وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي طَلَبِ الْحَوَائِجِ إِلَي اللَّهِ تَعَالَي
از دعاهاى اوست در نياز خواهى از خداوند تعالى
﴿1﴾
اللَّهُمَّ يَا مُنْتَهَى مَطْلَبِ الْحَاجَاتِ
(1) پروردگارا! اى آخرين مقصود نياز خواهان.
﴿2﴾
وَ يَا مَنْ عِنْدَهُ نَيْلُ الطَّلِبَاتِ
(2) و اى خدايى كه دستيابى به حاجتها به توفيق اوست.
﴿3﴾
وَ يَا مَنْ لَا يَبِيعُ نِعَمَهُ بِالْأَثْمَانِ
(3) و اى خدايى كه نعمتهايش را به بها نمىدهد، (بلكه به بهانه مىدهد).
﴿4﴾
وَ يَا مَنْ لَا يُكَدِّرُ عَطَايَاهُ بِالِامْتِنَانِ
(4) و اى خدايى كه بخششهايش را به غبار كدورت منت نمىآلايد.
﴿5﴾
وَ يَا مَنْ يُسْتَغْنَى بِهِ وَ لَا يُسْتَغْنَى عَنْهُ
(5) و اى خدايى كه مايهى بىنيازى بندگان است و از او بىنياز نتوان شد.
﴿6﴾
وَ يَا مَنْ يُرْغَبُ إِلَيْهِ وَ لَا يُرْغَبُ عَنْهُ
(6) و اى خدايى كه همواره دلها رو به سوى او دارند و هيچگاه از او روى برنمىتابند.
﴿7﴾
وَ يَا مَنْ لَا تُفْنِي خَزَائِنَهُ الْمَسَائِلُ
(7) و اى خدايى كه خواستن بندگان از او، گنجينههايش را فانى و تهى نمىسازد.
﴿8﴾
وَ يَا مَنْ لَا تُبَدِّلُ حِكْمَتَهُ الْوَسَائِلُ
(8) و اى خدايى كه سببها نظام حكمت او را بر هم نمىزنند.
﴿9﴾
وَ يَا مَنْ لَا تَنْقَطِعُ عَنْهُ حَوَائِجُ الْمُحْتَاجيِنَ
(9) و اى خدايى كه رشتهى نيازخواهى نيازمندان، از او نمىگسلد.
﴿10﴾
وَ يَا مَنْ لَا يُعَنِّيهِ دُعَاءُ الدَّاعِينَ .
(10) و اى خدايى كه دعاى دعاكنندگان، او را به زحمت نمىافكند!
﴿11﴾
تَمَدَّحْتَ بِالْغَنَاءِ عَنْ خَلْقِكَ وَ أَنْتَ أَهْلُ الْغِنَى عَنْهُمْ
(11) خود را به غنا و بىنيازى از آفريدگانت ستودهاى و به راستى كه به بىنيازى از ايشان سزاوارى
﴿12﴾
وَ نَسَبْتَهُمْ إِلَى الْفَقْرِ وَ هُمْ أَهْلُ الْفَقْرِ إِلَيْكَ .
(12) و آنان را به فقر و نادارى نسبت دادهاى و به حق، سزاوار نيازمندى به تواند.
﴿13﴾
فَمَنْ حَاوَلَ سَدَّ خَلَّتِهِ مِنْ عِنْدِكَ ، وَ رَامَ صَرْفَ الْفَقْرِ عَنْ نَفْسِهِ بِكَ فَقَدْ طَلَبَ حَاجَتَهُ فِي مَظَانِّهَا ، وَ أَتَى طَلِبَتَهُ مِنْ وَجْهِهَا .
(13) پس اى خدا، هر كس صلاح كار خويش را از تو خواهد و برآمدن نيازش را از تو جويد، به راستى كه نيازش را از جايگاه شايستهاش طلب كرده، و براى رسيدن به مطلوب خويش، از راهى كه بايد، پى گرفته است.
﴿14﴾
وَ مَنْ تَوَجَّهَ بِحَاجَتِهِ إِلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ أَوْ جَعَلَهُ سَبَبَ نُجْحِهَا دُونَكَ فَقَدْ تَعَرَّضَ لِلْحِرْمَانِ ، وَ اسْتَحَقَّ مِنْ عِنْدِكَ فَوْتَ الْاِحْسَانِ .
(14) و كسى كه دست نياز سوى بندهاى از بندگانت برد، يا اين كه جز تو را وسيلهى كاميابى و برآمدن حاجتش قرار دهد، در حقيقت، خويشتن را به نااميدى و نامرادى سوق داده و از سوى تو سزاوار از دست دادن احسانت گشته است.
﴿15﴾
اللَّهُمَّ وَ لِي إِلَيْكَ حَاجَةٌ قَدْ قَصَّرَ عَنْهَا جُهْدِي ، وَ تَقَطَّعَتْ دُونَهَا حِيَلِي ، وَ سَوَّلَتْ لِي نَفْسِي رَفْعَهَا إِلَى مَنْ يَرْفَعُ حَوَائِجَهُ إِلَيْكَ ، وَ لَا يَسْتَغْنِي فِي طَلِبَاتِهِ عَنْكَ ، وَ هِيَ زَلَّةٌ مِنْ زَلَلِ الْخَاطِئِينَ ، وَ عَثْرَةٌ مِنْ عَثَرَاتِ الْمُذْنِبِينَ .
(15) بارالها! مرا به تو حاجتى است گرانبار و بيش از تاب و توانم، كه در برآوردنش چارهانديشىهايم، راه به جايى نبرده است؛ و نفس فريبگر من نيز بردن اين نياز را پيش كسى كه حاجتهايش را از تو مىطلبد و در خواستههاى خويش از تو بىنياز نيست، بر من آراسته و بدان فريفته است، حال آن كه حاجتخواهى از خلق، لغزيشى از لغزشهاى خطاكاران و هبوط و بيراهه رفتن گناهكاران است.
﴿16﴾
ثُمَّ انْتَبَهْتُ بِتَذْكِيرِكَ لِي مِنْ غَفْلَتِي ، وَ نَهَضْتُ بِتَوْفِيقِكَ مِنْ زَلَّتِي ، وَ رَجَعْتُ وَ نَكَصْتُ بِتَسْدِيدِكَ عَنْ عَثْرَتِي .
(16) آن گاه اى خداى من، با يادآورى و هشدارت، از غفلت به هشيارى رسيدم و به توفيق تو از لغزش نجات يافتم، و با دستگيرى و راه نمودنت، از اين سقوط برخاستم و به سوى تو بازگشتم.
﴿17﴾
وَ قُلْتُ سُبْحَانَ رَبِّي كَيْفَ يَسْأَلُ مُحْتَاجٌ مُحْتَاجاً وَ أَنَّى يَرْغَبُ مُعْدِمٍ اِلَي مُعْدِمٍ
(17) و (با خويشتن) گفتم: منزه و پاك است پروردگار من! چگونه محتاجى از محتاجى مىخواهد و چرا هيچ به هيچ روى مىآورد و دلبردهى نادارى مىشود؟
﴿18﴾
فَقَصَدْتُكَ ، يَا إِلَهِي ، بِالرَّغْبَةِ ، وَ أَوْفَدْتُ عَلَيْكَ رَجَائِي بِالثِّقَةِ بِكَ .
(18) پس اى معبود من! از سر رغبت، به قصد درگاه تو آمدهام و از اعتمادى كه بر تو داشتم، چشم اميد از تو برنداشتم.
﴿19﴾
وَ عَلِمْتُ أَنَّ كَثِيرَ مَا أَسْأَلُكَ يَسِيرٌ فِي وُجْدِكَ ، وَ أَنَّ خَطِيرَ مَا أَسْتَوْهِبُكَ حَقِيرٌ فِي وُسْعِكَ ، وَ أَنَّ كَرَمَكَ لَا يَضِيقُ عَنْ سُؤَالِ أَحَدٍ ، وَ أَنَّ يَدَكَ بِالْعَطَايَا أَعْلَى مِنْ كُلِّ يَدٍ .
(19) و دريافتم كه خواستههاى بسيارى كه از تو دارم، در قياس با غنا و دارايى و توانايىات اندك و خواهشهاى بزرگى كه دارم، در برابر گسترهى رحمت و بخشش تو بسيار ناچيز است، و عرصهى كرمت از خواستن هيچ كس، تنگ نمىگردد، و دست عطاى تو برتر از هر دستى است.
﴿20﴾
اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ احْمِلْنِي بِكَرَمِكَ عَلَى التَّفَضُّلِ ، وَ لَا تَحْمِلْنِي بِعَدْلِكَ عَلَى الِاسْتِحْقَاقِ ، فَمَا أَنَا بِأَوَّلِ رَاغِبٍ رَغِبَ إِلَيْكَ فَأَعْطَيْتَهُ وَ هُوَ يَسْتَحِقُّ الْمَنْعَ ، وَ لَا بِأَوَّلِ سَائِلٍ سَأَلَكَ فَأَفْضَلْتَ عَلَيْهِ وَ هُوَ يَسْتَوْجِبُ الْحِرْمَانَ .
(20) پس اى خداى من! بر محمد و دودمانش درود فرست و در پرتو فضل و احسانت مرا بر مركب كرم و بزرگوارىات بنشان و به مقتضاى عدل خود، بر تو سن استحقاق و سزاوارى منشان؛ چرا كه من، نخستين مشتاقى نيستم كه به تو روى نياز آورده و به او عطا كردهاى، در حالى كه سزاوار عطاى تو نبوده است؛ و نخستين خواهش كننده نيستم كه از تو مىخواهد و به او احسان كردى، حال آن كه در خور حرمان و نامرادى بوده است.
﴿21﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ كُنْ لِدُعَائِي مُجِيباً ، وَ مِنْ نِدَائِي قَرِيباً ، وَ لِتَضَرُّعِي رَاحِماً ، وَ لِصَوْتِي سَامِعاً .
(21) بارالها! بر محمد و دودمانش درود فرست، و اجابت كنندهى دعايم باش، و فريادم را از نزديك بشنو، و بر زارى و نالهام رحم آور، و صدايم را بشنو.
﴿22﴾
وَ لَا تَقْطَعْ رَجَائِي عَنْكَ ، وَ لَا تَبُتَّ سَبَبِي مِنْكَ ، وَ لَا تُوَجِّهْنِي فِي حَاجَتِي هَذِهِ وَ غَيْرِهَا إِلَى سِوَاكَ
(22) و رشتهى اميدواريم را از خود مبر، و پيوند مددخواهىام را مگسل، و مرا در آنچه كه از تو خواستم و نيز خواستههاى ديگرم، به غير خود وامگذار.
﴿23﴾
وَ تَوَلَّنِي بِنُجْحِ طَلِبَتِي وَ قَضَاءِ حَاجَتِي وَ نَيْلِ سُؤْلِي قَبْلَ زَوَالِي عَنْ مَوْقِفِي هَذَا بِتَيْسِيرِكَ لِيَ الْعَسِيرَ وَ حُسْنِ تَقْدِيرِكَ لِي فِي جَمِيعِ الْأُمُورِ
(23) و سرپرستىام كن يارىام ده تا با آسان كردن سختىام و با تقدير نيكويت، كه در همهى كارها و سرنوشت من به كار گرفتى، پيش از آن كه از جايگاهم برخيزم، حاجتم روا و مطلوبم برآورده شود و به آرزوهايم برسم.
﴿24﴾
وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ صَلَاةً دَائِمَةً نَامِيَةً لَا انْقِطَاعَ لِأَبَدِهَا وَ لَا مُنْتَهَى لِأَمَدِهَا ، وَ اجْعَلْ ذَلِكَ عَوْناً لِي وَ سَبَباً لِنَجَاحِ طَلِبَتِي ، اِنَّكَ وَاسِعٌ كَرِيمٌ .
(24) بر محمد و دودمانش درود فرست؛ درودى پايدار، بادوام، بالنده و روزافزون كه روزگارش را نهايت و مدتش را پايانى نباشد، و اين درود و رحمت را ياور و وسيلهى برآمدن حاجتم و رسيدن به مرادم قرار ده؛ زيرا كه تو گسترش دهندهى كريمى.
﴿25﴾
وَ مِنْ حَاجَتِي يَا رَبِّ كَذَا وَ كَذَا . (تَذْكُرُ حَاجَتَكَ ثُمَّ تَسْجُدُ وَ تَقُولُ فِي سُجُودِكَ) فَضْلُكَ آنَسَنِي ، وَ إِحْسَانُكَ دَلَّنِي ، فَأَسْأَلُكَ بِكَ وَ بِمُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، صَلَوَاتُكَ وَ عَلَيْهِمْ أَن لَا تَرُدَّنُِي خَائِباً .
(25) و پارهاى از حاجتهايم اى پروردگار من! اينهاست كه بر زبانم جارى است. (و در اين جا نيازت را عرضه مىدارى و آن گاه، سر به سجده مىگذارى و در سجده مىگويى:)
فضل و كرمت خاطرم را آسوده، و احسان و نيكىات مرا به سويت راه نموده است. پس (اى خداى كريم) از تو به ذات مقدست مىخواهم و محمد و دودمانش را در پيشگاه تو به شفاعت مىآورم كه مرا از حضرت خويش، ناكام و نامراد، بازمگردانى.