وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي طَلَبِ الْحَوَائِجِ إِلَي اللَّهِ تَعَالَي
دعاى امام در طلب حاجت از درگاه خداوند
﴿1﴾
اللَّهُمَّ يَا مُنْتَهَى مَطْلَبِ الْحَاجَاتِ
(1) بارالها! اى آخرين مقصد نياز (نيازمندان)!
﴿2﴾
وَ يَا مَنْ عِنْدَهُ نَيْلُ الطَّلِبَاتِ
(2) اى خدايى كه (كليد قفل) تمام نيازها در دست توست!
﴿3﴾
وَ يَا مَنْ لَا يَبِيعُ نِعَمَهُ بِالْأَثْمَانِ
(3) و اى خدايى كه نعمتهاى خود را به بها نمىفروشى! و رايگان در اختيار آفريدگان خود قرار مىدهى؛
﴿4﴾
وَ يَا مَنْ لَا يُكَدِّرُ عَطَايَاهُ بِالِامْتِنَانِ
(4) و اى خدايى كه (زلال) احسان خود را با (غبار) منت آلوده نمىسازى!
﴿5﴾
وَ يَا مَنْ يُسْتَغْنَى بِهِ وَ لَا يُسْتَغْنَى عَنْهُ
(5) و اى خدايى كه (آفريدگانت) با (لطف و احسان) تو (از همگان) بين نياز مىگردند ولى از تو (هرگز) بى نياز نمىگردند!
﴿6﴾
وَ يَا مَنْ يُرْغَبُ إِلَيْهِ وَ لَا يُرْغَبُ عَنْهُ
(6) و اى خدايى كه (تمام آفريدگان) به درگاه تو روى آورند و از پيشگاه (رحمت تو) روى گردان نشوند!
﴿7﴾
وَ يَا مَنْ لَا تُفْنِي خَزَائِنَهُ الْمَسَائِلُ
(7) و اى خدايى كه انجام درخواست (بندگانت) گنجينههاى تو را نابود نمىكند (و به پايان نمىرساند)!
﴿8﴾
وَ يَا مَنْ لَا تُبَدِّلُ حِكْمَتَهُ الْوَسَائِلُ
(8) و اى خدايى كه هيچ دستاويزى، حكمت تو را تغيير نمىدهد!
﴿9﴾
وَ يَا مَنْ لَا تَنْقَطِعُ عَنْهُ حَوَائِجُ الْمُحْتَاجيِنَ
(9) و اى خدايى كه رشتهى درخواست (آفريدگان) از تو گسستنى نيست (و احسان تو به آفريدگان ادامه دارد)!
﴿10﴾
وَ يَا مَنْ لَا يُعَنِّيهِ دُعَاءُ الدَّاعِينَ .
(10) و اى خدايى كه دعاى درخواست كنندگان، تورا به رنج نمىافكند (و از شنيدن خواستههاى آنان ملول نمىشوى)!
﴿11﴾
تَمَدَّحْتَ بِالْغَنَاءِ عَنْ خَلْقِكَ وَ أَنْتَ أَهْلُ الْغِنَى عَنْهُمْ
(11) (تو آن خداوندى كه) ذات خود را به بى نيازى از آفريدگانت ستودهاى، و تو به بىنيازى از آنان سزاوار و شايستهاى!
﴿12﴾
وَ نَسَبْتَهُمْ إِلَى الْفَقْرِ وَ هُمْ أَهْلُ الْفَقْرِ إِلَيْكَ .
(12) و (تو آن خداوندى كه) كه آفريدگانت خود را به نيازمندى و تهيدستى نسبت دادهاى، و آنان به چنين نسبتى سزاوارند!
﴿13﴾
فَمَنْ حَاوَلَ سَدَّ خَلَّتِهِ مِنْ عِنْدِكَ ، وَ رَامَ صَرْفَ الْفَقْرِ عَنْ نَفْسِهِ بِكَ فَقَدْ طَلَبَ حَاجَتَهُ فِي مَظَانِّهَا ، وَ أَتَى طَلِبَتَهُ مِنْ وَجْهِهَا .
(13) (بار الها!) كسى كه رفع نياز خويش را از درگاه تو طلب كند و رفع تهيدستى خويش را از پيشگاه تو جويا شود، مسلما نياز خود را از محل واقعى خود طلب كرده، و براى به دست آوردن مطلبى كه دارد راه درستى را برگزيده است!
﴿14﴾
وَ مَنْ تَوَجَّهَ بِحَاجَتِهِ إِلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ أَوْ جَعَلَهُ سَبَبَ نُجْحِهَا دُونَكَ فَقَدْ تَعَرَّضَ لِلْحِرْمَانِ ، وَ اسْتَحَقَّ مِنْ عِنْدِكَ فَوْتَ الْاِحْسَانِ .
(14) و (اى خدايى كه) اگر كسى حاجت خود را از آفريدگان تو طلب كند، و آنها را وسيلهى برآوردن حاجت خويش قرار دهد،بدون ترديد خود را در معرض ناكامى و نااميدى افكنده و خود را سزاوار حرمان از نعمت و احسان تو كرده است.
﴿15﴾
اللَّهُمَّ وَ لِي إِلَيْكَ حَاجَةٌ قَدْ قَصَّرَ عَنْهَا جُهْدِي ، وَ تَقَطَّعَتْ دُونَهَا حِيَلِي ، وَ سَوَّلَتْ لِي نَفْسِي رَفْعَهَا إِلَى مَنْ يَرْفَعُ حَوَائِجَهُ إِلَيْكَ ، وَ لَا يَسْتَغْنِي فِي طَلِبَاتِهِ عَنْكَ ، وَ هِيَ زَلَّةٌ مِنْ زَلَلِ الْخَاطِئِينَ ، وَ عَثْرَةٌ مِنْ عَثَرَاتِ الْمُذْنِبِينَ .
(15) بارالها! مرا حاجتى است كه (رسيدن به آن) از توان من بيرون است و انديشهى من از يافتن راه چاره آن درمانده است، و نفس (اين وجود اهريمنى) دچار وسوسهام مىكند تا حاجت خود را از كسى طلبم كه او خود حاجات خويش را از درگاه تو مىطلبد و در انجام نياز خويش از (لطف) تو بى نياز نيست، و اين لغزشى است كه از خطاكاران سر مىزند، و از پاى در آمدنى است كه از گناهكاران صورت مىپذيرد.
﴿16﴾
ثُمَّ انْتَبَهْتُ بِتَذْكِيرِكَ لِي مِنْ غَفْلَتِي ، وَ نَهَضْتُ بِتَوْفِيقِكَ مِنْ زَلَّتِي ، وَ رَجَعْتُ وَ نَكَصْتُ بِتَسْدِيدِكَ عَنْ عَثْرَتِي .
(16) (بارالها!) اينك با هشدار تو از (خواب) غفلت بيدار شدهام و با توفيق تو از (سر) لغزش برخاسته و به خاطر دستگيرى تو (پس از افتادن در راه غفلت و لغزش) به خود باز آمدهام؛
﴿17﴾
وَ قُلْتُ سُبْحَانَ رَبِّي كَيْفَ يَسْأَلُ مُحْتَاجٌ مُحْتَاجاً وَ أَنَّى يَرْغَبُ مُعْدِمٍ اِلَي مُعْدِمٍ
(17) و (با خود) گفتم:-پروردگار من پاك و منزه است- چگونه (ممكن است كه) نيازمندى از حاجتمند ديگرى (چون خود) طلب نياز كند؟! و كجا كسى ديده و يا شنيده است كه انسان تنگدستى (در گرفتاريها و ابتلائات زندگى) به فقير گرفتارى (همانند خود) روى آورد؟!
﴿18﴾
فَقَصَدْتُكَ ، يَا إِلَهِي ، بِالرَّغْبَةِ ، وَ أَوْفَدْتُ عَلَيْكَ رَجَائِي بِالثِّقَةِ بِكَ .
(18) پس اى خداى من! از روى ميل باطنى، آهنگ تو كردم و اميد خود را به (لطف و احسان) تو بستم؛
﴿19﴾
وَ عَلِمْتُ أَنَّ كَثِيرَ مَا أَسْأَلُكَ يَسِيرٌ فِي وُجْدِكَ ، وَ أَنَّ خَطِيرَ مَا أَسْتَوْهِبُكَ حَقِيرٌ فِي وُسْعِكَ ، وَ أَنَّ كَرَمَكَ لَا يَضِيقُ عَنْ سُؤَالِ أَحَدٍ ، وَ أَنَّ يَدَكَ بِالْعَطَايَا أَعْلَى مِنْ كُلِّ يَدٍ .
(19) و به اين نكته پى بردم كه خواستهى من از تو- هر چند كه زياد باشد- در برابر غنا و استغناى تو اندك است و خواهش من- هر چه بزرگ باشد- در مقايسه با دامنهى گستردهى رحمت تو، ناچيز، (چرا كه) دايرهى كرم و بخشش تو در اثر نياز خواستهى آفريدهاى تنگ نمىشود و دست (قدرت و عطاى) تو به (هنگام) بخششها و عطاه از هر دست ديگرى، بالاتر است.
﴿20﴾
اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ احْمِلْنِي بِكَرَمِكَ عَلَى التَّفَضُّلِ ، وَ لَا تَحْمِلْنِي بِعَدْلِكَ عَلَى الِاسْتِحْقَاقِ ، فَمَا أَنَا بِأَوَّلِ رَاغِبٍ رَغِبَ إِلَيْكَ فَأَعْطَيْتَهُ وَ هُوَ يَسْتَحِقُّ الْمَنْعَ ، وَ لَا بِأَوَّلِ سَائِلٍ سَأَلَكَ فَأَفْضَلْتَ عَلَيْهِ وَ هُوَ يَسْتَوْجِبُ الْحِرْمَانَ .
(20) بارالها! بر محمد و آل او درود فرست، از سر كرم به مقتضاى لطف و فضل (بى منتهاى) خويش با من رفتار كن، و نه به چيزى كه در پيشگاه عدل تو سزاوار آنم. من اولين كمسى نيستم كه سزاوار راندن از درگاه تو بوده است ولى چون با شوق و رغبت به درگاه تو روى آورده، تو از فضل و كرم خود به او عطا كردهاى، و نخستين نيازمندى نيز نيستم كه مستحق محروميت (از عطاى تو) بوده ولى (همين كه نياز خود را) از درگاه تو طلبيده، تو در حق او عنايت فرموده اى.
﴿21﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ كُنْ لِدُعَائِي مُجِيباً ، وَ مِنْ نِدَائِي قَرِيباً ، وَ لِتَضَرُّعِي رَاحِماً ، وَ لِصَوْتِي سَامِعاً .
(21) بارالها! بر محمد و آل او درود فرست و دعاى مرا مستجاب كن و به نداى من نزديك باشد و بر زارى من ببخشاى و نالهى مرا بشنو؛
﴿22﴾
وَ لَا تَقْطَعْ رَجَائِي عَنْكَ ، وَ لَا تَبُتَّ سَبَبِي مِنْكَ ، وَ لَا تُوَجِّهْنِي فِي حَاجَتِي هَذِهِ وَ غَيْرِهَا إِلَى سِوَاكَ
(22) و (رشتهى) اميد مرا پاره مكن، و رابطهام را با خود مگسل و در اين حاجت و ساير نيازهايم مرا به ديگران وامگذار،
﴿23﴾
وَ تَوَلَّنِي بِنُجْحِ طَلِبَتِي وَ قَضَاءِ حَاجَتِي وَ نَيْلِ سُؤْلِي قَبْلَ زَوَالِي عَنْ مَوْقِفِي هَذَا بِتَيْسِيرِكَ لِيَ الْعَسِيرَ وَ حُسْنِ تَقْدِيرِكَ لِي فِي جَمِيعِ الْأُمُورِ
(23) و تو خود، اداى مطلب و رواشدن حاجت مرا بر عهده گير، پيش از آن كه از اين جايگاه برخيزم و دشوارى (كار) مرا آسان فرما و سرنوشت نيكى براى من مقدر كن.
﴿24﴾
وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ صَلَاةً دَائِمَةً نَامِيَةً لَا انْقِطَاعَ لِأَبَدِهَا وَ لَا مُنْتَهَى لِأَمَدِهَا ، وَ اجْعَلْ ذَلِكَ عَوْناً لِي وَ سَبَباً لِنَجَاحِ طَلِبَتِي ، اِنَّكَ وَاسِعٌ كَرِيمٌ .
(24) و بر محمد و آل او درود فرست، درودى هميشگى و فزاينده كه مدت آن را نهايتى، و دوران آنرا پايانى نباشد، و اين (درود هميشگى و فزاينده) را وسيله بر آمدن نيازهاى من قرار ده، چرا كه تو گشايشگرى كريم و بخشندهاى.
﴿25﴾
وَ مِنْ حَاجَتِي يَا رَبِّ كَذَا وَ كَذَا . (تَذْكُرُ حَاجَتَكَ ثُمَّ تَسْجُدُ وَ تَقُولُ فِي سُجُودِكَ) فَضْلُكَ آنَسَنِي ، وَ إِحْسَانُكَ دَلَّنِي ، فَأَسْأَلُكَ بِكَ وَ بِمُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، صَلَوَاتُكَ وَ عَلَيْهِمْ أَن لَا تَرُدَّنُِي خَائِباً .
(25) (و بعد مىگويى:) بارالها! از جمله نيازهاى من اينها است و حاجات خود را (يكى پس از ديگرى) به خاطر مىآورى، سپس به سجده رفته و مىگويى:
(اى خدايى كه) فضل تو مايهى آرامش من، و احسان تو راهگشاى من است! از تو مىخواهم و تو را به ذات مقدست و نيز (به حرمت) محمد و آل محمد- صلوات الله عليهم اجمعين- سوگند مىدهم كه مرا (از درگاه لطف خود) نااميد باز نگردانى.