كاسب و تاجر چنان كه در آداب كسب و تجارت بيان شده است ، بايد برخوردشان با مردم بر اساس خوش خلقى و نرمى و خوش رفتارى باشد تا رزق و روزى به سويشان جلب شود و بر نصيب و قسمت آنان افزوده گردد . اميرالمؤمنين عليه السلام مى فرمايد : « فِى سَعَةِ الأخْلاَقِ كُنُوزُ الأرزَاقِ » . گنج هاى رزق و روزى در گشاده رويى و اخلاق خوب است .
حضرت امام صادق عليه السلام مى فرمايد : « حُسنُ الخُلُقِ يَزِيدُ فِى الرِّزقِ » . اخلاق خوب به رزق و روزى مى افزايد .
كاسب و تاجر بايد در گفتارِ كسبى و تجارتى خود با مشتريان مانند مراحل ديگر از دروغ و تدليس و تعريف بى جا از جنس و به ويژه از دست بردن به حرام و آلوده كردن خريد و فروش بپرهيزند .
كاسب و تاجر بايد هنگام كشيدن وكيل كردن و پيمانه نمودن و متر كردن چه در فروش ، چه در خريد از مردم كم نگذارند و حقوق آنان را پايمال ننمايند ،
. . . وَلاَ تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْيَاءَهُمْ . . ..
. . . و از اجناس و اموال و حقوق مردم مكاهيد . . .
اگر از كسى طلبكارند و بدهكار به مضيقه و مشكل دچار شده ، به او تا مدتى كه قدرت پرداخت دارد مهلت دهند و از تصرف تنها خانه ملكى او كه پناهگاه وى و زن و فرزندش مى باشد بپرهيزند كه تصرف خانه مديون در حالى كه سرپناهى جز آن ندارد كمال بى مهرى و سنگدلى است ، وَإِن كَانَ ذُو عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ إِلَى مَيْسَرَةٍ . . .. و اگر [ بدهكار ] تنگدست بود [ بر شماست كه ] او را تا هنگام توانايى مهلت دهيد . . . كاسب و تاجر مؤمن بايد در سود بردنش از داد و ستد كسبى ، انصاف و رحم را نسبت به مشتريان رعايت كند و از گران فروشى به ويژه زمانيكه مردم نيازمند به جنسى هستند بپرهيزد . گران فروشى تا جاييكه بر مردم به خصوص طبقات ضعيف فشار و ناراحتى وارد كند ، يقيناً از موارد بى مهرى است و حضرت حق از چنين كاسب و تاجرى بيزار و برى است .
منبع : برگرفته از کتاب با کاروان نور استاد حسین انصاریان
