گذرايى فرصت جوانى‏

بخشى از موعظه و نصيحت پيغمبر صلى الله عليه و آله به ابوذر اين بود: «اغتَنِم خَمساً قَبلَ خَمس؛ شَبابَك قَبلَ هرمِك»  غنيمت يعنى بهره و سود. ابوذر! از پنج سرمايه، قبل از اين كه پنج برنامه، جايگزينِ اين پنج سرمايه شوند، سود ببر. بعضى از اين پنج سرمايه اصلًا جايگزين ندارند و وقتى از دست برود و در بى راهه مصرف شود، چيزى در اين عالم نيست كه جايگزين اين سرمايه از دست رفته شود. فرمودند: سرپا بودن، قوى بودن، روزگار قدرت و نشاط عمر، جوانى را قبل از اين كه پيرى به جاى آن بيايد كه ديگر نتوانى كارى انجام بدهى، از آن بهره بگير و غنيمت بدان. چند شعر در اين زمينه براى شما ذكر كنم. اول از بابا طاهر، اين انسان دانشمند، باسواد، عالم كه علم و دانش او براى اغلب مردم مملكت ما پوشيده و پنهان است. غير از اين رباعياتى كه دارد، كلمات قصارى نيز دارد كه نزديك به چهارصد جمله عربى است و از نظر مايه و معنى به قدرى بالاست كه پنجاه شرح مفصّل و متوسط از چهره هاى بسيار مهم علمى مانند عين القضاة همدانى  بر اين كلمات قصار نوشته اند.
بهار آيو به صحرا و در و دشت             جوانى هم بهارى بود و بگذشت
آيا اين بهارى كه گذشته است، برمى گردد؟ نظر رسول خدا صلى الله عليه و آله را ببينيد كه اين جوانى وقتى از دست رفت، چه با غنيمت شمردن، چه با نابود كردن، آن كسى كه جوانى را غنيمت شمرده و تمام نيروى جوانى را به نحو مثبت هزينه كرده است، در همه امور زندگى خود، با پروردگار معامله كرده، آن را مثبت هزينه كرده است. حدوداً از چهارده سالگى اين جوانى و اين بهار شروع مى شود تا چهل سالگى چه مثبت و چه منفى، تمام مى شود. دو نفر كه يكى عاشق خداست و جوانى خود را خوب هزينه كرده است، آرزو دارد كه خدا اين جوانى را دوباره به او برگرداند و آن كسى كه جوانى خود را بد هزينه كرده، بر اثر دود فراوان، گرفتار رنج شديد و غير قابل علاج ريه اى شده و يا بر اثر خوردن الكل، هر دو كليه اش دارد خراب مى شود، يا خيلى زنا كرده، يا چند ميليون دزديده و برده و خورده و تمام شده، پولى نيست كه به صاحبانش برگرداند، جوانى اى كه پنجه هاى پيرى، گلوى آن را فشرده و خفه كرده، آيا ديگر برمى گردد؟