مرحلۀ اول توبه‏

مرز اول توبه، براى اين كه جلوى دشمن را ببندد، عبارت است از اراده، عزم و تصميم بر ترك گناه، اراده اى كه خود اميرمؤمنان عليه السلام در نهج‌البلاغه صاحب اين اراده را چنين تعريف مى كند. البته، حضرت آن را به شكل ظاهرى تعريف نمى كند و مى گويد: «كَالْجَبَلِ الرَّاسِخِ لَا تُحَرِّكُهُ الْقَوَاصِفُ، وَ لَا تُزيلُهُ الْعَوَاصِفُ.»حتماً منظور مولا از مسألۀ «كَالْجَبَلِ الرَّاسِخِ»، عزم و اراده مؤمن است. حضرت مى گويد: اين اراده، اراده اى است كه مؤمن در برابر هر خطري كه مى خواهد در دنيا متوجّه او شود، با آن، مثل كوه مي‌ايستد. با اين ايستادگي، آبروى خطر را مى ريزد و آن خطر نمي‌تواند به او هيچ آسيبي برساند؛ همان اراده اى كه زن فرعون كرد. ما كه مَرديم، بايد چنين اراده‌اي داشته باشيم، اراده اى كه زن فرعون كرد، با اين كه خطر زيادي هم متوجّه او بود. امّا همان‌طوري كه در قرآن آمده، اين زن با چنين اراده‌اي، آبروى فرعون و قواى او را از بين ‌برد، و قواى فرعون و خود فرعون بعد از مدت كوتاهى، در رود نيل غرق شدند. ولي وقتى كتاب خدا مى خواهد چهرۀ زن فرعون را نشان دهد، پروردگار مى فرمايد: اين زن در پيشگاۀ من غرق در عنايت است، و نه تنها هيچ خطرى متوجّه او نشد، بلكه به آبروى او هم اضافه شد. اين سرنوشت استقامت اراده، عزم و تصميم انسان مومن است.