وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي التَّضَرُّعِ وَ الاِسْتِكَانَةِ
در تضرع و درخواست
﴿1﴾
إِلَهِي أَحْمَدُكَ وَ أَنْتَ لِلْحَمْدِ أَهْلٌ عَلَى حُسْنِ صَنِيعِكَ إِلَيَّ ، وَ سُبُوغِ نَعْمَائِكَ عَلَيَّ ، وَ جَزِيلِ عَطَائِكَ عِنْدِي ، وَ عَلَى مَا فَضَّلْتَنِي بِهِ مِنْ رَحْمَتِكَ ، وَ أَسْبَغْتَ عَلَيَّ مِنْ نِعْمَتِكَ ، فَقَدِ اصْطَنَعْتَ عِنْدِي مَا يَعْجِزُ عَنْهُ شُكْرِي .
(1) خدايا! تو را سپاس مىگويم، كه توئى سزاوار هر حمد و سپاس، در برابر احسان نيكويت به من، و فراوانى نعمتهايت بر من، و بخششهاى بسيارت دربارهى من، و بر رحمت و مهربانيت كه مرا به آن برترى دادى، و نعمتت كه بر من گستراندى، به درستى كه دربارهى من آنگونه احسان نمودهاى كه توان شكر و سپاس تو را ندارم،
﴿2﴾
وَ لَوْ لَا إِحْسَانُكَ إِلَيَّ وَ سُبُوغُ نَعْمَائِكَ عَلَيَّ مَا بَلَغْتُ إِحْرَازَ حَظِّي ، وَ لَا إِصْلَاحَ نَفْسِي ، وَ لَكِنَّكَ ابْتَدَأْتَنِي بِالْإِحْسَانِ ، وَ رَزَقْتَنِي فِي أُمُورِي كُلِّهَا الْكِفَايَةَ ، وَ صَرَفْتَ عَنِّي جَهْدَ الْبَلَاءِ ، وَ مَنَعْتَ مِنِّي مَحْذُورَ الْقَضَاءِ .
(2) و اگر احسان و نيكى تو به من و فراوانى نعمتهايت بر من نبود، قادر به بهره بردن از نصيبم و اصلاح خود نبودم، ولى تو دربارهى من به احسان و نيكى آغاز كردى و كفايت و بىنيازى در همهى كارهايم را به من ارزانى داشتى، و بلاهاى سخت را از من دور كردى، و قضاء و قدر ترسناكت را از من بازداشتى.
﴿3﴾
إِلَهِي فَكَمْ مِنْ بَلَاءٍ جَاهِدٍ قَدْ صَرَفْتَ عَنِّي ، وَ كَمْ مِنْ نِعْمَةٍ سَابِغَةٍ أَقْرَرْتَ بِهَا عَيْنِي ، وَ كَمْ مِنْ صَنِيعَةٍ كَرِيمَةٍ لَكَ عِنْدِي
(3) خدايا! چه بسيار بلاهاى سختى كه از من برگرداندى، و چه بسيار نعمتهاى گستردهاى كه چشمانم را به آنها روشن ساختى، و چه بسيار احسان نيكوئى كه بر من روا داشتى،
﴿4﴾
أَنْتَ الَّذِي أَجَبْتَ عِنْدَ الِاضْطِرَارِ دَعْوَتِي ، وَ أَقَلْتَ عِنْدَ الْعِثَارِ زَلَّتِي ، وَ أَخَذْتَ لِي مِنَ الْأَعْدَاءِ بِظُلَامَتِي .
(4) تو كسى هستى كه در هنگام اضطرار دعايم را اجابت كردى، و در هنگام لغزيدن لغزشم را ناديده گرفتى، و از دشمنانم حقم را بازگرفتى.
﴿5﴾
إِلَهِي مَا وَجَدْتُكَ بَخِيلًا حِينَ سَأَلْتُكَ ، وَ لَا مُنْقَبِضاً حِينَ أَرَدْتُكَ ، بَلْ وَجَدْتُكَ لِدُعَائِي سَامِعاً ، وَ لِمَطَالِبِي مُعْطِياً ، وَ وَجَدْتُ نُعْمَاكَ عَلَيَّ سَابِغَةً فِي كُلِّ شَأْنٍ مِنْ شَأْنِي وَ كُلِّ زَمَانٍ مِنْ زَمَانِي ، فَأَنْتَ عِنْدِي مَحْمُودٌ ، وَ صَنِيعُكَ لَدَيَّ مَبْرُورٌ .
(5) خدايا! هنگامى كه از تو درخواستى كردم تو را بخيل نيافتم، و هنگامى كه آهنگ تو را نمودم تو را گرفته نيافتم، بلكه تو را براى دعايم شنونده و براى خواستههايم بخشنده يافته، و در هر حال و هر زمان نعمتت را بر خود گسترده نگريستم، از اينرو نزد من ستوده و احسانت پيش من نيكوست،
﴿6﴾
تَحْمَدُكَ نَفْسِي وَ لِسَانِي وَ عَقْلِي ، حَمْداً يَبْلُغُ الْوَفَاءَ وَ حَقِيقَةَ الشُّكْرِ ، حَمْداً يَكُونُ مَبْلَغَ رِضَاكَ عَنِّي ، فَنَجِّنِي مِنْ سُخْطِكَ .
(6) جسم و تن و زبان و عقلم تو را سپاس گزارند، سپاسى كه تمام و كامل باشد، و به كنه و اصل سپاس رسد، سپاسى كه منتهى و پايان خشنودى تو از من باشد، پس از اينرو مرا از خشم خود رهائى ده.
﴿7﴾
يَا كَهْفِي حِينَ تُعْيِينِي الْمَذَاهِبُ وَ يَا مُقِيلِي عَثْرَتِي ، فَلَوْ لَا سَتْرُكَ عَوْرَتِي لَكُنْتُ مِنَ الْمَفْضُوحِينَ ، وَ يَا مُؤَيِّدِي بِالنَّصْرِ ، فَلَوْ لَا نَصْرُكَ إِيَّايَ لَكُنْتُ مِنَ الْمَغْلُوبِينَ ، وَ يَا مَنْ وَضَعَتْ لَهُ الْمُلُوكُ نِيرَ الْمَذَلَّةِ عَلَى أَعْنَاقِهَ ، فَهُمْ مِنْ سَطَوَاتِهِ خَائِفُونَ ، وَ يَا أَهْلَ التَّقْوَى ، وَ يَا مَنْ لَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى ، أَسْأَلُكَ أَنْ تَعْفُوَ عَنِّي ، وَ تَغْفِرَ لِي فَلَسْتُ بَرِيئاً فَأَعْتَذِرَ ، وَ لَا بِذِي قُوَّةٍ فَأَنْتَصِرَ ، وَ لَا مَفَرَّ لِي فَأَفِرَّ .
(7) اى پناهم هنگامى كه راهها مرا به رنج انداخته، و اى درگذرندهى از لغزشم، كه اگر پردهپوشى تو دربارهى من از آنچه از آن شرم دارم نبود از رسواشدگان مىبودم، و اى آنكه با يارى كردنش مرا تاييد كرده، و اگر يارى تو نبود از شكستخوردگان بودم، و اى آنكه پادشاهان براى او نشانهى ذلت و خوارى بر گردنهايشان نهادهاند، و از غلبه و اقتدار او ترسانند، و اى سزاوار پرهيزكارى، و اى كسى كه داراى نامهاى نيكوست.
از تو مىخواهم كه از من درگذرى و مرا بيامرزى، زيرا بىگناه نيستم كه عذر آورم، و نيرومند نيستم تا پيروز گردم، و راه فرارى ندارم كه بگريزم،
﴿8﴾
وَ أَسْتَقِيلُكَ عَثَرَاتِي ، وَ أَتَنَصَّلُ إِلَيْكَ مِنْ ذُنُوبِيَ الَّتِي قَدْ أَوْبَقَتْنِي ، وَ أَحَاطَتْ بِي فَأَهْلَكَتْنِي ، مِنْهَا فَرَرْتُ إِلَيْكَ رَبِّ تَائِباً فَتُبْ عَلَيَّ، مُتَعَوِّذاً فَأَعِذْنِي ، مُسْتَجِيراً فَلَا تَخْذُلْنِي ، سَائِلًا فَلَا تَحْرِمْنِي مُعْتَصِماً فَلَا تُسْلِمْنِي ، دَاعِياً فَلَا تَرُدَّنِي خَائِباً .
(8) و از تو مىخواهم كه از لغزشهايم درگذرى، و به درگاه تو از گناهانى كه مرا گرفتار كرده و مرا احاطه نموده و هلاكم ساختهاند، پوزش مىخواهم.
پروردگارا از آنها به سوى تو گريختهام در حاليكه توبهكنندهام پس توبهام را بپذير، پناهآورندهام پناهم ده، پناهندهام خوارم منما، خواهندهام محرومم مكن، چنگزنندهام دست از من بازمدار، خواهانم نوميدم بازم مگردان.
﴿9﴾
دَعَوْتُكَ يَا رَبِّ مِسْكِيناً ، مُسْتَكِيناً ، مُشْفِقاً ، خَائِفاً ، وَجِلًا ، فَقِيراً ، مُضْطَرّاً إِلَيْكَ .
(9) پروردگارا تو را خواندم، فقيرانه، زارىكننده، ترسان، هراسان، بيمناك، بىچيز و بيچارهى درگاه توام.
﴿10﴾
أَشْكُو إِلَيْكَ يَا إِلَهِي ضَعْفَ نَفْسِي عَنِ الْمُسَارَعَةِ فِيما وَعَدْتَهُ أَوْلِيَاءَكَ ، وَ الُْمجَانَبَةِ عَمَّا حَذَّرْتَهُ أَعْدَاءَكَ ، وَ كَثْرَةَ هُمُومِي ، وَ وَسْوَسَةَ نَفْسِي .
(10) خداوندا! به سوى تو شكوه و گله مىكنم ناتوانيم را از شتاب به آنچه به دوستانت وعده دادهاى، و از دورى نمودن از آنچه دشمنانت را به آن بيم دادهاى، و از بسيارى اندوههايم و از وسوسه و بد انديشيدنم شكايت مىكنم.
﴿11﴾
إِلَهِي لَمْ تَفْضَحْنِي بِسَرِيرَتِي ، وَ لَمْ تُهْلِكْنِي بِجَرِيرَتِي ، أَدْعُوكَ فَتُجِيبُنِي وَ إِنْ كُنْتُ بَطِيئاً حِينَ تَدْعُونِي ، وَ أَسْأَلُكَ كُلَّمَا شِئْتُ مِنْ حَوَائِجِي ، وَ حَيْثُ مَا كُنْتُ وَضَعْتُ عِنْدَكَ سِرِّي ، فَلَا أَدْعُو سِوَاك ، وَ لَا أَرْجُو غَيْرَكَ
(11) خدايا! مرا به نيت و قصدم رسوا نكردى، و به وسيلهى گناهانم هلاك و تباه ننمودى، تو را مىخوانم و اجابت مىكنى، و اگر چه هنگامى كه تو مرا مىخوانى من كندى و سستى مىكنم، و هر حاجت و خواستهاى كه مىخواهم را از تو درخواست مىنمايم، و هر كجا كه هستم راز خود را پيش تو مىگذارم، از اينرو جز تو را نمىخوانم و به جز تو اميد ندارم.
﴿12﴾
لَبَّيْكَ لَبَّيْكَ ، تَسْمَعُ مَنْ شَكَا إِلَيْكَ ، وَ تَلْقَى مَنْ تَوَكَّلَ عَلَيْكَ ، وَ تُخَلِّصُ مَنِ اعْتَصَمَ بِكَ ، وَ تُفَرِّجُ عَمَّنْ لَاذَ بِكَ .
(12) فرمانبردار و مطيع توام، كسى كه نزد تو شكايت كند را مىشنوى، و به هر كه بر تو توكل كند توجه مىنمائى، و هر كه بر تو دست آويزد او را رها مىسازى، و هر كه به تو پناه آورد از غم و اندوه رهايش مىكنى.
﴿13﴾
إِلَهِي فَلَا تَحْرِمْنِي خَيْرَ الآْخِرَةِ وَ الْأُولَى لِقِلَّةِ شُكْرِي ، وَ اغْفِرْ لِي مَا تَعْلَمُ مِنْ ذُنُوبِي .
(13) خداوندا! به سبب كمى شكرم مرا از خير دنيا و آخرت محروم مكن، و گناهانى كه از آن آگاهى را بيامرز،
﴿14﴾
إِنْ تُعَذِّبْ فَأَنَا الظَّالِمُ الْمُفَرِّطُ الْمُضَيِّعُ الآْثِمُ الْمُقَصِّرُ الْمُضَجِّعُ الْمُغْفِلُ حَظَّ نَفْسِي ، وَ إِنْ تَغْفِرْ فَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ .
(14) اگر عذاب كنى، من ستمكار مقصر، تباهكنندهى گناهكار، كوتاهىكننده، واگذارنده و اهمالكنندهى بهرهى خود هستم، و اگر بيامرزى پس تو مهربانترين مهربانانى.