وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي طَلَبِ الْحَوَائِجِ إِلَي اللَّهِ تَعَالَي
«نيايش آن حضرت عليهالسلام، در حاجت خواستن از خداى تعالى»
﴿1﴾
اللَّهُمَّ يَا مُنْتَهَى مَطْلَبِ الْحَاجَاتِ
(1) خدايا! اى كه ذات مقدست آخرين مقصد حاجتها و آرزوهاست (زيرا خواهندگان، آنچه بخواهند و به هر جا و به هر كس رو نهند، باز، در انتهاى حوايج و خواهشهاى خويش، به ذات اقدس تو مىرسند و تو را منتهاى احتياجات و تمنيات همه مىبينند و درمىيابند كه منبع هر فيض، و سرچشمهى تمامى بركات، نزد تو است)،
﴿2﴾
وَ يَا مَنْ عِنْدَهُ نَيْلُ الطَّلِبَاتِ
(2) و اى كه درگاهت (خزانهى پايانناپذير نعمتها و) جاى دست يافتن به تمنيات و خواستههاست،
﴿3﴾
وَ يَا مَنْ لَا يَبِيعُ نِعَمَهُ بِالْأَثْمَانِ
(3) و اى كه نعمتهايت را به «بها» نمىفروشى (و به «بهانه» مىفروشى)
﴿4﴾
وَ يَا مَنْ لَا يُكَدِّرُ عَطَايَاهُ بِالِامْتِنَانِ
(4) و اى كه عطاهايت را به كدورت منت، نمىآلايى،
﴿5﴾
وَ يَا مَنْ يُسْتَغْنَى بِهِ وَ لَا يُسْتَغْنَى عَنْهُ
(5) و اى كه به لطفت (از همه) بىنياز و مستغنى توان شد و از تو بىنياز نتوان گشت،
﴿6﴾
وَ يَا مَنْ يُرْغَبُ إِلَيْهِ وَ لَا يُرْغَبُ عَنْهُ
(6) و اى كه (همواره، دلها و جانهاى مشتاق به سوى تو پر مىكشند، و) به تو روى آورده مىشود، و از تو روى بر نتوان تافت،
﴿7﴾
وَ يَا مَنْ لَا تُفْنِي خَزَائِنَهُ الْمَسَائِلُ
(7) و اى كه خواهشها (و تقاضاى خلق، و سپس بخشش تو، خزانهها و) گنجهايت را فانى نمىسازد،
﴿8﴾
وَ يَا مَنْ لَا تُبَدِّلُ حِكْمَتَهُ الْوَسَائِلُ
(8) و اى كه هيچ دست آويزى، نظام حكمتت را تغيير نمىدهد،
﴿9﴾
وَ يَا مَنْ لَا تَنْقَطِعُ عَنْهُ حَوَائِجُ الْمُحْتَاجيِنَ
(9) و اى كه رشتهى نياز محتاجان، از تو بريده و قطع نمىشود،
﴿10﴾
وَ يَا مَنْ لَا يُعَنِّيهِ دُعَاءُ الدَّاعِينَ .
(10) و اى كه (تمناى بندگان و) دعاى دعاكنندگان، به زحمتت نمىاندازد.
﴿11﴾
تَمَدَّحْتَ بِالْغَنَاءِ عَنْ خَلْقِكَ وَ أَنْتَ أَهْلُ الْغِنَى عَنْهُمْ
(11) تو خود را به بىنيازى از خلقت ستودى، و راستى، به بىنيازى از ايشان شايستهاى،
﴿12﴾
وَ نَسَبْتَهُمْ إِلَى الْفَقْرِ وَ هُمْ أَهْلُ الْفَقْرِ إِلَيْكَ .
(12) و آنان را به احتياج، نسبت دادى، (و كاينات را در پيشگاه الوهيتت مسكين و محتاج شمردى) و بىترديد، آنها سزاوار احتياج به تواند.
﴿13﴾
فَمَنْ حَاوَلَ سَدَّ خَلَّتِهِ مِنْ عِنْدِكَ ، وَ رَامَ صَرْفَ الْفَقْرِ عَنْ نَفْسِهِ بِكَ فَقَدْ طَلَبَ حَاجَتَهُ فِي مَظَانِّهَا ، وَ أَتَى طَلِبَتَهُ مِنْ وَجْهِهَا .
(13) از اين رو، هر كه جبران (شكستها و رفع) نيازش را از تو بخواهد، و برطرف نمودن فقر را از خود، به وسيلهى تو طلب كند، محققا (رشد و صلاح خود را دريافته و) حاجتش را در جايى كه بايد، خواسته و در پى مرادش، از راه صحيح آمده،
﴿14﴾
وَ مَنْ تَوَجَّهَ بِحَاجَتِهِ إِلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ أَوْ جَعَلَهُ سَبَبَ نُجْحِهَا دُونَكَ فَقَدْ تَعَرَّضَ لِلْحِرْمَانِ ، وَ اسْتَحَقَّ مِنْ عِنْدِكَ فَوْتَ الْاِحْسَانِ .
(14) و هر كه براى حاجتش، به يكى از آفريدگانت توجه و رو كند، يا وى را به جاى تو وسيلهى برآمدن آن حاجت، سازد، بىشك، خود را در معرض حرمان و نوميدى گذارده، و سزاوار است كه ( به خاطر پيروى نفس نابردبار و وسوسهگر،) از احسان تو، محروم باشد.
﴿15﴾
اللَّهُمَّ وَ لِي إِلَيْكَ حَاجَةٌ قَدْ قَصَّرَ عَنْهَا جُهْدِي ، وَ تَقَطَّعَتْ دُونَهَا حِيَلِي ، وَ سَوَّلَتْ لِي نَفْسِي رَفْعَهَا إِلَى مَنْ يَرْفَعُ حَوَائِجَهُ إِلَيْكَ ، وَ لَا يَسْتَغْنِي فِي طَلِبَاتِهِ عَنْكَ ، وَ هِيَ زَلَّةٌ مِنْ زَلَلِ الْخَاطِئِينَ ، وَ عَثْرَةٌ مِنْ عَثَرَاتِ الْمُذْنِبِينَ .
(15) خدايا! و در پيشگاهت حاجتى دارم كه سعيم در موردش بيهوده، و رشتهى چارهجوئىام در برابرش گسسته است، و نفسم، در نظرم بياراست كه آن حاجت را پيش كسى برم كه او خود، حاجتهايش را نزد تو مىآورد، و در زمينهى خواستههايش، از تو بىنياز نيست، و اين وسوسه و تصور، لغزشى از لغزشهاى خطاكاران، و (سقوط و) به زمين افتادنى از نوع (سقوط و) افتادن عاصيان است،
﴿16﴾
ثُمَّ انْتَبَهْتُ بِتَذْكِيرِكَ لِي مِنْ غَفْلَتِي ، وَ نَهَضْتُ بِتَوْفِيقِكَ مِنْ زَلَّتِي ، وَ رَجَعْتُ وَ نَكَصْتُ بِتَسْدِيدِكَ عَنْ عَثْرَتِي .
(16) سپس، از خواب بىخبرى، چون تو متذكرم ساختى، بيدار شدم، و از لغزش خود، به توفيقت، به پا خاستم، و با تاييدت، از (ورطهى) سقوط خويشتن، برگشتم و باز پس رفتم،
﴿17﴾
وَ قُلْتُ سُبْحَانَ رَبِّي كَيْفَ يَسْأَلُ مُحْتَاجٌ مُحْتَاجاً وَ أَنَّى يَرْغَبُ مُعْدِمٍ اِلَي مُعْدِمٍ
(17) و گفتم: منزه است پروردگار من! چگونه محتاجى، از محتاج ديگر، درخواست مىكند؟ و كجا كسى كه دستش تهى است، روى رغبت به تهيدست ديگر مىآورد؟
﴿18﴾
فَقَصَدْتُكَ ، يَا إِلَهِي ، بِالرَّغْبَةِ ، وَ أَوْفَدْتُ عَلَيْكَ رَجَائِي بِالثِّقَةِ بِكَ .
(18) پس آنگاه، اى خداى من! از سر رغبت، آهنگ تو نمودم، و از روى اعتماد، اميدم را به تو بستم،
﴿19﴾
وَ عَلِمْتُ أَنَّ كَثِيرَ مَا أَسْأَلُكَ يَسِيرٌ فِي وُجْدِكَ ، وَ أَنَّ خَطِيرَ مَا أَسْتَوْهِبُكَ حَقِيرٌ فِي وُسْعِكَ ، وَ أَنَّ كَرَمَكَ لَا يَضِيقُ عَنْ سُؤَالِ أَحَدٍ ، وَ أَنَّ يَدَكَ بِالْعَطَايَا أَعْلَى مِنْ كُلِّ يَدٍ .
(19) و دانستم كه خواستههاى بسيار من، در جنب توانگرىات كم،... و خواهشهاى بزرگم در برابر (گسترهى فيض و) وسعت رحمتت كوچك است، و راستى كه دايرهى كرمت، در برابر تقاضاى كسى درنمىماند و كم نمىآورد، و دستت در بخششها، از هر دستى برتر مىباشد.
﴿20﴾
اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ احْمِلْنِي بِكَرَمِكَ عَلَى التَّفَضُّلِ ، وَ لَا تَحْمِلْنِي بِعَدْلِكَ عَلَى الِاسْتِحْقَاقِ ، فَمَا أَنَا بِأَوَّلِ رَاغِبٍ رَغِبَ إِلَيْكَ فَأَعْطَيْتَهُ وَ هُوَ يَسْتَحِقُّ الْمَنْعَ ، وَ لَا بِأَوَّلِ سَائِلٍ سَأَلَكَ فَأَفْضَلْتَ عَلَيْهِ وَ هُوَ يَسْتَوْجِبُ الْحِرْمَانَ .
(20) خدايا! پس بر محمد و آل او رحمت فرست، و مرا به دست كرمت، بر مركب تفضل برآور، و به فرمان عدلت، بر توسن استحقاق، منشان، (و به لياقت من منگر)، زيرا من، نخستين كسى نيستم كه با رغبت، به تو روى نياز آورده و به او عطا فرمودى، در صورتى كه سزاوار منع بوده، و نه اولين سائلى مىباشم كه از تو خواهشى داشته و بر او تفضل نمودى، با وجودى كه در خور حرمان بوده است.
﴿21﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ كُنْ لِدُعَائِي مُجِيباً ، وَ مِنْ نِدَائِي قَرِيباً ، وَ لِتَضَرُّعِي رَاحِماً ، وَ لِصَوْتِي سَامِعاً .
(21) خدايا! بر محمد و آل او رحمت فرست، و دعايم را مستجاب فرماى، و به ندايم التفات كن، و به زارىام ترحم نماى، و صدايم را بشنو،
﴿22﴾
وَ لَا تَقْطَعْ رَجَائِي عَنْكَ ، وَ لَا تَبُتَّ سَبَبِي مِنْكَ ، وَ لَا تُوَجِّهْنِي فِي حَاجَتِي هَذِهِ وَ غَيْرِهَا إِلَى سِوَاكَ
(22) و رشتهى اميدى كه دارم قطع مفرما، و پيوند توسلم به ذات اقدست را مگسل، و مرا در اين حاجت و غير آن، به جانب غير خودت متوجه مساز
﴿23﴾
وَ تَوَلَّنِي بِنُجْحِ طَلِبَتِي وَ قَضَاءِ حَاجَتِي وَ نَيْلِ سُؤْلِي قَبْلَ زَوَالِي عَنْ مَوْقِفِي هَذَا بِتَيْسِيرِكَ لِيَ الْعَسِيرَ وَ حُسْنِ تَقْدِيرِكَ لِي فِي جَمِيعِ الْأُمُورِ
(23) و با روا شدن مطلبم و برآوردن حاجتم، و رسيدن به خواستهام، پيش از آنكه از اين جا بروم، از اين راه كه مشكلم را آسان فرمايى، و تقدير نيك دربارهام رقم زنى، در همه امور، يارىام فرما،
﴿24﴾
وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ صَلَاةً دَائِمَةً نَامِيَةً لَا انْقِطَاعَ لِأَبَدِهَا وَ لَا مُنْتَهَى لِأَمَدِهَا ، وَ اجْعَلْ ذَلِكَ عَوْناً لِي وَ سَبَباً لِنَجَاحِ طَلِبَتِي ، اِنَّكَ وَاسِعٌ كَرِيمٌ .
(24) و بر محمد و آل او صلوات و رحمت فرست، رحمتى پايدار و روزافزون كه دوام و روزگارش انقطاع نپذيرد، و مدتش پايان نگيرد، و آن (صلوات و درود كه به روان تابناك آن اولياء پاك، اهداء نمودم، ثواب و مزد اين اهداء) را برايم پشتيبان، و سبب برآمدن حاجتم قرار ده، كه تو صاحب رحمت گسترده و بسيار و داراى كرم سرشارى.
﴿25﴾
وَ مِنْ حَاجَتِي يَا رَبِّ كَذَا وَ كَذَا . (تَذْكُرُ حَاجَتَكَ ثُمَّ تَسْجُدُ وَ تَقُولُ فِي سُجُودِكَ) فَضْلُكَ آنَسَنِي ، وَ إِحْسَانُكَ دَلَّنِي ، فَأَسْأَلُكَ بِكَ وَ بِمُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، صَلَوَاتُكَ وَ عَلَيْهِمْ أَن لَا تَرُدَّنُِي خَائِباً .
(25) و برخى از حوائجم پروردگارا! اينها است...
«سپس حاجت خود را عرضه مىدارى، و آنگاه به سجده مىروى، و در سجود مىگويى:»
فضل و مرحمت تو مايهى آرامشم شده، و احسانت (به درگاهت) رهبرىام نموده (و زبانم را به عرض حاجت گشوده)، بدين جهت، از تو- به حق ذات مقدست، و به (روان پاك) محمد و آل او، صلواتك عليهم- مىخواهم كه مرا (از آستانت) نااميد برمگردانى. (همانا تو دعا را مىشنوى، نزديك هستى، پاسخگو مىباشى، بر هر چيز، مراقبت كامل دارى).