وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ إِذَا حَزَنَهُ أَمْرٌ وَ أَهَمَّتْهُ الْخَطَايَا
به هنگام اندوه از گناه
﴿1﴾
اللَّهُمَّ يَا كَافِيَ الْفَرْدِ الضَّعِيفِ ، وَ وَاقِيَ الْأَمْرِ الَْمخُوفِ ، أَفْرَدَتْنِي الْخَطَايَا فَلَا صَاحِبَ مَعِي ، وَ ضَعُفْتُ عَنْ غَضَبِكَ فَلَا مُؤَيِّدَ لِي ، وَ أَشْرَفْتُ عَلَى خَوْفِ لِقَائِكَ فَلَا مُسَكِّنَ لِرَوْعَتِي
(1) پروردگارا! اى تو كه بندهى ضعيف خويش را در پناه قدرت علياى خود از حوادث پناه مىدهى.
تو كه وحشت و هراس را به آرامش و ايمنى تبديل مىفرمائى. من اكنون موجودى گناهكارم و يارى جز تو ندارم. مرا طاعت غضب تو نباشد و كسى كه از من پشتيبانى كند جز تو نيست. همى دانم كه به زودى به سوى تو باز خواهم گشت و از لقاى تو هراس همى دارم و كسى را نشناسم كه هيجان هراس را در ضميرم آرام سازد. جز ذات اقدس و اعلاى تو كسى را نشناسم كه آرام بخش خاطر من باشد.
﴿2﴾
وَ مَنْ يُؤْمِنُنِي مِنْكَ وَ أَنْتَ أَخَفْتَنِي ، وَ مَنْ يُسَاعِدُنِي وَ أَنْتَ أَفْرَدْتَنِي ، وَ مَنْ يُقَوِّينِي وَ أَنْتَ أَضْعَفْتَنِي
(2) تو مرا مىترسانى آن كيست كه ايمنم سازد.
تو تنهايم كردهاى، كو دوستى كه در تنهائى من به فريادم رسد.
تو ضعيفم كردهاى، كو آن دست توانا كه تقويتم كند.
﴿3﴾
لَا يُجِيرُ ، يَا إِلَهِي ، إِلَّا رَبٌّ عَلَى مَرْبُوبٍ ، وَ لَا يُؤْمِنُ إِلَّا غَالِبٌ عَلَى مَغْلُوبٍ ، وَ لَا يُعِينُ إِلَّا طَالِبٌ عَلَى مَطْلُوبٍ .
(3) تنها توئى كه مىتوانى ايمنم بدارى، توئى كه مىتوانى در تنهائى يار من باشى، توئى كه توانائى و به روزگار ضعف من مىتوانى از من دستگيرى كنى.
تو پروردگار دانا و تواناى منى و من بندهى نادان و ناتوان تو باشم، تو غالب و چيرهاى و من مغلوب و محكوم.
﴿4﴾
وَ بِيَدِكَ ، يَا إِلَهِي . جَمِيعُ ذَلِكَ السَّبَبِ ، وَ إِلَيْكَ الْمَفَرُّ وَ الْمَهْرَبُ ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَجِرْ هَرَبِي ، وَ أَنْجِحْ مَطْلَبِي .
(4) زمام امور به دست توست و رشتهى فكرها و انديشهها را ارادهى عاليهى تو بجنباند. به سوى تو فرار كنيم، و به تو پناه آوريم. به روان مقدس محمد و آل محمد رحمت فرست و به درگاه خويش پناهم ده و آرزوى مرا برآور.
﴿5﴾
اللَّهُمَّ إِنَّكَ إِنْ صَرَفْتَ عَنِّي وَجْهَكَ الْكَرِيمَ أَوْ مَنَعْتَنِي فَضْلَكَ الْجَسِيمَ أَوْ حَظَرْتَ عَلَيَّ رِزْقَكَ أَوْ قَطَعْتَ عَنِّي سَبَبَكَ لَمْ أَجِدِ السَّبِيلَ إِلَى شَيْءٍ مِنْ أَمَلِي غَيْرَكَ ، وَ لَمْ أَقْدِرْ عَلَى مَا عِنْدَكَ بِمَعُونَةِ سِوَاكَ ، فَاِنِّي عَبْدُكَ وَ فِي قَبْضَتِكَ ، نَاصِيَتِي بِيَدِكَ .
(5) پروردگارا! اگر روى كريم خويش را از من برگردانى و از فضل عميم خويش محرومم دارى راه فرار مرا به سوى خود ببندى و مرا در پناه درگاهت نپذيرى چه خواهم كرد. راهى كه مرا بر منزل مقصود رساند جز راه تو نشناسم و دستى كه آرزوى مرا برآورد جز دست تو نيست. اگر كائنات به كمك من برخيزند هرگز نتوانند آنچه را كه از تو خواهم به من رسانند.
من بندهى ذليل تو باشم و جز ذات اعلاى تو هيچكس بر سرنوشت من حكومت ندارد.
﴿6﴾
لَا أَمْرَ لِي مَعَ أَمْرِكَ ، مَاضٍ فِيَّ حُكْمُكَ ، عَدْلٌ فِيَّ قَضَاؤُكَ ، وَ لَا قُوَّةَ لِي عَلَى الْخُرُوجِ مِنْ سُلْطَانِكَ ، وَ لَا أَسْتَطِيعُ مُجَاوَزَةَ قُدْرَتِكَ ، وَ لَا أَسْتَمِيلُ هَوَاكَ ، وَ لَا أَبْلُغُ رِضَاكَ ، وَ لَا أَنَالُ مَا عِنْدَكَ إِلَّا بِطَاعَتِكَ وَ بِفَضْلِ رَحْمَتِكَ .
(6) در برابر ارادهى علياى تو ارادهاى ندارم و آن فرمان شكست ناپذير توست كه بر ذرات وجود من مسلط است.
به دادگرى بر من حكم همى رانى و با قدرت و قوت بر من حكومت همى كنى. نتوانم از فرمانت سر بپيچم و مقدورم نيست كه ارادهى تو را نپذيرم و رضاى تو را نخواهم. رضاى تو و رحمت تو هنگامى مرا خواهد دريافت كه گردن طاعت در پيشگاه ملكوت اعلاى تو خم كنم و پيشانى تسليم به درگاه تو بر خاك بگذارم.
﴿7﴾
إِلَهِي أَصْبَحْتُ وَ أَمْسَيْتُ عَبْداً دَاخِراً لَكَ ، لَا أَمْلِكُ لِنَفْسِي نَفْعاً وَ لَا ضَرّاً إِلَّا بِكَ ، أَشْهَدُ بِذَلِكَ عَلَى نَفْسِي ، وَ أَعْتَرِفُ بِضَعْفِ قُوَّتِي وَ قِلَّةِ حِيلَتِي ، فَأَنْجِزْ لِي مَا وَعَدْتَنِي ، وَ تَمِّمْ لِي مَا آتَيْتَنِي ، فَإِنِّي عَبْدُكَ الْمِسْكِينُ الْمُسْتَكِينُ الضَّعِيفُ الضَّرِيرُ الْحَقِيرُ الْمَهِينُ الْفَقِيرُ الْخَائِفُ الْمُسْتَجِيرُ .
(7) پروردگار من! شبى به روز مىآورم و روزى به شب مىرسانم و در شبها و روزها و ذرات زمان همچنان بندهى ذليل و مطيع تو باشم. بندهاى كه از خويشتن ضررى را نتواند باز گرداند يا به خويشتن نفعى برساند.
من به ضعف خويش اعتراف دارم و اعتراف دارم كه تدبيرم كوچك و نيرويم اندك است.
پس تو اى خداوند متعال! آنچه را كه به من وعده دادهاى وفا كن و نعمتهائى را كه به من ارزانى فرمودهاى به كمال و تمام برسان، زيرا بندهى محتاج و مسكين و ضعيف و ذليل و كور و مستمند و فرومايه و فقير و ترسان و پناهندهى تو باشم.
﴿8﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ لَا تَجْعَلْنِي نَاسِياً لِذِكْرِكَ فِيما أَوْلَيْتَنِي ، وَ لَا غَافِلًا لِإِحْسَانِكَ فِيما أَبْلَيْتَنِي ، وَ لَا آيِساً مِنْ إِجَابَتِكَ لِي وَ إِنْ أَبْطَأَتْ عَنِّي ، فِي سَرَّاءَ كُنْتُ أَوْ ضَرَّاءَ ، أَوْ شِدَّةٍ أَوْ رَخَاءٍ ، أَوْ عَافِيَةٍ أَوْ بَلَاءٍ ، أَوْ بُؤْسٍ أَوْ نَعْمَاءَ ، أَوْ جِدَةٍ أَوْ لَأْوَاءَ ، أَوْ فَقْرٍ أَوْ غِنًى .
(8) به روان مقدس محمد و آل محمد رحمت فرست و روا مدار كه ياد تو را از ياد ببرم و نعمتهاى تو را فراموش دارم و از لطف عميم تو هر چند ديرتر مرا دريابد نوميد بمانم، خواه در آسايش و خواه در رنج، خواه در تندرستى و خواه در بيمارى، خواه در سختى و خواه در آسانى، خواه در پيروزى و خواه در شكست، خواه در توانگرى و خواه در درويشى. در هر كيفيت كه باشم بگذار به ياد تو باشم.
﴿9﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اجْعَلْ ثَنَائِي عَلَيْكَ ، وَ مَدْحِي إِيَّاكَ ، وَ حَمْدِي لَكَ فِي كُلِّ حَالَاتِي حَتَّى لَا أَفْرَحَ بِمَا آتَيْتَنِي مِنَ الدُّنْيَا ، وَ لَا أَحْزَنَ عَلَى مَا مَنَعْتَنِي فِيهَا ، وَ أَشْعِرْ قَلْبِي تَقْوَاكَ ، وَ اسْتَعْمِلْ بَدَنِي فِيما تَقْبَلُهُ مِنِّي ، وَ اشْغَلْ بِطَاعَتِكَ نَفْسِي عَنْ كُلِّ مَا يَرِدُ عَلَيَّ حَتَّى لَا اُحِبَّ شَيْئاً مِنْ سُخْطِكَ ، وَ لَا أَسْخَطَ شَيْئاً مِنْ رِضَاكَ .
(9) پروردگار من! به روان محمد و آل محمد رحمت فرست و چنان كن كه همواره سپاس و ستايش من ويژهى تو باشد، تنها تو را حمد گويم و تنها به ثناى تو لب بگشايم، و چنان كن كه حمد و ثناى من با كيفيتهاى گوناگون زندگى من گوناگون نگردد و چنان كن كه بر آنچه از كفم رفته يا به كفم نيامده دلتنگ ننشينم.
در قلب من فروغ تقوى برافروز و تن و جان مرا بدانسان كه مقبول تو باشد به كار بگمار، نفس مرا به طاعت خويش مشغول ساز تا آنچه را كه تو را به خشم افكند هرگز دوست ندارم و آنچه را كه رضاى تو را تامين كند هرگز منفور نشمارم.
﴿10﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ فَرِّغْ قَلْبِي لَِمحَبَّتِكَ ، وَ اشْغَلْهُ بِذِكْرِكَ ، وَ انْعَشْهُ بِخَوْفِكَ وَ بِالْوَجَلِ مِنْكَ ، وَ قَوِّهِ بِالرَّغْبَةِ إِلَيْكَ ، وَ أَمِلْهُ إِلَى طَاعَتِكَ ، وَ أَجْرِ بِهِ فِي أَحَبِّ السُّبُلِ إِلَيْكَ ، وَ ذَلِّلْهُ بِالرَّغْبَةِ فِيما عِنْدَكَ أَيَّامَ حَيَاتِي كُلِّهَا .
(10) پروردگارا! به روان محمد و آل محمد رحمت فرست و قلب مرا از هر چه جز محبت تست بپرداز و به ياد خويش گرم و روشنش بدار و از خوف خويش بيدارش ساز و به عشق خويش زندهاش كن و به طاعت خويش در تب و تابش درانداز.
خداوندا! قلب مرا به صراط مستقيم هدايت كن و آن راه را كه به ملكوت تو نزديكتر باشد نشانش ده و به آرزوى آنچه در پيشگاه تو آماده است مشتاقش بدار و بگذار تا زندهام چنين باشم.
﴿11﴾
وَ اجْعَلْ تَقْوَاكَ مِنَ الدُّنْيَا زَادِي ، وَ إِلَى رَحْمَتِكَ رِحْلَتِي ، وَ فِي مَرْضَاتِكَ مَدْخَلِي ، وَ اجْعَلْ فِي جَنَّتِكَ مَثْوَايَ ، وَ هَبْ لِي قُوَّةً أَحْتَمِلُ بِهَا جَمِيعَ مَرْضَاتِكَ ، وَ اجْعَلْ فِرَارِيَ إِلَيْكَ ، وَ رَغْبَتِي فِيما عِنْدَكَ ، وَ أَلْبِسْ قَلْبِيَ الْوَحْشَةَ مِنْ شِرَارِ خَلْقِكَ ، وَ هَبْ لِيَ الْأُنْسَ بِكَ وَ بِأَوْلِيَائِكَ وَ أَهْلِ طَاعَتِكَ .
(11) خداوندا! در آن لحظه كه چشم از اين جهان بپوشم و راه به جهان جاويد برگيرم تقوى را توشهى سفرم گردان و رحمت واسعهات را سرمنزل مقصود من ساز و عنايت فرماى تا از در رضاى تو راه به بهشت زيباى تو بيابم و در جوار مانوس و محبوب تو آرام گيرم. پروردگارا! آن نيرو به من بخش كه به خاطر تو هر رنجى را بتوانم پذيرفت.
پروردگارا! بگذار به سوى تو فرار كنم و به جوار تو مشتاق باشم.
پروردگارا! همواره از مردم پست و پليد به دورم دار. قلبم را آنچنان از اين قوم بترسان كه هرگز به همدمى و همنشينىشان هوس نكنم و در عوض مرا به جوار خويشتن انس و الفت بخش و دوستانت را با من دوست ساز.
﴿12﴾
وَ لَا تَجْعَلْ لِفَاجِرٍ وَ لَا كَافِرٍ عَلَيَّ مِنَّةً ، وَ لَا لَهُ عِنْدِي يَداً ، وَ لَا بِي إِلَيْهِمْ حَاجَةً ، بَلِ اجْعَلْ سُكُونَ قَلْبِي وَ أُنْسَ نَفْسِي وَ اسْتِغْنَائِي وَ كِفَايَتِي بِكَ وَ بِخِيَارِ خَلْقِكَ .
(12) پروردگارا! روا مدار آنكسان كه تو را به يكتائى نپرستند و معصيت تو روا دارند بر من منت گذارند يا مرا به كمند انعام و احسان خويش درآورند.
پروردگارا! روا مدار كه دست حاجت من به سوى آنان پيش رود، چنان خواهم كه آرامش قلب و سكون خاطر من به ذات اقدس تو و بندگان صالح و پارساى تو بسته باشد.
﴿13﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اجْعَلْنِي لَهُمْ قَرِيناً ، وَ اجْعَلْنِي لَهُمْ نَصِيراً ، وَ امْنُنْ عَلَيَّ بِشَوْقٍ إِلَيْكَ ، وَ بِالْعَمَلِ لَكَ بِمَا تُحِبُّ وَ تَرْضَى ، إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ، وَ ذَلِكَ عَلَيْكَ يَسِيرٌ .
(13) خداوندا! به روان مقدس محمد و آل محمد رحمت فرست و مرا با محمد و آل محمد قرين و محرم دار و مقدر فرماى كه من يار و مددكارشان باشم.
پروردگارا! مقدر فرماى كه به طاعت و عبادت تو مشتاق باشم و با اعطاى اين اشتياق بر قلب من منت گذار.
خداوندا! بر من منت گذار و چنان كن كه كردار من با رضاى تو مقرون باشد. انك على كل شيئى قدير و ذلك عليك يسير.
خواستههاى من از دست تواناى تو آسان برآيد زيرا تو بر آنچه خواهى توانا باشى. يا ارحم الراحمين.