حلال و حرام مالی، ص: 605
الحمدلله رب العالمين و صلّی الله علی جميع الانبياء والمرسلين
و صلّ علی محمد و آله الطاهرين.
آيات شريفه قرآن، از اين موجود عاقل مكلّف، با «يا بَنِي آدَمَ»*، «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا»*، «يا أَيُّهَا النَّاسُ»*، «يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ»* ياد می كند. در بخشی از آيات كه با اين القاب و صفات شروع می شود، مسأله حلال و حرام مالی را مطرح می كند. اين آيه ها در حلال و حرام مالی آن قدر لطايف و نكات دارند كه با توجه به آن نكات و لطايف، انسان هم عظمت و ارزش حلال و هم سنگينی بار گناه و حرام را لمس می كند.
بعضی از آيات كه حرام مالی را مطرح كرده اند، مانند آيات اواخر سوره مباركه بقره، خورنده حرام مالی را مسّ كرده شيطان می داند. مسّ يعنی كشيدن دست به روی يك شی ء. وقتی در فقه می گويند: غسل مسّ ميت، يعنی بر مرد و زنی كه دست بر بدن ميّت گذاشته اند، غسل واجب است. با دست خود اين بدن را لمس كرده و بر او واجب است كه تمام بدن خود را به نيّت عبادت شستشو بدهد. قرآن به رباخوار می گويد:
«يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطانُ مِنَ الْمَسِّ» «1»
______________________________ (1)- بقره (2): 275؛ «مگر مانند به پای خاستن كسی كه شيطان او را با تماس خود آشفته حال كرده [و تعادل روانی و عقلی اش را مختل ساخته ] است.»