وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي طَلَبِ الْحَوَائِجِ إِلَي اللَّهِ تَعَالَي
از دعاهاى امام عليهالسلام است در درخواست حاجتها از خداى تعالى
﴿1﴾
اللَّهُمَّ يَا مُنْتَهَى مَطْلَبِ الْحَاجَاتِ
(1) بار خدايا اى منتهاى درخواست حاجتها،
﴿2﴾
وَ يَا مَنْ عِنْدَهُ نَيْلُ الطَّلِبَاتِ
(2) و اى آنكه رسيدن به خواستهها نزد او است
﴿3﴾
وَ يَا مَنْ لَا يَبِيعُ نِعَمَهُ بِالْأَثْمَانِ
(3) و اى آنكه نعمتهايش را در برابر عوض نمىفروشد،
﴿4﴾
وَ يَا مَنْ لَا يُكَدِّرُ عَطَايَاهُ بِالِامْتِنَانِ
(4) و اى آنكه بخششهايش را به منت گزاردن تيره نمىسازد،
﴿5﴾
وَ يَا مَنْ يُسْتَغْنَى بِهِ وَ لَا يُسْتَغْنَى عَنْهُ
(5) و اى آنكه به (وسيلهى) او بىنياز مىشوند و از او بىنياز نمىگردند،
﴿6﴾
وَ يَا مَنْ يُرْغَبُ إِلَيْهِ وَ لَا يُرْغَبُ عَنْهُ
(6) و اى آنكه به او روى آورند و از او روى گردان نمىتوانند شد،
﴿7﴾
وَ يَا مَنْ لَا تُفْنِي خَزَائِنَهُ الْمَسَائِلُ
(7) و اى آنكه گنجينههاى او را درخواستها نابود نمىگرداند،
﴿8﴾
وَ يَا مَنْ لَا تُبَدِّلُ حِكْمَتَهُ الْوَسَائِلُ
(8) و اى آنكه اسباب و دستاويزها حكمت او را تغيير نمىدهد،
﴿9﴾
وَ يَا مَنْ لَا تَنْقَطِعُ عَنْهُ حَوَائِجُ الْمُحْتَاجيِنَ
(9) و اى آنكه حاجتهاى نيازمندان از او قطع نمىشود،
﴿10﴾
وَ يَا مَنْ لَا يُعَنِّيهِ دُعَاءُ الدَّاعِينَ .
(10) و اى آنكه دعاى دعاكنندگان او را به رنج نمىافكند،
﴿11﴾
تَمَدَّحْتَ بِالْغَنَاءِ عَنْ خَلْقِكَ وَ أَنْتَ أَهْلُ الْغِنَى عَنْهُمْ
(11) خود را به بىنيازى از آفريدگانت ستودهاى و تو به بىنيازى از آنها شايستهاى،
﴿12﴾
وَ نَسَبْتَهُمْ إِلَى الْفَقْرِ وَ هُمْ أَهْلُ الْفَقْرِ إِلَيْكَ .
(12) و آنان را به احتياج و تنگدستى نسبت دادهاى و ايشان هم احتياج به تو را سزاوارند،
﴿13﴾
فَمَنْ حَاوَلَ سَدَّ خَلَّتِهِ مِنْ عِنْدِكَ ، وَ رَامَ صَرْفَ الْفَقْرِ عَنْ نَفْسِهِ بِكَ فَقَدْ طَلَبَ حَاجَتَهُ فِي مَظَانِّهَا ، وَ أَتَى طَلِبَتَهُ مِنْ وَجْهِهَا .
(13) پس (بنابراين) هر كه بستن رخنهى نيازمندى خود را از درگاه تو بطلبد و برطرف كردن احتياج را از خويش به وسيلهى تو بخواهد حاجت خود را در جايگاهش خواسته، و براى رسيدن به مطلب خويشتن از راهش درآمده است،
﴿14﴾
وَ مَنْ تَوَجَّهَ بِحَاجَتِهِ إِلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ أَوْ جَعَلَهُ سَبَبَ نُجْحِهَا دُونَكَ فَقَدْ تَعَرَّضَ لِلْحِرْمَانِ ، وَ اسْتَحَقَّ مِنْ عِنْدِكَ فَوْتَ الْاِحْسَانِ .
(14) و هر كه براى حاجت خود به يكى از آفريدگانت روى آورد، يا جز تو را سبب برآمدن آن حاجت قرار دهد به تحقيق به نوميدى گرائيده، و سزاوار از دست دادن احسان از تو گرديده است،
﴿15﴾
اللَّهُمَّ وَ لِي إِلَيْكَ حَاجَةٌ قَدْ قَصَّرَ عَنْهَا جُهْدِي ، وَ تَقَطَّعَتْ دُونَهَا حِيَلِي ، وَ سَوَّلَتْ لِي نَفْسِي رَفْعَهَا إِلَى مَنْ يَرْفَعُ حَوَائِجَهُ إِلَيْكَ ، وَ لَا يَسْتَغْنِي فِي طَلِبَاتِهِ عَنْكَ ، وَ هِيَ زَلَّةٌ مِنْ زَلَلِ الْخَاطِئِينَ ، وَ عَثْرَةٌ مِنْ عَثَرَاتِ الْمُذْنِبِينَ .
(15) بار خدايا و مرا به سوى تو حاجتى است كه طاقت و توانائيم به آن نمىرسد، و نفس من بردن آن حاجت را پيش كسى كه حاجتهايش را نزد تو مىآورد و در خواستههايش از تو بىنياز نيست در نظرم جلوه داده است (تا روا شدن را از او بخواهم) و آنچه نفس جلوه داده لغزشى است از لغزشهاى خطاكاران، و به سر درآمدنى از به سر در آمدنهاى گناهكارانست،
﴿16﴾
ثُمَّ انْتَبَهْتُ بِتَذْكِيرِكَ لِي مِنْ غَفْلَتِي ، وَ نَهَضْتُ بِتَوْفِيقِكَ مِنْ زَلَّتِي ، وَ رَجَعْتُ وَ نَكَصْتُ بِتَسْدِيدِكَ عَنْ عَثْرَتِي .
(16) با آگاهانيدن تو مرا از غفلت و فراموشى خويشتن آگاه شدم، و با توفيق تو از لغزشم برخاستم، و با راهنمائى تو از به سر درآمدنم (در گناه) برگرديدم،
﴿17﴾
وَ قُلْتُ سُبْحَانَ رَبِّي كَيْفَ يَسْأَلُ مُحْتَاجٌ مُحْتَاجاً وَ أَنَّى يَرْغَبُ مُعْدِمٍ اِلَي مُعْدِمٍ
(17) و گفتم: منزه است پروردگار من، (شگفتا) چگونه نيازمندى از نيازمندى (ديگر) درخواست مىنمايد؟ و كجا فقيرى (در گرفتاريها) به فقيرى (مانند خود) رو مىآورد؟
﴿18﴾
فَقَصَدْتُكَ ، يَا إِلَهِي ، بِالرَّغْبَةِ ، وَ أَوْفَدْتُ عَلَيْكَ رَجَائِي بِالثِّقَةِ بِكَ .
(18) پس (در اين حال) اى خداى من از روى رغبت قصد تو نمودم و با اعتماد به تو اميدم را به سوى تو آوردم،
﴿19﴾
وَ عَلِمْتُ أَنَّ كَثِيرَ مَا أَسْأَلُكَ يَسِيرٌ فِي وُجْدِكَ ، وَ أَنَّ خَطِيرَ مَا أَسْتَوْهِبُكَ حَقِيرٌ فِي وُسْعِكَ ، وَ أَنَّ كَرَمَكَ لَا يَضِيقُ عَنْ سُؤَالِ أَحَدٍ ، وَ أَنَّ يَدَكَ بِالْعَطَايَا أَعْلَى مِنْ كُلِّ يَدٍ .
(19) و دانستم بسيار آنچه از تو بخواهم در برابر توانگرى تو كم است، و بزرگ آنچه از تو خواهش نمايم در برابر فراخى رحمت تو كوچك است و جود و بخشش تو از درخواست كسى تنگ نمىگردد، و دست (قدرت) تو در بخششها از هر دستى برتر است،
﴿20﴾
اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ احْمِلْنِي بِكَرَمِكَ عَلَى التَّفَضُّلِ ، وَ لَا تَحْمِلْنِي بِعَدْلِكَ عَلَى الِاسْتِحْقَاقِ ، فَمَا أَنَا بِأَوَّلِ رَاغِبٍ رَغِبَ إِلَيْكَ فَأَعْطَيْتَهُ وَ هُوَ يَسْتَحِقُّ الْمَنْعَ ، وَ لَا بِأَوَّلِ سَائِلٍ سَأَلَكَ فَأَفْضَلْتَ عَلَيْهِ وَ هُوَ يَسْتَوْجِبُ الْحِرْمَانَ .
(20) بار خدايا پس بر محمد و آل او درود فرست، با كرم و جود خود با من به تفضل و احسان رفتار فرما، و با عدل و دادگريت با من به استحقاق و سزاوار بودن رفتار مكن، كه من اول روآورندهاى نيستم كه به تو رو آورده و با اينكه سزاوار منع است به او بخشش نمودهاى، و نه اول خواستارى كه از تو درخواست كرده و با اينكه سزاوار نوميدى است به او احسان كردهاى،
﴿21﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ كُنْ لِدُعَائِي مُجِيباً ، وَ مِنْ نِدَائِي قَرِيباً ، وَ لِتَضَرُّعِي رَاحِماً ، وَ لِصَوْتِي سَامِعاً .
(21) بار خدايا بر محمد و آل او درود فرست، و دعاى مرا برآورنده و به آوازم نزديك و به زاريم مهربان و به صدايم شنوا باش،
﴿22﴾
وَ لَا تَقْطَعْ رَجَائِي عَنْكَ ، وَ لَا تَبُتَّ سَبَبِي مِنْكَ ، وَ لَا تُوَجِّهْنِي فِي حَاجَتِي هَذِهِ وَ غَيْرِهَا إِلَى سِوَاكَ
(22) و اميد مرا از خودت مبر، و دعايم را از درگاهت برمگردان، و مرا در اين حاجت و حاجتهاى ديگرم به جز خودت رو آورم مكن
﴿23﴾
وَ تَوَلَّنِي بِنُجْحِ طَلِبَتِي وَ قَضَاءِ حَاجَتِي وَ نَيْلِ سُؤْلِي قَبْلَ زَوَالِي عَنْ مَوْقِفِي هَذَا بِتَيْسِيرِكَ لِيَ الْعَسِيرَ وَ حُسْنِ تَقْدِيرِكَ لِي فِي جَمِيعِ الْأُمُورِ
(23) و به برآمدن مطلب و روا شدن حاجت و رسيدن به خواستهام پيش از رفتن از اينجا با آسان نمودن دشوارى و نيكى تقدير (حكمت و مصلحت) تو دربارهى من در همهى امور، مرا يارى فرما،
﴿24﴾
وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ صَلَاةً دَائِمَةً نَامِيَةً لَا انْقِطَاعَ لِأَبَدِهَا وَ لَا مُنْتَهَى لِأَمَدِهَا ، وَ اجْعَلْ ذَلِكَ عَوْناً لِي وَ سَبَباً لِنَجَاحِ طَلِبَتِي ، اِنَّكَ وَاسِعٌ كَرِيمٌ .
(24) و بر محمد و آل او درود فرست، درود هميشگى كه رو به فزونى است و براى روزگار آن سر رسيد و مدتش پايان نباشد، و آن را كمك من و براى برآمدن حاجتم وسيله قرار ده، زيرا تو داراى رحمت بىپايان و بخشش بسيارى،
﴿25﴾
وَ مِنْ حَاجَتِي يَا رَبِّ كَذَا وَ كَذَا . (تَذْكُرُ حَاجَتَكَ ثُمَّ تَسْجُدُ وَ تَقُولُ فِي سُجُودِكَ) فَضْلُكَ آنَسَنِي ، وَ إِحْسَانُكَ دَلَّنِي ، فَأَسْأَلُكَ بِكَ وَ بِمُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، صَلَوَاتُكَ وَ عَلَيْهِمْ أَن لَا تَرُدَّنُِي خَائِباً .
(25) و از جملهى حاجت من پروردگارا چنين و چنان است و حاجت خود را به ياد مىآورى سپس به سجده مىروى (پيشانى بر زمين مىنهى) و در سجده مىگوئى فضل و بخشش تو مرا آرام نموده، و احسان تو مرا (به سويت) راهنمائى كرده پس از تو درخواست مىنمايم به ذات پاكت و به تقرب محمد و آلش درودهاى تو بر ايشان باد مرا نوميد برنگردانى