پرسشها و پاسخها، ص: 50

رسول اللَّه شنيدم می فرمود: هر كس بدون علم سخن بگويد بايد در محلّی از آتش كه برای او تعيين شده جای گيرد. خداوند خودش «صمد» را تفسير فرموده است: «لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ* وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ» نه زاده نه زاده شد و احدی مانند او نيست.

آری، خداوند صمد، كسی است كه از چيزی به وجود نيامده و در چيزی وجود ندارد و بر چيزی قرار نگرفته، آفريننده اشيا و خالق آن ها است.

همه چيز را به قدرتش به وجود آورده، آن چه را برای فنا آفريده به اراده اش از هم متلاشی می شود و آن چه را برای بقا آفريده به علمش باقی می ماند، اين است خداوند صمد...» «1».

بنابراين صمد مفهوم جامع و وسيعی دارد ولی در اصل لغت به معنی شخص بزرگی است كه همه نيازمندان به سوی او می روند و از هر نظر كامل است و ظاهراً بقيه معانی و تفسيرهای ديگری كه برای آن ذكر شده به همين ريشه باز می گردد.

______________________________
(1) توحيد، شيخ صدوق: 90 حديث 5، بحارالانوار: 3/ 223، باب 6، حديث 14.