دعای 1 ( دعا در توحید و ستایش خداوند ) ترجمه محسن غرویان - عبدالجواد ابراهیمی

(1) ستايش از آن خداى اول است كه هيچ اولى قبل از او نيست. و مخصوص خداى آخر است كه هيچ آخرى بعد از او نيست.

(2) خدايى كه ديدگان هر بيننده‌اى از ديدنش قاصر و انديشه‌ى هر توصيف‌كننده‌اى از وصف او عاجز است.

(3) جهان آفرينش را با قدرت كامل و مشيت بالغ خويش بى‌آنكه نمونه و الگويى در كار خلق آن وجود داشته باشد آفريد.

(4) سپس آفريدگان را با اراده‌ى خود به راه راست راهى ساخت و آنها را در مسير محبت خويش برانگيخت. كسانى كه اراده‌ى خدا آنها را بر ديگران مقدم داشته ياراى تاخير و عقب افتادن ندارند و نيز كسانى كه مشيت الهى آنان را از ديگران عقبتر انداخته است قدرت جلو افتادن ندارند.

(5) و خداى متعال براى هر يك از جانداران، رزق معلومى را تقسيم نموده است، كه هرگز نتواند آن كس كه برايش رزق زيادى مقدر فرموده از آن بكاهد و كسى كه برايش اندك مقدر نموده، بر آن بيفزايد.

(6) آنگاه خداوند در زندگى هر يك از آفريدگان، اجلى را معين نموده و براى آن پايانى را منظور داشته است، كه با گذر ايام عمر، به سوى آن گام برمى‌دارد. و با سپرى شدن لحظات روزگار، آن اجل فرا مى‌رسد. و آنگاه كه آخرين قدم را برمى‌دارد و عمر او به پايان مى‌رسد، خداوند جان او را بگيرد و به سوى مقصدى كه دعوتش فرموده است يعنى ثواب وافر و بهشت برين يا شقاوت و دوزخ الهى، رهسپار سازد.

(7) اين، براى آن است كه بدكاران را به كيفر اعمال زشت خود برساند و نيكوكاران را بر اساس عدالت خويش، پاداش نيكو عطا فرمايد. پاك و منزه است اسماء او، و آشكار است نعمتهاى او. هيچ كس حق ندارد از كار او بازخواست كند اما همگان در پيشگاه او مورد سوال واقع مى‌شوند.

(8) ستايش مخصوص خدايى است كه اگر شناخت حمد و ثناى خويش را با ابتلاى بندگان به نعمتهاى گوناگون و احسانهاى فراوان دريغ كند، بندگان در نعمتها و منتهاى الهى تصرف كنند و ستايش او انجام ندهند و رزق و روزى خويش گسترش دهند و شكر او ننمايند.

(9) در اين صورت از مرز انسانيت خارج شده و به حد حيوانيت سقوط كنند. چنانكه خداوند متعال در كتاب محكم خويش، آنها را چنين توصيف كرده است: حيوانند بلكه از حيوان گمراه‌ترند.

(10) و ستايش مخصوص خداست چرا كه بهره‌اى از معرفت خود را به ما ارزانى فرمود و از نعمت شكر خويش به ما الهام فرمود و برخى از درهاى نامتناهى علم به ربوبيتش را به سوى ما گشود و ما را به مرتبه‌ى اخلاص در توحيد خويش راهنمايى نمود و از شائبه‌ى الحاد و شك در امرش دور كرد.

(11) او را چنان ستايشى كنيم كه در تمام عمر در شمار بندگان ستايشگر پروردگار باشيم و با ستايش خويش گوى سبقت را از كسانى كه به مقام عفو و خشنودى او سبقت گرفته‌اند برباييم.

(12) حمد و ستايشى كه تاريكيهاى عالم برزخ را براى ما روشن سازد و راه دشوار جهان آخرت را براى ما آسان گرداند و منازل ما نزد شاهدان صحنه‌ى محشر، شريفتر شود. روزى كه هر شخصى به پاداش و كيفر اعمالش مى‌رسد و هرگز به كسى ستم نمى‌شود. روزى كه هيچ يار و ياورى نمى‌تواند كارى انجام دهد و (انسانهاى گرفتار عذاب) يارى نمى‌شوند.

(13) خداى را آنگونه ستايش مى‌كنيم كه حمد و ثناى ما تا اعلى عليين برسد و در كتاب مرقوم نزد شاهدان مقرب الهى قرار گيرد.

(14) ستايشى كه موجب چشم روشنى ما به هنگامى گردد كه چشمها از ترس و وحشت، برق زنند و خيره شوند. و ما به وسيله‌ى حمدمان روزى كه بدكاران روسياه هستند نزد پروردگار روسفيد شويم.

(15) حمدى كه ما را از آتش دردناك الهى برهاند و در جوار كرم خداى، جاى دهد.

(16) ستايشى كه به ما توان آن بخشد تا بتوانيم با فرشتگان مقرب الهى رقابت و همدوشى نماييم و در بهشت جاويد الهى و محل كرامت ربوبى با انبيا و رسل الهى همنشين شويم.

(17) ستايش، مخصوص خدايى است كه براى ما اخلاق نيكو و صفات حسنه را برگزيد.

(18) و براى ما روزيهاى پاكيزه ارزانى داشت و ما را بر همه‌ى آفريدگان برترى و فضيلت پايدار بخشيد. تا آنجا كه همه‌ى آفريدگان با قدرت كامل و عزت الهى، مطيع و منقاد ما گرديدند.

(19) ستايش مخصوص خدايى است كه جز باب نياز ما به سوى خودش همه‌ى درهاى نياز را بر روى ما بسته است! با اين حال، چگونه مى‌توانيم او را ستايش كنيم و كى مى‌توانيم از عهده‌ى شكر او برآييم؟

(20) حمد از آن خدايى است كه ابزار بسط و گسترش را با ما درآميخت و اسباب قبض را براى ما قرار داد و ما را با نشاطهاى زندگى كامياب نمود و جوارح انجام اعمال را در وجود ما آفريد. و با روزيهاى پاك، به ما غذا داد و با فضل و كرم خود ما را بى‌نياز ساخت و با نعمتهاى بى‌پايان خويش، بر ما منت نهاد.

(21) آنگاه، براى اين كه طاعت ما را بيازمايد به ما فرمان داد و براى اينكه شكر و سپاس ما را آزمايش كند ما را از امورى نهى فرمود. با آنكه ما بندگان از امر او سرپيچى كرديم و بر مركب نافرمانى سوار شديم، اما او بر عقوبت ما مبادرت نكرد و در انتقام خويش تعجيل نفرمود. بلكه با رحمت خاص خود از روى لطف و كرم با ما مدارا نمود و با رافت و مهربانى، از روى حلم و بردبارى انتظار توبه و بازگشت ما را داشت.

(22) ستايش مخصوص خدايى است كه ما را بر توبه راهنمايى كرد، نعمتى كه فقط به خاطر فضل و كرمش از آن، بهره‌مند شديم. و اگر تنها به وسيله‌ى توبه، اهل فضل و كرم خدا به شمار آييم تحقيقا نعمت او نزد ما نيكو و احسان و فضل او بر ما، بسيار عظيم است.

(23) البته، سنت خداوند در مورد توبه براى كسانى كه پيش از ما زندگى مى‌كردند اينگونه نبوده است. همانا، خداوند آنچه خارج از توان و طاقت ما بود از ما برداشته و جز به اندازه‌ى توان، به ما تكليف نفرموده و تنها به تكاليف سهل و آسان ما را موظف ساخته است و براى هيچ كس، حجت و عذرى باقى نگذاشته است.

(24) بنابراين، شقى و زيانكار كسى است كه با معصيت پروردگار هلاكت خويش را فراهم مى‌سازد. و سعادتمند و رستگار كسى است كه مشتاق و راغب خدا بوده از او اطاعت مى‌كند.

(25) و ستايش مخصوص خداست. آنسان كه بتواند همه‌ى ستايشى را كه مقربترين ملائكه و بهترين خلق او و پسنديده‌ترين ستايشگران نزد او انجام مى‌دهند شامل بشود.

(26) ستايشى كه فضيلت و برترى آن نسبت به ساير ستايشها بسان برترى پروردگار بر تمام خلق باشد.

(27) پس از همه‌ى حمد و ثناها، باز حمد و ثنا از آن اوست. در مقابل هر نعمتى كه به ما و بر همه‌ى بندگان گذشته و بازماندگان عطا فرموده حمدى سزاى او است به اندازه‌ى همه‌ى اشيائى كه علم بى‌پايانش به آنها احاطه دارد. و در برابر هر يك از آن اشياء و موجودات، به اندازه‌ى چندين برابر عددشان حمدى ابدى و سرمدى تا روز قيامت سزاى اوست.

(28) حمدى كه اندازه‌اش پايان ناپذير و شمارش بى‌حساب و مقدارش نامتناهى و زمانش پيوسته باشد.

(29) حمدى كه ما را به مقام عفو و طاعتش برساند و موجب خشنودى او و وسيله‌ى آمرزش گردد. و ما را به سوى بهشت خدا راهنمايى كند و از عذاب الهى حفظ نمايد و از غضبش ايمن گرداند و بر طاعت و بندگيش مويد بدارد و از معصيتش بازدارد و ياور ما بر اداى حق و انجام وظايف الهى باشد.

(30) حمدى كه ما را در شمار سعادتمندان و اولياى الهى قرار دهد و در صف آنان كه با شمشير دشمنان به شهادت رسيده‌اند درآورد. البته، او سرپرست و ستوده است.