وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي الاِعْتِذَارِ مِنْ تَبِعَاتِ الْعِبَادِ وَ مِنَ التَّقْصِيرِ فِي حُقُوقِهِمْ وَ فِي فَكَاكِ رَقَبَتِهِ مِنَ النَّارِ
دعاء در عذر گناهان و وبال معاملات مردم
﴿1﴾
اللَّهُمَّ إِنِّي أَعْتَذِرُ إِلَيْكَ مِنْ مَظْلُومٍ ظُلِمَ بِحَضْرَتِي فَلَمْ أَنْصُرْهُ ، وَ مِنْ مَعْرُوفٍ أُسْدِيَ إِلَيَّ فَلَمْ أَشْكُرْهُ ، وَ مِنْ مُسِيءٍ اعْتَذَرَ إِلَيَّ فَلَمْ أَعْذِرْهُ ، وَ مِنْ ذِي فَاقَةٍ سَأَلَنِي فَلَمْ أُوثِرْهُ ، وَ مِنْ حَقِّ ذِي حَقٍّ لَزِمَنِي لِمُؤْمِنٍ فَلَمْ أُوَفِّرْهُ ، وَ مِنْ عَيْبِ مُؤْمِنٍ ظَهَرَ لِي فَلَمْ أَسْتُرْهُ ، وَ مِنْ كُلِّ إِثْمٍ عَرَضَ لِي فَلَمْ أَهْجُرْهُ .
(1) پروردگارا از تو عذر مىطلبم كه در حضور من ظالمى بر مظلوم ستم كرده و من او را يارى نكرده باشم و يا احسانى به من كرده باشند كه شكر آن نكرده باشم و از بدرفتارى كه عذر خواسته باشد و عذر او را نپذيرفته باشم و از محتاجى كه سئوال كرده باشد از من و به او ايثار نكرده باشم. خدايا عذر مىخواهم از حق صاحب حقى كه اداء آن لازم شده باشد و آن را تمام وفا نكرده باشد و از عيب مومنى كه آشكار شده باشد بر من و نپوشانيده باشم و عذر مىخواهم از هر گناهى كه عارض شده باشد و ترك نكرده باشم.
﴿2﴾
أَعْتَذِرُ إِلَيْكَ يَا إِلَهِي مِنْهُنَّ وَ مِنْ نَظَائِرِهِنَّ اعْتِذَارَ نَدَامَةٍ يَكُونُ وَاعِظاً لِمَا بَيْنَ يَدَيَّ مِنْ أَشْبَاهِهِنَّ .
(2) معذرت مىخواهم از تو اى پروردگار از اين گونه امور و مانند آن عذر مىخواهم عذر ندامت كه همان سبب پند و اندرز و نصيحت من شود تا ديگر بار مرتكب نشوم و در اداء حقوق مردم تقصير نكنم.
﴿3﴾
فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اجْعَلْ نَدَامَتِي عَلَى مَا وَقَعْتُ فِيهِ مِنَ الزَّلَّاتِ ، وَ عَزْمِي عَلَى تَرْكِ مَا يَعْرِضُ لِي مِنَ السَّيِّئَاتِ ، تَوْبَةً تُوجِبُ لِي مَحَبَّتَكَ ، يَا مُحِبَّ التَّوَّابِينَ .
(3) خدايا رحمت فرست بر محمد و آل او و مرا از آنچه به ارتكاب آن در لغزش افتادم پشيمان ساز و عزم مرا در ترك آن استوار فرما و توبهى مرا مقبول كن كه محبت تو در دل من افزون گردد اى دوستدار توبهكنندگان.
انك يحب التوابين.
تا غم عشق در گفت آرم
روز و شب در سخن و گفتارم
از دل خويش كشم بار ملال
به اميدى كه شوى دلدارم
چه شود اى شه اكسير نظر
نظر لطف كنى در كارم
چه كنم گر نكنم آه و فغان
كه ز دورى تو دل بيمارم
تو همه لطفى و احسان و كرم
من همه مجرم و بدكردارم
با گل روى تو اى سرو چمان
بىنياز از چمن و گلزارم
به علوت قسم اى بحر كرم
سهل كن اين سفر دشوارم