اخلاق خوبان، ص: 229

مرگ دل

باری، شناخت زشتی و زيبايی در توان قلب تيره و تار كه قلبی بيمار است، نخواهد بود.

و اين بيماری اگر علاج و مداوا نشود پيوسته پيش رفته و مايه مرگ و مردن دل خواهد شد.

«الهِی الْبَسَتْنِی الخَطايا ثَوبَ مَذَلَّتِی وَ جَلَّلْنِی التَباعُدُ مِنْكَ لِباسَ مَسْكَنَتِی وَ اماتَ قَلبِی عَظِيمُ جِنايَتِی» «2»

ندامت

و آنچه دل را از مرگ و مردگی نجات می بخشد جز باران اشك ندامت و توبه و انابه چيزی ديگر نخواهد بود. البته انابه و توبه ای كه از سر صدق و حقيقت باشد. و از همين رو امام سجاد عليه السلام می فرمود:

«فَاحْيِيه بِتَوبَ ءٍ مِنٌك»

خدايا، دل مرده را با توبه زنده كن.

انتشار نور

و اگر دل مرده زنده شود، همچون زنده شدن خاك و گياهان، چه ثمراتی كه به بار می آورد.

و ثمرات دل، نشر و انتشار نور است.

و اين نور به صورت خدمت جلوه گر خواهد شد.

كسی، مولانا علی عليه السلام را در ظهر سوزان و گرمای كشنده عراق: در كوچه پس كوچه های كوفه ديد، پرسيد: اين وقت از روز كه همگان در كار استراحتند،

______________________________
(1) مثنوی معنوی، دفتر دوم، بيت 2068.

(2) مناجات خمسة عشر.