پرسشها و پاسخها، ص: 68
«وَ الْمَلائِكَةُ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَ يَسْتَغْفِرُونَ لِمَنْ فِي الْأَرْضِ» «1».
و فرشتگان، پروردگارشان را همواره همراه با سپاس و ستايش تسبيح می گويند، و برای كسانی كه در زمين هستند، درخواست آمرزش می كنند.
گاهی هم پس از يك بيان عمومی، تسبيح مرغان هوا را متذكّر می شود و چنين می فرمايد:
«أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُسَبِّحُ لَهُ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الطَّيْرُ صَافَّاتٍ كُلٌّ قَدْ عَلِمَ صَلاتَهُ وَ تَسْبِيحَهُ» «2».
آيا ندانسته ای كه هركه در آسمان ها و زمين است و پرندگان بال گشوده، خدا را تسبيح می گويند؟ به يقين هريك نماز و تسبيح خود را می داند.
در برخی آيات هم تصريح شده كه كوه ها در اوقات خاصّی خدا را تسبيح می گويند:
«إِنَّا سَخَّرْنَا الْجِبالَ مَعَهُ يُسَبِّحْنَ بِالْعَشِيِّ وَ الْإِشْراقِ» «3».
همانا ما كوه ها را مسخّر و رام كرديم كه با او در شبان گاه و هنگام برآمدن آفتاب تسبيح می گفتند.
و در مرحله پنجم تسبيح رعد را متذكّر می گردد و می فرمايد:
«وَ يُسَبِّحُ الرَّعْدُ بِحَمْدِهِ» «4».
و رعد، همراه با ستايش خدا تسبيح می گويد.
______________________________ (1) شوری (42): 5؛ اعراف (7): 206؛ رعد (13): 13؛ فصّلت (41): 38.
(2) نور (24): 41.
(3) ص (38): 18.
(4) رعد (13): 13.