وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ لِأَبَوَيْهِ عَلَيْهِمَا السَّلَامُ
دعاى امام در حق پدر و مادر خود (عليهما السلام)
﴿1﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ ، وَ أَهْلِ بَيْتِهِ الطَّاهِرِينَ ، وَ اخْصُصْهُمْ بِأَفْضَلِ صَلَوَاتِكَ وَ رَحْمَتِكَ وَ بَرَكَاتِكَ وَ سَلَامِكَ .
(1) بارالها! بر محمد- بنده و فرستادهى خود- و خاندان پاكش رحمت فرست و آنان را به بهترين درود و رحمت و بركات و سلام خود ممتاز گردان.
﴿2﴾
وَ اخْصُصِ اللَّهُمَّ وَالِدَيَّ بِالْكَرَامَةِ لَدَيْكَ ، وَ الصَّلَاةِ مِنْكَ ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ .
(2) بارالها! پدر و مادر مرا نيز با گرامى داشتن در درگه خود و با سلام از جانب خويش (بر ديگران) برترى بخش، اى مهربان ترين مهربانان!
﴿3﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَلْهِمْنِي عِلْمَ مَا يَجِبُ لَهُمَا عَلَيَّ إِلْهَاماً ، وَ اجْمَعْ لِي عِلْمَ ذَلِكَ كُلِّهِ تَمَاماً ، ثُمَّ اسْتَعْمِلْنِي بِمَا تُلْهِمُنِي مِنْهُ ، وَ وَفِّقْنِي لِلنُّفُوذِ فِيما تُبَصِّرُنِي مِنْ عِلْمِهِ حَتَّى لَا يَفُوتَنِي اسْتِعْمَالُ شَيْءٍ عَلَّمْتَنِيهِ ، وَ لَا تَثْقُلَ أَرْكَانِي عَنِ الْحَفُوفِ فِيما أَلْهَمْتَنِيهِ
(3) بارالها! بر محمد و آل او درود فرست و فهم و درك تكاليفى را كه (اداى آن ها) دربارهى پدر و ماردم واجب است به من الهام كن و (موجبات انجام آنها را) تماماً براى من فراهم ساز، و آن گاه توفيقم ده تا آن چه را كه به من آموختهاى به كار گيرم و در مورد آن چه كه بصيرتم دادهاى لباس عمل بپوشانم، به گونهاى كه هيچ يك از آموختههاى من هدر نرود و هيچ يك از اعضاى بدن من در انجام آن چه فرا گرفتهام احساس (خستگى و) و سنگينى نكند.
﴿4﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ كَمَا شَرَّفْتَنَا بِهِ ، وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، كَمَا أَوْجَبْتَ لَنَا الْحَقَّ عَلَى الْخَلْقِ بِسَبَبِهِ .
(4) بارالها! بر محمد و آل او درود فرست، (همان پيامبرى) كه ما را وجود او مفتخر فرمودهاى، و بر محمد و آل او درود فرست همان سان كه به بركت وجود او حقى براى ما بر عهدهى مردم نهادهاى.
﴿5﴾
اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي أَهَابُهُمَا هَيْبَةَ السُّلْطَانِ الْعَسُوفِ ، وَ أَبِرَّهُمَا بِرَّ الْأُمِّ الرَّؤُوفِ ، وَ اجْعَلْ طَاعَتِي لِوَالِدَيَّ وَ بِرِّي بِهِمَا أَقَرَّ لِعَيْنِي مِنْ رَقْدَةِ الْوَسْنَانِ ، وَ أَثْلَجَ لِصَدْرِي مِنْ شَرْبَةِ الظَّمْآنِ حَتَّى أُوثِرَ عَلَى هَوَايَ هَوَاهُمَا ، وَ أُقَدِّمَ عَلَى رِضَايَ رِضَاهُمَا وَ أَسْتَكْثِرَ بِرَّهُمَا بِي وَ اِنْ قَلَّ ، وَ أَسْتَقِلَّ بِرّي بِهِمَا وَ اِنْ كَثُرَ .
(5) بارالها! چنان (مقدر) كن كه هيبت پدر و مادر همانند هيبت پادشاهى خود رأى و خود كامهى وجود مرا فراگيرد و همانند مادرى مربان ودلسوز دربارهى آن دو نيك كنم، و اطاعت از (فرامين) پدر و مادر و نيكويى كردن در حق آنان را از لذتى كه چشم خواب آلوده از خواب مىبرد در نظرم خوشتر كن، و از لذتى كه (انسان) تشنه از آشاميدن (آب) سرد احساس مىكند، و گواراتر ساز تا خواهش آنان را بر خواستهى خويش، و خشنودى خاطر آنان را بر خرسندى خود مقدم دارم، و نيكى آنان را دربارهى خودم- هر چه كم و ناچيز باشد- (به چشم) زياد بنگرم و نيكى خود را در حق آنان- اگر چه بسيار باشد- اندك شمارم.
﴿6﴾
اللَّهُمَّ خَفِّضْ لَهُمَا صَوْتِي ، وَ أَطِبْ لَهُمَا كَلَامِي ، وَ أَلِنْ لَهُمَا عَرِيكَتِي ، وَ اعْطِفْ عَلَيْهِمَا قَلْبِي ، وَ صَيِّرْنِي بِهِمَا رَفِيقاً ، وَ عَلَيْهِمَا شَفِيقاً .
(6) بارالها! (آهنگ) صدايم را در حضور آنان آهسته، و (شيوهى) گفتارم را در نظر آنان خوش، و اخلاقم را نسبت به آنان ملامى، و قلبم را در حق آن دو مهربان ساز، و مرا براى آن دو دلسوز و خوشرفتار قرار ده.
﴿7﴾
اللَّهُمَّ اشْكُرْ لَهُمَا تَرْبِيَتِي ، وَ أَثِبْهُمَا عَلَى تَكْرِمَتِي ، وَ احْفَظْ لَهُمَا مَا حَفِظَاهُ مِنِّي فِي صِغَرِي .
(7) بارالها! پدر و مادر مرا به خاطر تربيت من پاداش نيكو عطاكن و به خاطر گرامى داشتن من اكرامشان فرماى، و پاداش زحماتى را كه در ايام كودك برايم كشيدهاند و از گزندم مصون داشتهاند، در حق آنان منظور كن.
﴿8﴾
اللَّهُمَّ وَ مَا مَسَّهُمَا مِنِّي مِنْ أَذًى ، أَوْ خَلَصَ إِلَيْهِمَا عَنِّي مِنْ مَكْرُوهٍ ، أَوْ ضَاعَ قِبَلِي لَهُمَا مِنْ حَقٍّ فَاجْعَلْهُ حِطَّةً لِذُنُوبِهِمَا ، وَ عُلُوّاً فِي دَرَجَاتِهِمَا ، وَ زِيَادَةً فِي حَسَنَاتِهِمَا ، يَا مُبَدِّلَ السَّيِّئَاتِ بِأَضْعَافِهَا مِنَ الْحَسَنَاتِ .
(8) بارالها! اگر از جانب من گزندى به آنان رسيده و يا كار ناپسندى از من ديدهاند، يا حقى از آنان توسط من از ميان رفته است همهى اينها را سبب پاكى (نامهى اعمال) آنان از گناهانشان، و موجب بلندى مقام و منزلشان و افزونى حسنات آنان قرار ده، اى خدايى كه بدى اعمال راه به چندين برابر از اعمال پسنديده تبديل مىكنى!
﴿9﴾
اللَّهُمَّ وَ مَا تَعَدَّيَا عَلَيَّ فِيهِ مِنْ قَوْلٍ ، أَوْ أَسْرَفَا عَلَيَّ فِيهِ مِنْ فِعْلٍ ، أَوْ ضَيَّعَاهُ لِي مِنْ حَقٍّ ، أَوْ قَصَّرَا بِي عَنْهُ مِنْ وَاجِبٍ فَقَدْ وَهَبْتُهُ لَهُمَا ، وَ جُدْتُ بِهِ عَلَيْهِمَا وَ رَغِبْتُ إِلَيْكَ فِي وَضْعِ تَبِعَتِهِ عَنْهُمَا ، فَإِنِّي لَا أَتَّهِمُهُمَا عَلَى نَفْسِي ، وَ لَا أَسْتَبْطِئُهُمَا فِي بِرّي ، وَ لَا أَكْرَهُ مَا تَوَلَّيَاهُ مِنْ أَمْرِي يَا رِبِّ .
(9) بارالها! اگر پدر ومادر (با سخنان تند و اهانت آميز) در حق من تعدى كرده و يا كردار ناپسندى داشتهاند يا حقى از حقوق) مرا ناديده گرفتهاند يا از انجام وظايف خود درباره من كوتاهى ورزيدهاند من از آنان در گذشتم و (ثواب اين احسان و گذشت خود را به آنان) بخشيدم، و از تو مىخواهم كه پيامد اعمالشان را (بر آنان ببخشايى و سنگين وبال آن را) از (دوش) آنان بردارى، چرا كه من آنان را به كوتاهى (در انجام وظايف خود نسبت من) متهم نمىكنم (و در اين مورد گمان بد به آنان ندارم) و آنان را در مهربانى كردن به خود سهل انگار نمىدانم، و از آنچه پدر و مادر دربارهى من انجام دادهاند ناراضى و ناخشنود نيستم- اى پروردگار من!-
﴿10﴾
فَهُمَا أَوْجَبُ حَقّاً عَلَيَّ ، وَ أَقْدَمُ إِحْسَاناً إِلَيَّ ، وَ أَعْظَمُ مِنَّةً لَدَيَّ مِنْ أَنْ أُقَاصَّهُمَا بِعَدْلٍ ، أَوْ أُجَازِيَهُمَا عَلَى مِثْلٍ ، أَيْنَ إِذاً يَا إِلَهِي طُولُ شُغْلِهِمَا بِتَرْبِيَتِي وَ أَيْنَ شِدَّةُ تَعَبِهِمَا فِي حِرَاسَتِي وَ أَيْنَ إِقْتَارُهُمَا عَلَى أَنْفُسِهِمَا لِلتَّوْسِعَةِ عَلَيَّ
(10) زيرا (رعايت حقوق پدر و مادر واجبتر و نيكى و احسان آنان (نسبت به من ريشهدارتر و) ديرينهتر و منتى كه آنان بر (گردن) من دارند بيشتر از آن است كه از آنان (در پيشگاه تو) دادخواهى كنم (و به درگاه تو از آنان شكوه آورم) و يا همانند آنان رفتار كنم (و بيمهرى پدر و مادر خود را با بيمهرى پاسخ گويم) اى خداى من! اگر از آنان نگذرم پى تكليف آن روزگار درازى كه (از عمر گرانبهاى خود را) صرف تربيت و پرورش من كردهاند؛ و آن ناملايمات و رنجهاى فراوانى كه در نگهدارى من متحمل شدهاند، و آن قدر امر معاش و زندگى را بر خود تنگ گرفتند تا من در آسايش و راحتى باشم، چه مىشود؟
﴿11﴾
هَيْهَاتَ مَا يَسْتَوْفِيَانِ مِنِّي حَقَّهُمَا ، وَ لَا أُدْرِكُ مَا يَجِبُ عَلَيَّ لَهُمَا ، وَ لَا أَنَا بِقَاضٍ وَظِيفَةَ خِدْمَتِهِمَا ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَعِنِّي يَا خَيْرَ مَنِ اسْتُعِينَ بِهِ ، وَ وَفِّقْنِي يَا أَهْدَى مَنْ رُغِبَ إِلَيْهِ ، وَ لَا تَجْعَلْنِي فِي أَهْلِ الْعُقُوقِ لِلآْبَاءِ وَ الْأُمَّهَاتِ
﴿يَوْمَ تُجْزَى كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ وَ هُمْ لَا يُظْلَمُونَ﴾.
(11) افسوس و هيهات كه در و مادر من نمىتوانند حقوقى را كه بر ذمهى من دارند استيفا كنند و آنها را از من باز گيرند، و (نيز) نمىتوانم حقوق آنان را (كه بر عهده دارم) ايفا كنم و به وظيفهى خويش عمل نمايم، پس (اى خداى من!) بر محمد و آل او درود فرست- و اى بهترين يارى رسانى كه خلق از او طلب يارى مىكنند و اى بهترين راهنمايى كه مردم به او روى مىآورند- به من
توفيق (خدمت به پدر و مادر را) عطا كن، و مرا در زمرهى كسانى كه با پدران و مادران خويش بدرفتارى كرده و عاق پدر و مادر خويشاند، قرار مده در آن روزى كه هر كس به كيفراعمال خويش مىرسد و بر كسى ستم نمىرود.
﴿12﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ ذُرِّيَّتِهِ ، وَ اخْصُصْ أَبَوَيَّ بِأَفْضَلِ مَا خَصَصْتَ بِهِ آبَاءَ عِبَادِكَ الْمُؤْمِنِينَ وَ أُمَّهَاتِهِمْ ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ .
(12) بارالها! بر محمد و آل او و فرزندانش درود فرست و پدرو مادر مرا به بهترين پاداشى كه از آن پدران و مادران بندگان با ايمان توست مخصوص گردان، اى مهربان ترين مهربانان!
﴿13﴾
اللَّهُمَّ لَا تُنْسِنِي ذِكْرَهُمَا فِي أَدْبَارِ صَلَوَاتِي ، وَ فِي إِنىً مِنْ آنَاءِ لَيْلِي ، وَ فِي كُلِّ سَاعَةٍ مِنْ سَاعَاتِ نَهَارِي .
(13) بارالها! ذكر (خير) آنان را در هيچ يك از (تعقيبات) نمازها و اوقات شب و ساعات روز از ياد من مبر.
﴿14﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اغْفِرْ لِي بِدُعَائِي لَهُمَا ، وَ اغْفِرْ لَهُمَا بِبِرِّهِمَا بِي مَغْفِرَةً حَتْماً ، وَ ارْضَ عَنْهُمَا بِشَفَاعَتِي لَهُمَا رِضىً عَزْماً ، وَ بَلِّغْهُمَا بِالْكَرَامَةِ مَوَاطِنَ السَّلَامَةِ .
(14) بارالها! بر محمد و آل او درود فرست و به بركت خيرى كه در حق آن دو كردم مرا بيامرز، و از آنان نيز در گذر كه در حق من نيكى كردهاند، و از آنان هميشه به شفاعت من خشنود باش، و آن دو را به كرم خويش به جاى امن و امان برسان.
﴿15﴾
اللَّهُمَّ وَ إِنْ سَبَقَتْ مَغْفِرَتُكَ لَهُمَا فَشَفِّعْهُمَا فِيَّ ، وَ إِنْ سَبَقَتْ مَغْفِرَتُكَ لِي فَشَفِّعْنِي فِيهِمَا حَتَّى نَجْتَمِعَ بِرَأْفَتِكَ فِي دَارِ كَرَامَتِكَ وَ مَحَلِّ مَغْفِرَتِكَ وَ رَحْمَتِكَ ، إنَّكَ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ ، وَ الْمَنِّ الْقَديِمِ ، وَ أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِميِنَ .
(15) و اگر پيش از اين، آنان را آمرزيدهاى شفاعت آن دو را دربارهى من قبول فرما، و اگر پيش از اين از گناهان من نيز در گذشتهاى، شفاعت مرا در حق آن دو بپذير، تا در سايهى عنايتت در مقام كرامت و جايگاه آمرزش و رحمت تو به گرد هم جمع آييم، زيرا كه تو دارندهى فضل عظيم و نعمت ديرينه و مهربانترين مهربانانى.