دارالعرفان/ محقق، مفسر، مترجم و پژوهشگر علوم و معارف قرآنی به دو نیم ایمان از منظر پیامبر(ص) اشاره کرد و گفت: نیمه اول ایمان؛ صبر و ایستادگی در مقابل تمام گناهان ظاهر و باطن و نیمه دوم ایمان شکر است. مؤمنان تاریخ اگر میخواهند بندۀ شاکر خداوند باشند باید به تمام دستورات پروردگار عمل کنند که این شکر خداست.
گناهان ظاهری میوۀ شجرۀ خبیثۀ گناهان باطنی است
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل مؤسسه علمی فرهنگی دارالعرفان، استاد حسین انصاریان در سخنرانی خود در حسینیه بنیالزهرا(س)، اظهار داشت: از مسائل بسیار مهمی که در آیات قرآن و روایات مطرح هست، مسئلۀ گناه است؛ گناهان باطنی که از آنها به زشتیهای اخلاق تعبیر شده و گناهان ظاهری که از آنها به عصیان، خطا و ذنب تعبیر شده است. به احتمال قوی گناهان ظاهری میوۀ شجرۀ خبیثۀ گناهان باطنی است، یعنی اگر کسی درون پاک و شایستهای داشته باشد، خیلی کم اتفاق میافتد که به گناه ظاهری آلوده شود. سنگینی گناهان باطنی بسیار شدید است تا جایی که قرآن از هر کسی که آلودۀ به این گناه است به چهرۀ صددرصد دوزخی تعبیر میکند.
بخل؛ یکی از زشتیهای اخلاق و گناهان باطنی
وی به مبحث بخل در قرآن اشاره و خاطرنشان کرد: در سوره آلعمران و اوایل سورۀ توبه یکی از زشتیهای اخلاق و گناهان باطنی که مطرح شده بخل است؛ کاری ندارد به اینکه این بخیل چه کسی باشد، فقط بخیل را اهل دوزخ میداند. اگر در سورۀ آلعمران و دو سه آیۀ سورۀ توبه دقت شود این مجموعه به ما میگوید که این بخل در ارتباط با مال حلال است، مال حرام که بخل لازم ندارد، خود مال حرام اگر در زمان زنده بودن آدم تصفیه نشود، انسان را جهنمی میکند و دیگر نوبت به بخل نمیرسد.
اگر رباخوار توبه نکند، اهل آتش است
استاد اخلاق حوزه های علمیه ادامه داد: یکی از مال های حرام رباست، در همین آیات بقره و آلعمران به مسئلۀ ربا اشاره شده است. رباخور اگر توبه نکند -توبه او به این است که هر چه ربا گرفته باید به مردم پس بدهد- اهل آتش است؛ دیگر نوبت به این نمیرسد که بررسی شود رباخور بخیل بوده یا نبوده چرا که به خاطر همین رباخوری اهل جهنم است.
وی با بیان اینکه بُخلی که در قرآن مطرح هست مربوط به ثروت یک ثروتمند است، گفت: این فرد ثروتمند نسبت به مال حلال و به قول آیه فضل خدا و احسان خدا بخل ورزیده، حسابی مال داشته، نه خمس داده، نه زکات داده نه در حوزۀ «تَعاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ» (مائده، 2) شرکت کرده، نه صدقه داده، نه به اقوام فقیرش و نه به سائل و محروم کمک کرده است. در آیۀ شریفه است «وَ فِي أَمْوالِهِمْ» یعنی اموال حلال خدا، خداوند به من حق نداده از مال حرام صدقه بدهم، انفاق و به قوم و خویش خود کمک کنم.
خداوند در قرآن می فرماید: ما در اموال پاک مردم حقی، سهمی و نصیبی قرار دادیم برای آن کسی که اظهار درد و مشکل کرده یا برای آن کسی که در محرومیت قرار گرفته و به مشکل و سختی خورده است.
مترجم و پژوهشگر قرآنی تصریح کرد: طبق آیات قرآن اگر شخصی بخل میکند و تا آخر عمرش هم این زشتی اخلاق درون با اوست و این زشتی را از صفحه باطن خود پاک نکرده به عبارت دیگر علاج و توبه نکرده، این شخص اهل جهنم است. همچنین اگر یک نفر مرد یا زن دچار زشتیهای متعدد از جمله بخیل، حریص، دورو، ریاکار و مغرور باشد و منیت و علو داشته باشد، حتماً برای این شخص در قیامت یک طبقه جهنم را قرار دادند چون این گناهان بسیار سنگین است.
کسی که مال یتیم را میخورد، مدام برای خود آتش ذخیره می کند
استاد انصاریان به گناهان ظاهری یا بیرونی نیز اشاره و اظهار کرد: گناهان بیرونی یعنی آنهایی که با چشم دیده میشود، مردم خبر میشوند یا نمیشوند. خود آدم در حوزۀ گناه قرار گرفته و اعضا و جوارحش آلودگی دارند. مثلاً غریزه او آلوده به زنا، ظلم و خوردن حرام است. در گناهان ظاهری هم بار بعضی از گناهان بسیار سنگین است، قرآن در سورۀ نسا میفرماید: خورندۀ مال یتیم در شکمش آتش میریزد؛ کسی که مال یتیم را میخورد، مدام برای خود آتش ذخیره می کند و وقتی پردۀ دنیا برداشته شود از همۀ وجودش آتش شعله میکشد.
جهان مدیون خلقت حضرت محمد(ص) است
وی در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه تاکنون پیغمبر اسلام شناخته نشده است، گفت: نگاه پیغمبر(ص)، نگاه با عینک علم پروردگار، عقل کامل و مقام جمع الجمعی است، فرمایشات پیغمبر در ارزیابی خدا به این سنگینی است «مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّه» (نسا، 80) کسی که از پیغمبرم پیروی کند، یقیناً مرا پیروی کرده است. پیغمبر اکرم با همۀ هویت تجلی در امیرالمؤمنین(ع) دارد، علی با همۀ هویت تجلی در ابیعبدالله(ع) دارد، ابیعبدالله کل هستی زیر بار منتش است، ولی باز هم نمیتوان پیغمبر را شناخت.
وی با بیان اینکه جهان مدیون خلقت محمد(ص) است، خاطرنشان کرد: ذره ای که نور بود سبب پدید آمدن و گسترش این عالم هستی شد، ما نمی دانیم ذات این ذره چیست، اما پیغمبر آدرس این ذره که اصالتاً چیست را داده است. به طور کلی «اول ما خلق الله نوری» تمام هستی سر سفرۀ هویت این پیغمبر نشستند. به قول حاج ملاهادی سبزواری، در قرآن هم نمیگوید به هر طرف رو کنید به من رو کردید، میگوید: «فَأَيْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّه» (بقره، 115) به هر طرف در این عالم رو کنید رو به محمد(ص) کردید.
همه در ذاتشان، در خلقتشان، در عمرشان و در روزی خوردنشان گدای پیامبر(ص) هستند
مبلغ عرصه بین الملل افزود: خداوند می فرماید: «يا حَسْرَةً عَلَى الْعِبادِ ما يَأْتِيهِمْ مِنْ رَسُولٍ إِلَّا كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُن» (یس، 30) آن ملتها و جمعیتهایی که رسول من را مسخره کردند، در قیامت دچار حسرت هستند و اهل جهنم شدند. آنهایی که پیرو او بودند، گاهی هم لغزش و مشکل پیدا کردند و به خاطر لذات، گناه مرتکب شدند و خیلی نتوانستند جبران کنند، نه برای ابد بلکه برای جریمه شدن داخل جهنم افتادند. پیغمبر که میآید از صراط رد شود به احترام پیغمبر آتش فروکش میکند، جهنمیها میگویند چه خبر شده؟ به آنها میگویند پیغمبر از جاده رد میشود و بهخاطر احترام قدم او آتش دوزخ فروکش کرد؛ آن وقت آن مسلمانها و متدینهایی که نتوانستند در دنیا گناهانشان را جبران کنند، وقتی میفهمند پیغمبر رد میشود از میان آتشها ناله میزنند: یا رسولالله، به داد ما برس! پروردگار به پیغمبر میگوید: بایست اینها را از جهنم بیرون بیاور و با خود ببر. همه در ذاتشان، در خلقتشان، در عمرشان و در روزی خوردنشان گدای پیامبر(ص) هستند.
صبر؛ یک نیمه از ایمان
وی به معنای ایمان در اندیشه پیامبر(ص) اشاره و تصریح کرد: پیامبر(ص) میفرماید: «الایمان نصفان» ایمان دو نیمه است، «نصفه الصبر» نیم کل ایمان صبر است. روایتشناسان می گویند: منظور از صبر در کلام پیغمبر اسلام، ایستادگی در مقابل تمام گناهان ظاهر و باطن است. نصف ایمان صبر است، یعنی نصف جاده گناه نکردن است. اگر کسی بگوید نمیتوانیم شاید خودش نداند این نمیتوانم دروغ است، اگر داستان نمیتوانم در کار بود که خداوند از گناهان نهی نمیکرد، معلوم میشود که مکلف میتواند ترک گناه کند که پروردگار نهی کرده است، «لا تَعاوَنُوا عَلَى الْإِثْم» (مائده، 2).
شکر؛ نیمه دوم ایمان
استاد انصاریان در مورد نیمه دیگر ایمان در اندیشه پیامبر(ص)، گفت: پیامبر(ص) می فرمایند: «و نصفه الشکر» نصف دیگر ایمان شکر است. قرآن در مورد معنی شکر می فرماید: «اعْمَلُوا آلَ داوُدَ شُكْرا» (سبا، 13) مؤمنان تاریخ اگر میخواهید بندۀ شاکر من باشید به تمام دستورات من عمل کنید که این شکر من است. یک بار حضرت داود از پروردگار عالم پرسید: خدایا من دلم میخواهد معنی شکر را از خودت بشنوم، به نظر وجود مقدس تو ای آفرینندۀ هستی، شکر یعنی چه؟ پروردگار خطاب کرد: هر نعمتی را که به تو دادم در همان جایی که مقرر کردم خرج کنی، آن شکر من میشود. چشم به تو دادم همه را در مسائل مثبت خرج کن، ننشین این و آن را ببین، ننشین مناظر تحریک شهوات را ببین، ننشین ناموس مردم را دید بزن و در وجود خودت زنا کن. چشم، گوش، دست، شکم، عضو شهوت، پا اینها هر کدام دستورالعمل دارد، در همان جایی که گفتم هزینه کن، این شکر من میشود.
انتهای پیام /
متن کامل، صوت و کلیپ های این سخنرانی را - اینجا - ببینید