مرگ و فرصت ها، ص: 38
از ظلم به خود پرهيز داشتند، «1» ولى اگر ناپرهيزى به وجود آمده، خيلى سنگين نبوده است و در حدّ قتل معنويت نبوده. مثل مريضى كه دكتر به او مىگويد: سينه شما مقدارى مشكل دارد، سرماخوردگى مزمن پيدا كردهايد، مثلًا خربزه نخوريد، ولى اين مريض به خربزه خيلى علاقه دارد، اما از مريضهايى نيست كه كاملًا ناپرهيزى كند، بلكه پنهانى و با ترس و لرز مقدار كمى خربزه مىخورد، سرفهاش بيشتر مىشود، اما سينه آن قدر خراب نمىشود كه او را بكشد.
اين ظلمهاى كم و مختصر، از طرف پروردگار كريم و مهربان قابل عفو و بخشش است. شما خودتان با لغزشهاى اندك خانواده چه مىكنيد؟ خانه را به آتش مىكشيد؟ زن را طلاق مىدهيد؟ بچه را از خانه بيرون مىكنيد؟ معمولًا آدمهاى آرام و كريم، وقتى يكى از اعضاى خانواده آنها اشتباه كرد، مىگويند: عزيز دلم! فدايت بشوم، اين راه ضرر دارد، اگر تكرار كنى، ضررش سنگينتر مىشود، اگر ادامه پيدا كند، ديگر لغزش برايت طبيعت ثانويه مىشود و آن حالت خالص قلبى را از دست مىدهى. اين كار را نكن. بعد هم گذشت مىكند.
اثر زندگى سالم در سفر سالم
اين طايفهاى كه سالم زندگى كردند، سلامت آنها در كيفيت سفر كردنشان اثر كامل مىگذارد، يعنى وقتى ملك الموت را مىبينند، هيچ وحشتى به آنها دست نمىدهد، گويا رفيق صد ساله خود را ديدهاند. البته او نيز وقتى بالاى سر اين طور آدمها مىآيد، گويا به ملاقات رفيق صد سالهاش آمده است؛ با عشق و علاقه مىآيد، لذت مىبرد كه فرمان خدا را اجرا كند و اين روح سالم را لمس كند.
در روايات قطعه زيبايى نقل شده است كه خداوند به ملك الموت فرمود: عمر حضرت ابراهيم عليه السلام تمام شده است، برو جان او را بگير! ملك الموت خيلى مقامش كمتر از مقام انبياى خداست. معلوم است كه مقام پايينتر، وقتى سراغ مقام
______________________________ (1)- اشاره به آيات:
انعام (6): 21؛ «ستمكارتر از كسى كه بر خدا دروغ بسته، يا آيات او را تكذيب كرده، كيست؟ يقيناً ستمكاران، رستگار نخواهند بود.»
هود (11): 113؛ «و به كسانى كه [به آيات خدا، پيامبر و مردم مؤمن] ستم كردهاند، تمايل و اطمينان نداشته باشيد و تكيه مكنيد كه آتش [دوزخ] به شما خواهد رسيد ودر آن حال شما را جز خدا هيچ سرپرستى نيست، سپس يارى نمىشويد.»
اشاره به روايات:
نهج البلاغه: نامه 31؛ «... يَا بُنَيَّ اجْعَلْ نَفْسَكَ مِيزَاناً فِيمَا بَيْنَكَ وَ بَيْنَ غَيْرِكَ فَأَحْبِبْ لِغَيْرِكَ مَا تُحِبُّ لِنَفْسِكَ وَ اكْرَهْ لَهُ مَا تَكْرَهُ لَهَا وَ لَاتَظْلِمْ كَمَا لَاتُحِبُأَنْ تُظْلَمَ وَ أَحْسِنْ كَمَا تُحِبُّ أَنْ يُحْسَنَ إِلَيْك.»
غررالحكم: 455، حديث 10381؛ «إيّاكَ والظُّلمَ؛ فإنّهُ يَزُولُ عَمَّن تَظلِمُهُ ويَبقي علَيكَ.»
غررالحكم: 457، حديث 10438؛ «إيّاكَ والظُّلمَ؛ فإنّهُ أكبَرُ المَعاصِى وَ إِنَّ الظَّالِمَ لَمُعَاقَبٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ بِظُلْمِه.»
غررالحكم: 457، حديث 10439؛ «إيّاكَ والجَورَ؛ فإنَّ الجائرَ لا يَرِيحُ رائحةَ الجَنَّةِ.»
غررالحكم: 457، حديث 10463؛ «إيّاكَ والظُّلمَ؛ فَمَن ظَلَمَ كَرُهَت أيّامُهُ.»
مستدرك الوسائل: 12/ 103، باب 77، حديث 13635- 13636؛ «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله إِيَّاكُمْ وَ الظُّلْمَ فَإِنَّهُ يُخَرِّبُ قُلُوبَكُمْ» «قَالَ الصَّادِقُ عليه السلام وَ لَيْسَ مِنْ شِيعَتِنَا مَنْ يَظْلِمُ النَّاس»
