زياده روى در خوراك و پوشاك، زياده روى در معاشرت و محبت، زياده روى در عشق به دنيا، زياده روى در بذل و بخشش، همه و همه از مصاديق اسراف و از نظر قرآن مجيد و روايات، عملى مذموم و كارى ناپسند است.
اسراف در حدى زشت است كه خداوند متعال در قرآن مجيد اعلام كرده كه مسرفين را دوست ندارد.
«كُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ» .
بخوريد و بياشاميد و اسراف نكنيد، همانا خداوند اهل اسراف را دوست ندارد.
اسرافكار، و ريخت و پاش دار، و مال تلف كن و ثروت بر باد ده در اصطلاح قرآن مجيد مبذر است، و مبذران برادران شياطين هستند:
«إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كانُوا إِخْوانَ الشَّياطِينِ وَ كانَ الشَّيْطانُ لِرَبِّهِ كَفُوراً» .
اسرافكاران و تلف كنندگان مال برادران شياطينند، و شيطان است كه نسبت به پروردگارش ناسپاس است.
و نيز آن حضرت فرمودند:
انَّ مِنَ السَّرَفِ انْ تَأْكُلَ كُلَّ مَا اشْتَهَيْتَ .
از اسراف، خوردن هر چيزى است كه به آن ميل دارى.
امام حسن عسكرى عليه السلام فرمودند:
انَّ لِلسَّخاءِ مِقْداراً فَانْ زادَ عَلَيْهِ فَهُوَ سَرَفٌ .
براى سخاوت اندازه اى است، اگر از اندازه بگذرد اسراف است.
امام على عليه السلام فرمودند:
وَيْحَ الْمُسْرِفِ، مَا ابْعَدَهُ عَنْ صَلَاحِ نَفْسِهِ وَاسْتِدْراكِ امْرِهِ !
واى بر مسرف چه دور است از صلاح وجودش، و درك زندگى و حياتش!
امام صادق عليه السلام فرمودند:
لِلْمُسْرِفِ ثَلَاثُ عَلاماتٍ: يَشْتَرى مَا لَيْسَ لَهُ، وَيَلْبِسُ مَا لَيْسَ لَهُ، وَيَأْكُلُ مَا لَيْسَ لَهُ .
براى مسرف سه نشانه است: مى خرد و مى پوشد و مى خورد آنچه را كه در شأن او نيست.
امام صادق عليه السلام فرمودند:
انَّ الْقَصْدَ امْرٌ يُحِبُّهُ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ، وَانَّ السَّرَفَ يُبْغِضُهُ اللَّهُ، حَتّى طَرْحَكَ النَّواةَ، فَانَّها تَصْلُحُ لِشَىْ ءٍ وَحَتّى صَبَّكَ فَضْلَ شَرابِكَ .
همانا ميانه روى واقعيتى است كه خداوند عز و جل آن را دوست داد، و مسرف را دشمن است، اسراف تا جايى است كه هسته ى خرماى خورده شده را كه شايسته ى كاشتن است دور بيندازى، و زيادى آبى كه در اختيار دارى به زمين بريزى!
حضرت على عليه السلام فرمودند:
مَنْ كانَ لَهُ مالٌ فَايّاهُ وَالْفَسادَ، فَانَّ اعْطائِكَ الْمالَ فِى غَيْرِ وَجْهِهِ تَبْذِيرٌ وَاسْرافٌ، وَهُوَ يَرْفَعُ ذِكْرَ صاحِبِهِ فِى النّاسِ، وَيَضَعُهُ عِنْدَ اللَّهِ .
كسى كه داراى ثروت است بر او باد از فساد، همانا تبذير و اسراف اين است كه ثروت خود را در غير جهت معينش خرج كنى، اينگونه خرج بيهوده و بى رويه نام صاحب ثروت را بين مردم بلند مرتبه مى كند و نزد خداوند پست مى نمايد.
منبع : پایگاه عرفان