عليهم تهديهم به اليك».
يعنى: سوال مى كنم خداوندا كه هر گاه قسمت كنى ميان بندگان مومنين خود از مالى يا عافيتى يا بركتى يا هدايتى كه به آن راه راست را مسلوك دارند، يا كاركردنى به طاعت يا نيكويى كه منت نهى به آن نيكويى بر ايشان تا راه نمايى ايشان را به آن نيكويى به سوى خود.
«او ترفع لهم عندك درجه، او تعطيهم به خيرا من خير الدنيا و الاخره».
يا بلند سازى از براى ايشان نزديك خود پايه اى، يا اعطا كنى ايشان را به آن نيكويى از نيكويى دنيا و آخرت.
«ان توفر حظى و نصيبى منه».
هذا مفعول ثان ل«اسالك».
(يعنى:) اينكه وافر سازى بهره و نصيب مرا از آن خير.
اين، جزاى «مهما» است.
«و اسالك اللهم بان لك الملك و الحمد لا اله الا انت، ان تصلى على محمد و آل محمد عبدك و رسولك و حبيبك و صفوتك و خيرتك من خلقك، و على آل محمد الابرار الطاهرين الاخيار صلاه لا يقوى على احصائها الا انت».
لفظه «صفوه» مثلثه الصاد قد رويت فى هذا المقام. و صفوه الشى ء: خالصه. و محمد صلى الله عليه و آله و سلم صفوه الله من خلقه و مصطفاه.
و الخيره- مثال العنبه-: الاسم من قولك: اختاره الله.
يعنى: و سوال مى كنم تو را- اى خداوند- كه توراست پادشاهى و سپاس و نيست معبودى سزاى پرستش مگر تو، اينكه افاضه كنى رحمت را بر محمد و آل او، بنده ى تو و فرستاده ى تو بر خلقان و دوست داشته ى تو و برگزيده ى تو از خلقان
تو، و بر آل او كه نيكوكاران پاكيزگان برگزيدگانند، رحمتى كه قادر نباشد بر شمردن آن رحمت احدى مگر تو.
«و ان تشركنا فى صالح من دعاك فى هذا اليوم من عبادك المومنين، يا رب العالمين».
و اينكه شريك سازى ما را در دعاى نيك هر كس كه تو را خوانده است در اين روز از بندگان مومنين تو، اى پروردگار جهانيان.
«و ان تغفر لنا و لهم. انك على كل شى ء قدير».
و اينكه بيامرزى ما را و ايشان را. زيرا كه تو بر همه چيز توانايى.
«اللهم اليك تعمدت بحاجتى. و بك انزلت اليوم فقرى و فاقتى و مسكنتى. و انى بمغفرتك و رحمتك اوثق منى بعملى. و لمغفرتك و رحمتك اوسع من ذنوبى. فصل على محمد و آل محمد».
تعمدت، اى: قصدت.
يعنى: بار خدايا، به سوى تو قصد كردم به حاجتى كه دارم. و به تو فرود آوردم درويشى و احتياج و مسكنت خود را. و به درستى كه من به مغفرت و آمرزش و رحمت تو استوارترم از خود به كردار خود. و هر آينه آمرزش تو و رحمت تو وسيعتر از گناهان من است. پس افاضه كن رحمت را بر محمد و آل او.
«و تول قضاء كل حاجه هى لى بقدرتك عليها و تيسير ذلك عليك، و بفقرى اليك و غناك عنى».
و متولى برآوردن هر حاجتى كه مراست بشو، به توانايى تو بر واكردن حاجت و آسان بودن آن بر تو، و به درويشى و احتياج من به سوى تو و
بى نيازى تو از من.
«فانى لم اصب خيرا قط الا منك».
«قط»- بفتح القاف و ضم الطاء المشدده- معناه الزمان الماضى.
يعنى: زيرا كه من نيافته ام نيكويى هرگز مگر از تو.
«و لم يصرف عنى سوءا قط احد غيرك».
و برنگردانيده است و تغيير نداده است از من بدى هرگز هيچ كس غير از تو.
«و لا ارجو لامر آخرتى و دنياى سواك».
قد روى «سواك» مثلثه السين هنا.
(يعنى:) و اميد ندارم به كسى از براى امر آخرت و دنياى خود. به غير از تو.
«اللهم من تهيا و تعبا و اعد و استعد لوفاده الى مخلوق رجاء رفده و نوافله و طلب نيله و جائزته».
تعبا بمعنى تهيا. و التكرار للتاكيد و اختلاف اللفظ. يقال: عبات الجيش و تعبات تعبئه، اى: رتبتهم فى مواضعهم و هياتهم للحرب ميمنه و ميسره و قلبا و جناحين.
و كذا اعد و استعد. يقال: اعد لامر كذا: هياه. و الاستعداد للامر: التهيوله.
و وفد اليه يفد وفدا و وفودا و وفاده: قدم.
و «رجاء» منصوب بنزع الخافض. و التقدير: لرجاء رفده. و كذا «طلب نيله».
و الرفد- بالكسر-: العطاء و الصله.
و النوافل: جمع النافله، و هى عطيه التطوع من حيث لا يجب. و منه نافله الصلاه.
و كذا النيل.
و الجائزه: العطيه.. يقال: اجازه يجيزه، اذا اعطاه. و منه حديث العباس: «الا امنحك؟! الا اجيزك؟!»، اى اعطيك.
يعنى: بار خدايا، هر كسى مهيا و معد و مستعد اين شده اند كه پيش مخلوقى روند به اميد عطا و بخشش او و طلب جايزه و عطيه از او كنند.
«فاليك- يا مولاى- كانت اليوم تهيئتى و تعبئتى و اعدادى و استعدادى رجاء عفوك و رفدك و طلب نيلك و جائزتك».
پس به سوى تو است- اى خداوند و صاحب من- امروز مهيا شدن و اعداد و استعداد من به اميد عفو تو و عطيه ى تو و طلب كردن عطيه و جايزه ى تو:
«اللهم فصل على محمد و آل محمد، و لا تخيب اليوم ذلك من رجائى».
بار خدايا، رحمت كن بر محمد و آل او. و نااميد مكن مرا امروز از اميدوارى من.
«يا من لا يحفيه سائل و لا ينقصه نائل».
لا يحفيه، اى: لا يبالغ. من الحفاوه بمعنى المبالغه فى الشى ء و فى الطلب. و منه حديث انس: «انهم سالوا النبى عليه السلام حتى احفوه»، اى: استقصوا فى السئوال. قاله ابن الاثير فى نهايته. اى: لا يحمله سوالات السائلين و آمال الموملين على حفاوه و استقصاء فى الجود و تكلف و تجشم فى العطاء. اذ كل عظيم فى مذهب جوده حقير و كل عسير على منه قدرته سهل يسير.
و فى بعض النسخ: «لا يحيفه»، من: احافه، اذا حمله على الحيف و الميل. كما
ازاره يزيره، اذا حمله على الزياره. اى: لا يوقعه سائل يستصرخ و يستغيث اليه فى الحيف على احد اذا استعداه عليه، بل انما يصرخ المستصرخين و يغيث المستغيثين و ياخذ للمتظلمين من الظالمين بالقسط و العدل.
و النائل: العطاء. قال فى الصحاح: النوال: العطاء. و النائل مثله.
يعنى: اى آنكه طلب سوال كنندگان حامل و باعث نباشد بر مبالغه نمودن او در جود و عطا- چرا كه هر امر عظيمى كه از او طلب مى نمايند در جنب جود او حقير و بى مقدار است. يا: آنكه سوال سائلان و دادخواستن دادخواهان و شكوه مظلومان او را بر حيف و ميل ندارد، بلكه هر چه مى كند از روى قسط و عدل مى كند- و كم نسازد خزانه ى جود او را عطايى كه به بندگان خود مى نمايد.
«فانى لم آتك ثقه منى بعمل صالح قدمته، و لا شفاعه مخلوق رجوته الا شفاعه محمد و اهل بيته عليه و عليهم صلواتك و سلامك».
پس به درستى كه نيامده ام من به نزد تو از روى استوار و اعتماد به كردار نيكى كه پيش فرستاده باشم آن را، و نه به درخواست كردن مخلوقى نزد تو كه اميد داشته ام آن را، مگر شفاعت و درخواست كردن محمد و اهل بيت او، صلوات تو و سلام تو بر او و بر اهل بيت مطهرين او باد.
«اتيتك مصرا بالجرم و الاساءه على نفسى».
بلكه آمده ام تو را در حالتى كه اقرار كننده ام به بزهكارى و گناهكارى و به بدكردن بر نفس خود.
«اتيتك ارجو عظيم عفوك الذى عفوت به عن الخطائين».
آمدم تو را در حالتى كه اميد دارم عفو و تجاوز نمودن عظيم تو را، آن عفوى كه درگذشته اى به سبب آن از گناه گناهكاران.
«ثم لم يمنعك طول عكوفهم على عظيم الجرم ان عدت عليهم بالرحمه و المغفره».
عكف على الشى ء يعكف و يعكف عكوفا، اى: اقبل عليه مواظبا. يقال: فلان عاكف على فرج حرام.
و «عدت»- بضم العين المهمله و بعدها دال مهمله- بمعنى تكرمت.
يعنى: پس بازنداشته است تو را مواظبت و مداومت نمودن و اقبال كردن ايشان بر گناهان بزرگ، آنكه مكرمت نمايى به ايشان به رحمت و آمرزش خود.
«فيا من رحمته واسعه و عفوه عظيم، يا عظيم يا عظيم يا كريم يا كريم، صل على محمد و آل محمد. وعد على برحمتك. و تعطف على بفضلك. و توسع على بمغفرتك».
العظيم بمعنى ذى العظمه و الجلال الذى لا تحيط بكنهه العقول. و قيل: انه العظيم لانه الخالق للخلق العظيم. كما ان معنى اللطيف هو الخالق للخلق اللطيف.
و الجمل الثلاث المتعاطفه، معانيها واحده و التكرير للتاكيد و اختلاف اللفظ.
و «عد» فعل امر من عاد يعود، اى: تعطف.
يعنى: پس اى آنكه رحمت او وسيع است و فروگرفته مومن و كافر را و عفو و درگذشتن او بسيار است، اى صاحب بزرگى و جلال كه احاطه نتواند كرد به كنه ذات تو عقول قادسه، و اى جواد بخشنده و فضل كننده- و تكرار از باب
مبالغه است- رحمت كن بر محمد و آل او. و مكرمت و عطوفت نما بر من به رحمت خود. و عطوفت و مهربانى كن بر من به فضل خود نه به عدل خود. و احاطه فرما بر من به آمرزش خود.
«اللهم ان هذا المقام لخلفائك و اصفيائك و مواضع امنائك فى الدرجه الرفيعه التى اختصصتهم بها قد ابتزوها».
لفظه «مواضع» روى منصوبا على انها اسم «ان» و الخبر «قد ابتزوها». و «فى الدرجه»- اى الجار بمجرورها- و ما يتعلق بذلك متعلقه ب«مواضع». و اما على روايه الرفع فهى الخبر.
و «ابتزوها» قد روى على البناء للفاعل و المفعول. و العائد للمواضع. اى: استلبوها. يقال: ابتززت الشى ء: استلبته.
يعنى: بار خدايا، به درستى كه اين مقام- كه خلافت و امامت و رياست عامه بوده باشد بحسب دين و دنيا- مر خليفه ها و برگزيدگان تو (را) است و جايگاه امينان تو است كه ثابتند در پايه ى بلندى كه مخصوص گردانيدى تو ايشان را به آن پايه، به تحقيق كه ربودند آن مواضع را از ايشان متغلبين و غاصبين خلافت- مثل خلفاى ثلاثه و خلفاى بنى اميه و خلفاى بنى عباس.
«و انت المقدر لذلك. لا يغالب امرك. و لا يجاوز المحتوم من تدبيرك. كيف شئت و انى شئت و لما انت اعلم به غير متهم على خلقك و لا لارادتك».
و حال آنكه تو تقدير كننده بودى مر آن را. مغلوب نشود فرمان تو. و درنگذرد آنچه واجب شود از تدبير تو. به هر نحو كه خواستى و هر جا كه
خواستى و از جهت آنچه تو داناترى به آن، متهم نيستى بر خلقان خود- كه فعل شر نموده باشى به جهت ايشان- و نه در اراده ى خود نيز متهم نيستى- به آنكه اراده ى شر نمايى.
«حتى عاد صفوتك و خلفاوك مغلوبين مقهورين مبتزين، يرون حكمك مبدلا، و كتابك منبوذا، و فرائضك محرفه عن جهات اشراعك، و سنن نبيك متروكه».
قوله عليه السلام: «حتى عاد» متعلق ب«ابتزوها» و «عاد» بمعنى صار.
يعنى: ربودند آن مواضع را از ايشان تا آنكه گرديدند برگزيدگان تو و خلفاى تو مغلوب و مقهور (و) ربوده شدگان آنچه از براى ايشان مقرر فرموده بودى از امر خلافت، مى بينند حكم تو را كه تبديل يافته شده است، و كتاب تو- يعنى احكام كتاب تو- دور انداخته شده است- كه كسى پيروى آن احكام نمى نمايد- و آنچه واجب ساخته اى محرف و تغير يافته از جهات و طريقه اى كه تو وضع كرده بودى آنها را بر آن جهات، و سنتهاى پيغمبر تو دست بازداشته شده است.
«اللهم العن اعداءهم من الاولين و الاخرين و من رضى بفعالهم و اشياعهم و اتباعهم».
بار خدايا، دور گردان از رحمت خود دشمنان خلفاى خود را از پيشينگان و پسينگان و هر كس كه خشنود باشد به كردار ايشان و پيروان ايشان و خدمتكاران ايشان.
«اللهم صل على محمد و آل محمد- انك حميد مجيد- كصلواتك و بركاتك و تحياتك على اصفيائك ابراهيم و آل ابراهيم و عجل الفرج و الروح و النصره و التمكين و التاييد لهم».
يعنى «بار خدايا، رحمت فرست بر محمد و آل او زيرا كه تو حميدى- يعنى محمودى و مستحق ستايشى به كردارهاى نيك- و مجيدى- يعنى كرم تو واسع است. يقال رجل ماجد، اى: كثير العطاء- همچو رحمتها و بركتها و درودها و سلامها كه بر برگزيدگان خود كرده اى از ابراهيم و آل ابراهيم. و تعجيل فرما در واشدن اندوه و غم ايشان و راحت و مددكارى و دست دادن ايشان در كار خود- يا: جادادن ايشان در جاى خود- و قوت دادن مر ايشان را.
«اللهم و اجعلنى من اهل التوحيد و الايمان بك، و التصديق برسولك و الائمه الذين حتمت طاعتهم ممن يجرى ذلك به و على يديه. آمين رب العالمين».
يعنى: بار خدايا، بگردان مرا از اهل توحيد يعنى تصديق به آنكه خدا يكى است و باور داشتن به تو و گرويدن به رسول تو و به امامانى كه واجب ساخته اى بر ما طاعت و فرمانبردارى ايشان را از آن كسى كه جارى گردانيده اى امامت را به او و بر دستهاى او. مستجاب كن- بار خدايا- اين دعاى مرا، اى پروردگار جهانيان.
«اللهم ليس يرد غضبك الا حلمك».
يعنى: بار خدايا، بازنگرداند خشم تو را مگر بردبارى تو.
«و لا يرد سخطك الا عفوك».
السخط: خلاف الرضا.
(يعنى:) و بازندارد ناخشنودى تو را مگر عفو تو.
«و لا يجير من عقابك الا رحمتك».
و زينهار ندهد از عقاب و عذاب تو مگر رحمت تو.
«و لا ينجينى منك الا التضرع اليك و بين يديك. فصل على محمد و آل محمد».
«ينجينى» بسكون النون و فتحها- على الافعال و التفعيل- كلاهما مرويان.
و قرى بهما قوله تعالى: (فاليوم ننجيك ببدنك).
(يعنى:) و نرهاند مرا از عقاب تو مگر زارى كردن به سوى تو و در برابر تو. پس افاضه كن رحمت را بر محمد و آل او عليهم السلام.
«وهب لنا- يا الهى- من لدنك فرجا بالقدره التى بها تحيى اموات العباد، و بها تنشر ميت البلاد».
الميت روى مخففه و مشدده.
(يعنى:) و ببخش ما را- اى خداوند ما- از پيش خود شادى و خوشحالى به قدرت كامله ى خود، آنچنان قدرتى كه زنده مى كنى بندگان مرده ى خود را به آن قدرت و به آن برمى انگيزانى مردگان شهرها را.
«و لا تهلكنى- يا الهى- غما حتى تستجيب لى، و تعرفنى الاجابه فى دعائى. و اذقنى طعم العافيه الى منتهى اجلى».
و هلاك مساز مرا- اى خداوند من- از غم و اندوه تا آنگاه كه مستجاب سازى دعاى مرا و بشناسانى مرا اجابت كردن در اين دعا. و بچشان مرا چاشنى عافيت و رستگارى تا آخر رسيدن وقت زندگانى من.
«و لا تشمت بى عدوى. و لا تمكنه من عنقى و لا تسلطه على».
و شاد مساز به من دشمن مرا. و تمكين مده او را در گردن من. اين كنايه است از عدم تسلط او. و مسلط مساز او را بر من.
«الهى، ان رفعتنى فمن ذا الذى يضعنى؟! و ان وضعتنى فمن ذا الذى يرفعنى؟!».
يعنى: اى خداوند من، اگر بلند گردانى درجه و پايه ى مرا، پس كيست كه آن را پست گرداند؟! و اگر پست سازى درجه ى مرا، پس كيست كه بلند سازد آن را؟!
«و ان اكرمتنى، فمن ذا الذى يهيننى؟! و ان اهنتنى، فمن ذا الذى يكرمنى؟!».
و اگر اكرام و تعظيم نمايى مرا، پس كيست كه اهانت و حوارى نمايد مرا؟! و اگر اهانت و خوارى نمايى مرا، پس كيست كه گرامى دارد مرا؟!
«و ان عذبتنى، فمن ذا الذى يرحمنى؟!».
و اگر عذاب كنى مرا، پس كيست كه رحمت كند مرا؟!
«و ان اهلكتنى، فمن ذا الذى يعرض لك فى عبدك او يسالك عن امره؟!».
و اگر اهلاك و هلاكت فرمايى مرا، پس كيست كه معارضه كند مر تو را در حق بنده ى خود يا بازپرسد تو را از كار او؟!
«و قد علمت انه ليس فى حكمك ظلم و لا فى نقمتك عجله. و انما يعجل من يخاف الفوت. و انما يحتاج الى الظلم الضعيف. و قد تعاليت- يا الهى- عن ذلك علوا كبيرا».
يعنى: به تحقيق دانسته ام من كه نيست در حكم تو بيدادى، و نه در مكافات دادن تو به عقوبت شتابى. چرا كه جز اين نيست كه شتاب كسى مى كند كه ترسد كه كارى از او فوت شود، و محتاج به ظلم و بيداد كسى باشد كه ضعيف و ناتوان باشد. و تو برترى از اينها- اى خداى من- برترى بزرگ.
«اللهم صل على محمد و آل محمد. و لا تجعلنى للبلاء غرضا و لا لنقمتك نصبا».
الشيخ ابن السكون ضبط لفظ الغرض بالعين المهمله و المعجمه و فتح الراء المهمله و كتب عليه: معا. روى عنه ذلك الشهيد قدس الله مقامه. قال فى الصحاح: الغرض- باعجام الغين-: الهدف الذى يرمى فيه. و باهمالها بمعنى معرضا.
و النصب- بالنون و الصاد المهمله المفتوحتين- قريب من معنى الغرض.
يعنى: بار خدايا، افاضه كن رحمت را بر محمد و آل او. و مگردان مرا نشانه ى بلا- يا: مگردان مرا در معرض بلا- و نه از براى عقوبت خواستن خود نشانه.
«و مهلنى. و نفسنى. و اقلنى عثرتى».
يقال: نفست عنه تنفيسا، اى: رفهت. و يقال: نفس الله عنه كربته، اى: فرجها.
و الاقاله: المسامحه و التجاوز.
و العثره: الخطيئه. ماخوذه من عثره الرجل.
(يعنى:) و مهلت ده مرا از عذاب. و مرفه ساز مرا از اندوه و غم خوردن. و فروگذاشت كن با من در گناهانى كه كرده ام.
«و لا تبتلينى ببلاء على اثر بلاء».
«تبتلينى» باثبات الياء المفتوحه و النون المشدده رواه ابن السكون. و بحذف الياء و نون الوقايه المكسوره رواه ابن ادريس.
و الاثر بكسر الهمزه و فتحها و اسكان الثاء المثلثه. يقال: خرجت على اثره، اى: بعده بقليل.
يعنى: و مبتلا مكن مرا به بلايى بر عقب بلايى. يعنى بلا بر من متواتر گردد.
«فقد ترى ضعفى و قله حيلتى و تضرعى اليك».
الحيله- بكسر الحاء-: القدره على التصرف.
(يعنى:) پس به درستى كه مى بينى و مى دانى ضعف و بيچارگى مرا و كمى قدرت مرا و تضرع و زارى كردن مرا به سوى خود.
«و اعوذ بك اللهم اليوم من غضبك. فصل على محمد و آله و اعذنى».
و پناه مى آورم به تو- اى خداوند من- در اين روز از خشم تو. پس افاضه كن رحمت را بر محمد و آل او و پناه ده مرا.
«و استجير بك اليوم من سخطك. فصل على محمد و آله و اجرنى».
يعنى: زينهار مى جويم به تو از ناخشنودى تو. پس افاضه كن رحمت را بر محمد و آل او و زينهار ده مرا.
«و اسالك امنا من عذابك. فصل على محمد و آله و آمنى».
و مى خواهم از تو ايمنى از عذاب تو. پس رحمت كن بر محمد و آل او و ايمن گردان مرا از عذاب خود.
«و استهديك. فصل على محمد و آله و اهدنى».
و طلب مى كنم هدايت تو را. پس افاضه كن رحمت را بر محمد و آل او و ثابت دار مرا بر هدايت.
«و استنصرك فصل على محمد و آله و انصرنى».
و يارى مى خواهم از تو. پس رحمت كن بر محمد و آل او و يارى ده مرا.
«و استرحمك. فصل على محمد و آله و ارحمنى».
و رحمت مى خواهم از تو پس رحمت كن بر محمد و آل او و ببخش مرا.
«و استكفيك. فصل على محمد و آله و اكفنى».
و كفايت مى خواهم از تو. پس رحمت كن بر محمد و آل او و كفايت كن حال مرا.
«و استرزقك. فصل على محمد و آله و ارزقنى».
و روزى مى خواهم از تو. پس رحمت كن بر محمد و آل او و روزى ده مرا.
«و استعينك. فصل على محمد و آله و اعنى».
و استعانت مى خواهم از تو پس رحمت كن بر محمد و آل او و يارى و اعانت ده مرا .
«و استغفرك لما سلف من ذنوبى. فصل على محمد و آله و اغفر لى».
و طلب آمرزش مى كنم از تو از گناهانى كه سابقا از من صادر شده. پس رحمت كن بر محمد و آل او و بيامرز مرا.
«و استعصمك. فصل على محمد و آله، و اعصمنى».
و نگاهدارى مى خواهم تو را از ارتكاب نمودن معاصى. پس رحمت كن بر محمد و آل او و نگاه دار مرا.
«فانى لن اعود لشى ء كرهته منى ان شئت ذلك.
پس به درستى كه من بازنگردم مر چيزى را كه تو كراهت داشته باشى آن را از من ، اگر خواهى آن كراهت را.
يا رب يا رب، يا حنان يا منان، يا ذا الجلال و الاكرام».
اى پروردگار من، اى صاحب رحمت واسعه، و اى عطاكننده ى نعمتها، و اى صاحب غناى مطلق و فضل عام.
«صل على محمد و آله، و استجب لى جميع ما سالتك و طلبت اليك و رغبت فيه اليك».
«طلبت اليك»، اى: طلبت منتهيا طلبى اليك.
يعنى: رحمت كن بر محمد و آل او، و مستجاب كن از براى من جميع آنچه درخواست نمودم تو را و طلب نمودم در حالتى كه طلب منتهى به سوى تو است و از كسى ديگر طلب نمى نمايم و رغبت كرده ام در آن چيز به سوى تو.
«و ارده. و قدره. و اقضه. و امضه. و خرلى فيما تقضى منه. و بارك لى فى ذلك».
يقال: خار الله لك فى الامر، اى: جعل لك فيه الخير. فخرلى، اى: اجعل فيما تقضى منه خيرا.
يعنى: و اراده كن آن را كه خواسته ام. و مقدر كن آن را. و به جاى آر و روان ساز آن را. و بگردان آنچه قضا مى كنى آن را از براى من خير. و بركت ده مرا در آن.
«و تفضل على به».
و تفضل كن بر من به آن نه از روى استحقاق.
«و اسعدنى بما تعطينى منه».
و نيكبخت گردان مرا به آنچه عطا كنى مرا از آن.
«و زدنى من فضلك وسعه ما عندك. فانك واسع كريم».
السعه بفتح السين- كدعه-: الوسع و الغنى و الطاقه. و بكسرها- كزنه-: الوساعه و الاتساع.
(يعنى:) و زياده كن مرا از فضل خود و وسعت آنچه نزد تو است. زيرا كه تو صاحب توانايى و بخشندگى و كريمى.
«وصل ذلك بخير الاخره و نعيمها، يا ارحم الراحمين».
و بپيوند آن را به نيكى آخرت و نعمت آن، اى بخشاينده ترين بخشايندگان.
«ثم تدعو بما بدا لك».
يعنى: پس بخواه آنچه ظاهر شود و پيش آيد تو را. يعنى مطلبى كه داشته باشى درخواست كن از حضرت.
«و تصلى على محمد و آله الف مره».
و صلوات فرست بر محمد و آل او هزار نوبت.
«هكذا كان يفعل عليه السلام».
يعنى: بودند حضرت سيدالساجدين كه چنين مى كردند، بعد از خواندن اين دعا هزار مرتبه صلوات بر سيد عالميان و آل او مى فرستادند.
و از مشايخ عظام و ائمه ى روات اين كتاب مستطاب ماخوذ شده كه اگر وقت تنگ باشد و گنجايش نداشته باشد كه هزار مرتبه صلوات بفرستد بگويد: «اللهم صل على محمد و آل محمد الف مره».
فارسی
و كان من دعائه علیه السلام فى یوم الاضحى و یوم الجمعه
0
0%
(نفر
0)
نظر شما در مورد این مطلب ؟
نمی پسندم
می پسندم
اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی:
آخرین مطالب
بیشترین بازدید این مجموعه
پر بازدید ترین مطالب سال
پر بازدید ترین مطالب ماه
پر بازدید ترین مطالب روز
