وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي دِفَاعِ كَيْدِ الْأَعْدَاءِ ، وَ رَدَّ بَأْسِهِمْ
دعا براى دفع شر دشمنان
﴿1﴾
إِلَهِي هَدَيْتَنِي فَلَهَوْتُ ، وَ وَعَظْتَ فَقَسَوْتُ ، وَ أَبْلَيْتَ الْجَمِيلَ فَعَصَيْتُ ، ثُمَّ عَرَفْتُ مَا أَصْدَرْتَ إِذْ عَرَّفْتَنِيهِ ، فَاسْتَغْفَرْتُ فَأَقَلْتَ ، فَعُدْتُ فَسَتَرْتَ ، فَلَكَ إِلَهِي الْحَمْدُ .
(1) خدايا هدايتم كردى ولى غافل ماندم، موعظهام نمودى و سختدل شدم و زيبايىها را به من دادى و من نافرمانيت كردم و سپس آنچه را كه به من معرفى كردى شناختم، آنگاه استغفار نمودم و تو مرا بخشيدى ولى دوباره من به گناه بازگشتم و تو پوشاندى پس اى خداى من حمد مخصوص توست.
﴿2﴾
تَقَحَّمْتُ أَوْدِيَةَ الْهَلَاكِ ، وَ حَلَلْتُ شِعَابَ تَلَفٍ ، تَعَرَّضْتُ فِيهَا لِسَطَوَاتِكَ وَ بِحُلُولِهَا عُقُوبَاتِكَ .
(2) پروردگارا خود را در درههاى هلاكت افكندم و در راههاى تلف شدن خود را قرار دادم و در آن درهها و راهها به سختگيريهايت و عذابهايت مبتلا گشتم.
﴿3﴾
وَ وَسِيلَتِي إِلَيْكَ التَّوْحِيدُ ، وَ ذَرِيعَتِي أَنِّي لَمْ أُشْرِكْ بِكَ شَيْئاً ، وَ لَمْ أَتَّخِذْ مَعَكَ إِلَهاً ، وَ قَدْ فَرَرْتُ إِلَيْكَ بِنَفْسِي ، وَ إِلَيْكَ مَفَرُّ الْمُسيءِ ، وَ مَفْزَعُ الْمُضَيِّعِ لِحَظِّ نَفْسِهِ الْمُلْتَجِىِ .
(3) الها وسيله من به سوى تو يكتاپرستى است و راه من به درگاهت نگرفتن شريك براى توست و من در كنار تو خدايى را برنگزيدهام و با جانم به سويت گريختهام و البته گريزگاه گنهكار و پناهگاه آنكه حظ خود را ضايع كرده به سوى توست.
﴿4﴾
فَكَمْ مِنْ عَدُوٍّ انْتَضَى عَلَيَّ سَيْفَ عَدَاوَتِهِ ، وَ شَحَذَ لِي ظُبَةَ مُدْيَتِهِ ، وَ أَرْهَفَ لِي شَبَا حَدِّهِ ، وَ دَافَ لِي قَوَاتِلَ سُمُومِهِ ، وَ سَدَّدَ نَحْوِي صَوَائِبَ سِهَامِهِ ، وَ لَمْ تَنَمْ عَنِّي عَيْنُ حِرَاسَتِهِ ، وَ أَضْمَرَ أَنْ يَسُومَنِي الْمَكْرُوهَ ، وَ يُجَرِّعَنِي زُعَاقَ مَرَارَتِهِ .
(4) چه بسا دشمنى كه اسلحهاش را از روى خصومت به رويم گشود و لبه كارد برندهاش را برايم تيز كرده و طرف تيزى آن را به طرفم نشانه گرفته و زهرهاى سمومش را براى كشتنم آماده كرده و مرا مورد حمله تيرهايش كه از هدف نمىگذرد قرار داده و چشم نگهبانش از من برداشته نشده و در دل، فكر رساندن شر به مرا دارد و از آب بسيار تلخ و شر خود كه نمىشود آشاميد آبم دهد.
﴿5﴾
فَنَظَرْتَ يَا إِلَهِي إِلَى ضَعْفِي عَنِ احْتَِمالِ الْفَوَادِحِ ، وَ عَجْزِي عَنِ الِانْتِصَارِ مِمَّنْ قَصَدَنِي بِمُحَارَبَتِهِ ، وَ وَحْدَتِي فِي كَثِيرِ عَدَدِ مَنْ نَاوَانِي ، وَ أَرْصَدَ لِي بِالْبَلَاءِ فِيما لَمْ أُعْمِلْ فِيهِ فِكْرِي .
(5) پس اى خداى من بر من نظر فرمودى و ديدى ناتوانىام را در برابر سختىها و عجزم را از انتقام گرفتن آنكه قصد جنگ با من را نموده و تنهايىام را در برابر تعداد دشمنانم و آنكه براى گرفتار ساختنم در كمين نشسته است.
﴿6﴾
فَابْتَدَأْتَنِي بِنَصْرِكَ ، وَ شَدَدْتَ أَزْرِي بِقُوَّتِكَ ، ثُمَّ فَلَلْتَ لِي حَدَّهُ ، وَ صَيَّرْتَهُ مِنْ بَعْدِ جَمْعٍ عَدِيدٍ وَحْدَهُ ، وَ أَعْلَيْتَ كَعْبِي عَلَيْهِ ، وَ جَعَلْتَ مَا سَدَّدَهُ مَرْدُوداً عَلَيْهِ ، فَرَدَدْتَهُ لَمْ يَشْفِ غَيْظَهُ ، وَ لَمْ يَسْكُنْ غَلِيلُهُ ، قَدْ عَضَّ عَلَى شَوَاهُ وَ أَدْبَرَ مُوَلِّياً قَدْ أَخْلَفَتْ سَرَايَاهُ .
(6) و تو پروردگار من پيش از آنكه از تو يارى بخواهم ياريم نمودى و پشتم را با نيرويت محكم ساختى و برندگى دشمنم را شكستى و پس از آنكه تعدادى بود تنهايش نمودى و مرا بر وى پيروز كردى و آنچه را كه برايم نشانه گرفته بود به خودش برگرداندى، در حالى كه خشمش التيام نيافته بود و كينهاش فروننشسته بود او را بازگرداندى، سرانگشتان خود را به دندان گزيد در حالى كه يارانش به وعدههايشان عمل نكردند.
﴿7﴾
وَ كَمْ مِنْ بَاغٍ بَغَانِي بِمَكَايِدِهِ ، وَ نَصَبَ لِي شَرَكَ مَصَايِدِهِ ، وَ وَكَّلَ بِي تَفَقُّدَ رِعَايَتِهِ ، وَ أَضْبَأَ إِلَيَّ إِضْبَاءَ السَّبُعِ لِطَرِيدَتِهِ انْتِظَاراً لِانْتِهَازِ الْفُرْصَةِ لِفَرِيسَتِهِ ، وَ هُوَ يُظْهِرُ لِي بَشَاشَةَ الْمَلَقِ ، وَ يَنْظُرُنِي عَلَى شِدَّةِ الْحَنَقِ .
(7) الها چه ستمگرى كه با مكر خويش بر من ستم نمود و دام شكارهايش را برايم گسترد و مرا قبانى برايم گماشت و در كمين نشست مانند در كمين نشستن حيوان درنده و مثل حيوانى كه منتظر فرصت است تا شكار مناسبى را به چنگ آورد در حالى كه چاپلوسى مىكرد و با چهره خشمآلود به من نگاه مىكرد.
﴿8﴾
فَلَمَّا رَأَيْتَ يَا إِلَهِي تَبَاركْتَ وَ تَعَالَيْتَ دَغَلَ سَرِيرَتِهِ ، وَ قُبْحَ مَا انْطَوَى عَلَيْهِ ، أَرْكَسْتَهُ لِأُمِّ رَأْسِهِ فِي زُبْيَتِهِ ، وَ رَدَدْتَهُ فِي مَهْوَى حُفْرَتِهِ ، فَانْقَمَعَ بَعْدَ اسْتِطَالَتِهِ ذَلِيلًا فِي رِبَقِ حِبَالَتِهِ الَّتِي كَانَ يُقَدِّرُ أَنْ يَرَانِي فِيهَا ، وَ قَدْ كَادَ أَنْ يَحُلَّ بِي لَوْ لَا رَحْمَتُكَ مَا حَلَّ بِسَاحَتِهِ .
(8) وقتى تو اى خداى من كه منزه و برترى دغلبازى پنهان و زشتى كارش را مشاهده كردى او را با سر در گودالى كه براى شكار كنده بود انداختى و در همان پرتگاه كنده شده به دستش جايش دادى. تا پس از طغيانش با ذلت در دامى افتاد كه فكر مىكرد مرا در آن بيفكند و اگر لطف و مرحمت تو نبود نزديك بود من در آنچه او در آن افتاد، مىافتادم.
﴿9﴾
وَ كَمْ مِنْ حَاسِدٍ قَدْ شَرِقَ بِي بِغُصَّتِهِ ، وَ شَجِيَ مِنِّي بِغَيْظِهِ ، وَ سَلَقَنِي بِحَدِّ لِسَانِهِ ، وَ وَحَرَنِي بِقَرْفِ عُيُوبِهِ ، وَ جَعَلَ عِرْضِي غَرَضاً لِمَرَامِيهِ ، وَ قَلَّدَنِي خِلَالًا لَمْ تَزَلْ فِيهِ ، وَ وَحَرَنِي بِكَيْدِهِ ، وَ قَصَدَنِي بِمَكِيدَتِهِ .
(9) و چه بسيار حسودى كه به خاطر نعمتهاى من غصهدار شد و بغض گلويش را گرفت و با زبانش مرا آزار داد و به تهمت زدن عيبهايى كه در خود داشت خشمش را بر من افزود و آبروى مرا هدف تير كينه خويش قرار داد و صفات بد را مانند گردنبند به گردن من انداخت كه البته در خود او بود و به مكر و نيرنگش بر من خشمگين شد و با نيرنگش قصد مرا كرد.
﴿10﴾
فَنَادَيْتُكَ يَا إِلَهِي مُسْتَغِيثاً بِكَ ، وَاثِقاً بِسُرْعَةِ إِجَابَتِكَ ، عَالِماً أَنَّهُ لَا يُضْطَهَدُ مَنْ أَوَى إِلَى ظِلِّ كَنَفِكَ ، وَ لَا يَفْزَعُ مَنْ لَجَأَ إِلَى مَعْقِلِ انْتِصَارِكَ ، فَحَصَّنْتَنِي مِنْ بَأْسِهِ بِقُدْرَتِكَ .
(10) در همين موقع اى خداى من ترا خواندم و از تو كمك خواستم بدين اميد كه تو خيلى زود جوابم را خواهى داد و داناى به اين موقعيت بودم كه هر كس در سايه رحمتت قرار گيرد شكست نمىخورد و آنكه به جايگاه انتقامت پناه آورد از كسى هراس ندارد بنابراين تو بودى كه مرا با قدرتت از سختى و ناراحتى نجات دادى.
﴿11﴾
وَ كَمْ مِنْ سَحَائِبِ مَكْرُوهٍ جَلَّيْتَهَا عَنِّي ، وَ سَحَائِبِ نِعَمٍ أَمْطَرْتَهَا عَلَيَّ ، وَ جَدَاوِلِ رَحْمَةٍ نَشَرْتَهَا وَ ، عَافِيَةٍ أَلْبَسْتَهَا ، وَ أَعْيُنِ أَحْدَاثٍ طَمَسْتَهَا ، وَ غَوَاشِيَ كُرُبَاتٍ كَشَفْتَهَا .
(11) پروردگارا چه بسيار ابرهاى تيره شر را از من دور ساختى و چه بسيار ابرهاى رحمت و نعمت را برايم باراندى و جويهاى رحمتت را بر من گستراندى و چه بسيار لباس عافيت كه در برم نمودى و چشمهاى حوادث تلخ را كور كردى و پردههاى غم و اندوه از من كنار زدى.
﴿12﴾
وَ كَمْ مِنْ ظَنٍّ حَسَنٍ حَقَّقْتَ ، وَ عَدَمٍ جَبَرْتَ ، وَ صَرْعَةٍ أَنْعَشْتَ ، وَ مَسْكَنَةٍ حَوَّلْتَ .
(12) و چه بسيار حسن ظن افراد را پذيرفتى و ندارى را جبران كردى و افتادهاى را زير بال گرفتى و درماندهاى را تغيير زندگى و حيات دادى،
﴿13﴾
كُلُّ ذَلِكَ إِنْعَاماً وَ تَطَوُّلًا مِنْكَ ، وَ فِي جَمِيعِهِ انْهِمَاكاً مِنِّي عَلَى مَعَاصِيكَ ، لَمْ تَمْنَعْكَ إِسَاءَتِي عَنْ إِتْمَامِ إِحْسَانِكَ ، وَ لَا حَجَرَنِي ذَلِكَ عَنِ ارْتِكَابِ مَسَاخِطِكَ ، لَا تُسْأَلُ عَمَّا تَفْعَلُ .
(13) البته همه اينها لطف و مرحمت تو بود. و در همه آن موارد تلاش من در معصيت تو بوده، آرى بدرفتارى تو را از كامل كردن احسانت مانع نشد و آنچه من در جلب غضبت بودهام تو را از احسان و نيكى به من جلوگيرى نكرد و تو از آنچه انجام مىدهى مورد سئوال واقع نخواهى شد.
﴿14﴾
وَ لَقَدْ سُئِلْتَ فَأَعْطَيْتَ ، وَ لَمْ تُسْأَلْ فَابْتَدَأْتَ ، وَ اسْتُمِيحَ فَضْلُكَ فَمَا أَكْدَيْتَ ، أَبَيْتَ يَا مَوْلَايَ إِلَّا إِحْسَاناً وَ امْتِنَاناً وَ تَطَوُّلًا وَ إِنْعَاماً ، وَ أَبَيْتُ إِلَّا تَقَحُّماً لِحُرُمَاتِكَ ، وَ تَعَدِّياً لِحُدُودِكَ ، وَ غَفْلَةً عَنْ وَعِيدِكَ ، فَلَكَ الْحَمْدُ إِلَهِي مِنْ مُقْتَدِرٍ لَا يُغْلَبُ ، وَ ذِي أَنَاةٍ لَا يَعْجَلُ .
(14) و به طور قطع هر وقت از تو درخواستى شده عنايت كردهاى و حتى سئوال نشده را به عطا نمودن ابتدا نمودهاى. وقتى طلب احسانت شده كم ندادهاى و تو اى مولا و آقاى من تصميم ندارى نسبت به بندگان غير از احسان و نعمت دادن و نيكى كردن و نعمت بخشيدن را و من تصميمى و حركتى جز در ورود در محرمات و كارهاى خلافى كه تو منع فرمودهاى و تجاوز از حدودت و غفلت از وعدههايت ندارم پس حمد مخصوص توست اى خداى من تويى كه توانايى و كسى بر تو غالب نمىگردد و مهلتدهندهاى و اهل شتاب نمىباشى.
﴿15﴾
هَذَا مَقَامُ مَنِ اعْتَرَفَ بِسُبُوغِ النِّعَمِ ، وَ قَابَلَهَا بِالتَّقْصِيرِ ، وَ شَهِدَ عَلَى نَفْسِهِ بِالتَّضْيِيعِ.
(15) الها اينجا جايى است كه بندهات به فراوانى نعمتها اعتراف مىكند و در برابر آن همه نعمت اعتراف به قصور و كوتاهى در حمد و شكر آنها دارد و عليه خويش شهادت مىدهد كه آنها را ضايع ساخته است.
﴿16﴾
اللَّهُمَّ فَإِنِّي أَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِالُْمحَمَّدِيَّةِ الرَّفِيعَةِ ، وَ الْعَلَوِيَّةِ الْبَيْضَاءِ ، وَ أَتَوَجَّهُ إِلَيْكَ بِهِمَا أَنْ تُعِيذَنِي مِنْ شَرِّ كَذَا وَ كَذَا ، فَإِنَّ ذَلِكَ لَا يَضِيقُ عَلَيْكَ فِي وُجْدِكَ ، وَ لَا يَتَكَأَّدُكَ فِي قُدْرَتِكَ وَ أَنْتَ عَلَي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
(16) بار الها به وسيله حضرت محمد صلى الله عليه و آله و سلم با آن مقام بلندش و به توسط نورانيت اميرالمومنين على عليهالسلام به درگاهت تقرب مىجويم و به آن گراميان به سويت روى آورده تا مرا از شر آنچه از شر آن پناه مىخواهد پناه دهى زيرا پناه دادن تو با آن قدرتى كه در تو هست كار دشوارى نيست.
و ترا در برابر تواناييت به زحمت نمىاندازد و تو بر همه چيز توانايى.
﴿17﴾
فَهَبْ لِي يَا إِلَهِي مِنْ رَحْمَتِكَ وَ دَوَامِ تَوْفِيقِكَ مَا أَتَّخِذُهُ سُلَّماً أَعْرُجُ بِهِ إِلَى رِضْوَانِكَ ، وَ آمَنُ بِهِ مِنْ عِقَابِكَ ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ .
(17) پس اى خداى من ببخش بر من از رحمت و مهربانى هميشگى و توفيق دائمى تا آن را نردبان ترقى به سوى رضايتت قرار دهم و از عذابت در امان بمانم اى مهربانترين مهربانان.