اخلاق خوبان، ص: 79

خشوع

ميان انسان و حيوان، از جهاتی، تشابه و همانندی است.

و «چشم» يكی از همانندی ها و مشابهت ها، ميان اين دو موجود است.

همچنانكه انسان، دارای چشم است، حيوان نيز از اين دارايی دور نبوده، و از اين موهبت خداداد، برخوردار است.

البته، چشم حيوانات، گاه، از چشم انسان زيباتر است. زيرا اگر ملاكِ زيبايی «درشتی» است، چشم پاره ای حيوانات نيز درشت است. و اگر معيار جمال «رنگ» باشد، رنگ چشمان بسياری از حيوانات خوشتر و زيباتر است. لذا وقتی بخواهند چشمان كسی را به زيبايی ياد كنند می گويند: چشمان او همچون چشمانِ آهُوان است.

ولی با اينهمه، در كتاب خدا، قرآن كريم، وقتی پای چشم به ميان می آيد، سخن از انسان پيش می كشد. و آن را تنها به انسان نسبت داده و تنها ايشان را صاحب چشم می داند. و اين، در حقيقت گواه آنست كه قرآن كريم چشم حيوان