اخلاق خوبان، ص: 200
عاقبت سطحی نگری
بنابراين، اگر آدمی دورنگر نبوده و از عاقبت انديشی نصيبی نبرده باشد، جز فرو افتادن و اسارت در دام دنيا و جلوه های به ظاهر زيبا و زرين اما به واقع زشت و وحشت انگيز آن، عاقت و انجامی ندارد.
ملك و مال و اطلس اين مرحله |
هست بر جان سبك رُو سلسله |
|
سلسله زرين بديد و غره گشت |
ماند در سوراخ چاهی جان ز دشت |
|
صورتش جنت به معنی دوزخی |
افعيی پر زهر و نقشش گلرخی |
|
گرچه مومن را سَقَر ندهد ضرر |
ليك هم بهتر بود ز آنجا گذر «1» |
|
مرتبت دنيا
باری، دنيا و جلوه های آن، هرچه باشد و به هر گونه باشد، مرتبتی فروتر و نازل تر از انسان دارد. و از همين رو همه آنچه هست جهت انسان آفرينش شده است، بنابراين انسان خود را جهت هرچيز هزينه و خرج كند، مصروف پايين تر از خود شده است.
چرا كه جز انسان هرچه هست چه از حيوان و يا نبات و يا جماد، به صراحت كلام خدا برای انسان خلق و آفريده شده است.
«2»
______________________________ (1) مثنوی معنوی، دفتر ششم، بيت 243 تا 246.
(2) بقره/ 29.