وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي التَّضَرُّعِ وَ الاِسْتِكَانَةِ
نيايش پنجاه و يكم
دعاي آن حضرت است در تضرع و اظهار فروتني.
﴿1﴾
إِلَهِي أَحْمَدُكَ وَ أَنْتَ لِلْحَمْدِ أَهْلٌ عَلَى حُسْنِ صَنِيعِكَ إِلَيَّ ، وَ سُبُوغِ نَعْمَائِكَ عَلَيَّ ، وَ جَزِيلِ عَطَائِكَ عِنْدِي ، وَ عَلَى مَا فَضَّلْتَنِي بِهِ مِنْ رَحْمَتِكَ ، وَ أَسْبَغْتَ عَلَيَّ مِنْ نِعْمَتِكَ ، فَقَدِ اصْطَنَعْتَ عِنْدِي مَا يَعْجِزُ عَنْهُ شُكْرِي .
(1) اى خداوند من، حمد مىگويم تو را- و تو سزاوار حمدى- حمد مىگويم تو را به سبب نيكيهايت كه در حق من روا داشتى و به سبب نعمتهاى فراوانت كه به من ارزانى فرمودى و عطاياى بسيارت كه مرا بدان نواختى و رحمت و بخشايش و نعمتت كه مرا بر ديگران برترى نهادى و به من دادى. دربارهى من نيكيها كردهاى و مرا نعمتها دادهاى كه زبان از سپاس آن عاجز است.
﴿2﴾
وَ لَوْ لَا إِحْسَانُكَ إِلَيَّ وَ سُبُوغُ نَعْمَائِكَ عَلَيَّ مَا بَلَغْتُ إِحْرَازَ حَظِّي ، وَ لَا إِصْلَاحَ نَفْسِي ، وَ لَكِنَّكَ ابْتَدَأْتَنِي بِالْإِحْسَانِ ، وَ رَزَقْتَنِي فِي أُمُورِي كُلِّهَا الْكِفَايَةَ ، وَ صَرَفْتَ عَنِّي جَهْدَ الْبَلَاءِ ، وَ مَنَعْتَ مِنِّي مَحْذُورَ الْقَضَاءِ .
(2) و اگر احسان تو و نعم بىشمارت نمىبود، هرگز نمىتوانستم بهرهى خويش فراچنگ آرم و به اصلاح نفس خود پردازم. ولى تو پيش از آنكه خواستار احسانت شوم، مرا غرقهى احسان خود ساختى و در همهى كارهايم مرا از ديگران بىنيازى بخشيدى و بلا از من بگردانيدى و قضاى سهمگين از من بازداشتى.
﴿3﴾
إِلَهِي فَكَمْ مِنْ بَلَاءٍ جَاهِدٍ قَدْ صَرَفْتَ عَنِّي ، وَ كَمْ مِنْ نِعْمَةٍ سَابِغَةٍ أَقْرَرْتَ بِهَا عَيْنِي ، وَ كَمْ مِنْ صَنِيعَةٍ كَرِيمَةٍ لَكَ عِنْدِي
(3) بار خدايا، چه بلاهاى رنجآور كه از من بگردانيدهاى و چه نعمتهاى فراوان كه مرا بدان شادمان ساختهاى و چه احسانهاى بزرگوارانه كه در حق من نمودهاى.
﴿4﴾
أَنْتَ الَّذِي أَجَبْتَ عِنْدَ الِاضْطِرَارِ دَعْوَتِي ، وَ أَقَلْتَ عِنْدَ الْعِثَارِ زَلَّتِي ، وَ أَخَذْتَ لِي مِنَ الْأَعْدَاءِ بِظُلَامَتِي .
(4) بار خدايا، تويى كه به هنگام بيچارگى دعاى من اجابت كردى و چون به خطا و لغزشى گرفتار آمدم از من درگذشتى و حق مرا از دشمنان بگرفتى.
﴿5﴾
إِلَهِي مَا وَجَدْتُكَ بَخِيلًا حِينَ سَأَلْتُكَ ، وَ لَا مُنْقَبِضاً حِينَ أَرَدْتُكَ ، بَلْ وَجَدْتُكَ لِدُعَائِي سَامِعاً ، وَ لِمَطَالِبِي مُعْطِياً ، وَ وَجَدْتُ نُعْمَاكَ عَلَيَّ سَابِغَةً فِي كُلِّ شَأْنٍ مِنْ شَأْنِي وَ كُلِّ زَمَانٍ مِنْ زَمَانِي ، فَأَنْتَ عِنْدِي مَحْمُودٌ ، وَ صَنِيعُكَ لَدَيَّ مَبْرُورٌ .
(5) اى خداوند، هرگاه كه از تو درخواستى نمودهام بخيلت نيافتهام و هر زمان كه آهنگ تو كردهام گرفتهات نديدهام، بل چنانت يافتهام كه دعاى مرا مىشنوى و آنچه خواستهام عطا مىكنى و در هر كار كه هستم و در هر زمان كه هستم ديدهام كه نعمت بسيارت بر من روان است. از اين روست كه در نزد من ستودهاى و احسانت بس نيكوست.
﴿6﴾
تَحْمَدُكَ نَفْسِي وَ لِسَانِي وَ عَقْلِي ، حَمْداً يَبْلُغُ الْوَفَاءَ وَ حَقِيقَةَ الشُّكْرِ ، حَمْداً يَكُونُ مَبْلَغَ رِضَاكَ عَنِّي ، فَنَجِّنِي مِنْ سُخْطِكَ .
(6) اى خداوند، جان من و زبان من و عقل من، حمد و سپاس تو گويند، حمدى به كمال رسيده، حمدى به حقيقت شكر نايل آمده، حمدى تا غايت خشنوديت فرارفته. پس مرا از خشم خود در امان دار.
﴿7﴾
يَا كَهْفِي حِينَ تُعْيِينِي الْمَذَاهِبُ وَ يَا مُقِيلِي عَثْرَتِي ، فَلَوْ لَا سَتْرُكَ عَوْرَتِي لَكُنْتُ مِنَ الْمَفْضُوحِينَ ، وَ يَا مُؤَيِّدِي بِالنَّصْرِ ، فَلَوْ لَا نَصْرُكَ إِيَّايَ لَكُنْتُ مِنَ الْمَغْلُوبِينَ ، وَ يَا مَنْ وَضَعَتْ لَهُ الْمُلُوكُ نِيرَ الْمَذَلَّةِ عَلَى أَعْنَاقِهَ ، فَهُمْ مِنْ سَطَوَاتِهِ خَائِفُونَ ، وَ يَا أَهْلَ التَّقْوَى ، وَ يَا مَنْ لَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى ، أَسْأَلُكَ أَنْ تَعْفُوَ عَنِّي ، وَ تَغْفِرَ لِي فَلَسْتُ بَرِيئاً فَأَعْتَذِرَ ، وَ لَا بِذِي قُوَّةٍ فَأَنْتَصِرَ ، وَ لَا مَفَرَّ لِي فَأَفِرَّ .
(7) اى پناهگاه من هنگامى كه يافتن راههاى رهايى براى من دشوار مىشود، اى عفوكننده از خطا، اگر تو بر گناه من پرده نيفكنده بودى، من از رسوايان مىبودم. اى خداوندى كه به يارى خويش مرا توانايى بخشيدهاى اگر يارى تو نبود من از مغلوبان مىبودم. اى خداوندى كه پادشاهان در برابر تو يوغ مذلت برگردن نهادهاند و از سطوت تو بيمناكند. اى خداوندى كه سزاوار آنى كه از تو بترسند، اى خداوندى كه نامهاى نيكو از آن توست، از تو مىخواهم كه مرا عفو كنى و بيامرزى، كه من بىگناه نيستم كه عذرى اقامه كنم و نيرومند نيستم كه هواى غلبهام در سر باشد و گريزگاهى ندارم كه بدان در گريزم.
﴿8﴾
وَ أَسْتَقِيلُكَ عَثَرَاتِي ، وَ أَتَنَصَّلُ إِلَيْكَ مِنْ ذُنُوبِيَ الَّتِي قَدْ أَوْبَقَتْنِي ، وَ أَحَاطَتْ بِي فَأَهْلَكَتْنِي ، مِنْهَا فَرَرْتُ إِلَيْكَ رَبِّ تَائِباً فَتُبْ عَلَيَّ، مُتَعَوِّذاً فَأَعِذْنِي ، مُسْتَجِيراً فَلَا تَخْذُلْنِي ، سَائِلًا فَلَا تَحْرِمْنِي مُعْتَصِماً فَلَا تُسْلِمْنِي ، دَاعِياً فَلَا تَرُدَّنِي خَائِباً .
(8) از تو خواهم كه خطاهايم ببخشايى و از آن گناهان كه مرا گرفتار خود ساخته و گرد من فراگرفته و به هلاكتم نزديك كرده، پوزش مىخواهم، از آن گناهان در تو مىگريزم- اى پروردگار من- و توبه مىكنم، توبه من بپذير. به تو پناه مىجويم، پناهم ده. از تو زنهار مىطلبم، خوارم فرومگذار. دست سئوال پيش تو دراز كردهام، محرومم مكن. به رشته رحمت تو چنگ زدهام، رهايم مكن. تو را مىخوانم، نوميدم بازمگردان.
﴿9﴾
دَعَوْتُكَ يَا رَبِّ مِسْكِيناً ، مُسْتَكِيناً ، مُشْفِقاً ، خَائِفاً ، وَجِلًا ، فَقِيراً ، مُضْطَرّاً إِلَيْكَ .
(9) اى پروردگار من، تو را مىخوانم، در حالى كه مسكينم، زار و نزارم، ترسان و هراسان و بيمناكم، فقيرم و به تو محتاجم.
﴿10﴾
أَشْكُو إِلَيْكَ يَا إِلَهِي ضَعْفَ نَفْسِي عَنِ الْمُسَارَعَةِ فِيما وَعَدْتَهُ أَوْلِيَاءَكَ ، وَ الُْمجَانَبَةِ عَمَّا حَذَّرْتَهُ أَعْدَاءَكَ ، وَ كَثْرَةَ هُمُومِي ، وَ وَسْوَسَةَ نَفْسِي .
(10) اى خداى من، به تو شكايت مىكنم ناتوانيم را، كه نمىتوانم به آن وعدهاى كه به اولياى خود دادهاى بشتابم و نمىتوانم از آنچه دشمنانت را از آن ترساندهاى دورى جويم. به تو شكايت مىآورم از فراوانى غم و اندوهم و وسوسهى نفسم.
﴿11﴾
إِلَهِي لَمْ تَفْضَحْنِي بِسَرِيرَتِي ، وَ لَمْ تُهْلِكْنِي بِجَرِيرَتِي ، أَدْعُوكَ فَتُجِيبُنِي وَ إِنْ كُنْتُ بَطِيئاً حِينَ تَدْعُونِي ، وَ أَسْأَلُكَ كُلَّمَا شِئْتُ مِنْ حَوَائِجِي ، وَ حَيْثُ مَا كُنْتُ وَضَعْتُ عِنْدَكَ سِرِّي ، فَلَا أَدْعُو سِوَاك ، وَ لَا أَرْجُو غَيْرَكَ
(11) خدايا، به سبب آنچه در باطنم مىگذرد، مرا رسوا نساختهاى و به سبب گناهانم هلاك نكردهاى. تو را مىخوانم و تو پاسخم مىدهى، هر چند به هنگامى كه مرا مىخوانى من در پاسخ تو درنگ مىكنم. هر نيازم كه باشد از تواش مىخواهم و هر جا كه باشم، راز دل خود به تو مىسپارم. جز تو كسى را نمىخوانم، جز تو به كسى اميد ندارم.
﴿12﴾
لَبَّيْكَ لَبَّيْكَ ، تَسْمَعُ مَنْ شَكَا إِلَيْكَ ، وَ تَلْقَى مَنْ تَوَكَّلَ عَلَيْكَ ، وَ تُخَلِّصُ مَنِ اعْتَصَمَ بِكَ ، وَ تُفَرِّجُ عَمَّنْ لَاذَ بِكَ .
(12) لبيك لبيك. هر كس به تو شكايت آورد، مىشنوى. هر كس بر تو توكل كند، بدو روى مىكنى. هر كس را كه چنگ در ريسمان تو زند، رهايى مىبخشى و از كسى كه به تو پناه آورد، غم و اندوه مىزدايى.
﴿13﴾
إِلَهِي فَلَا تَحْرِمْنِي خَيْرَ الآْخِرَةِ وَ الْأُولَى لِقِلَّةِ شُكْرِي ، وَ اغْفِرْ لِي مَا تَعْلَمُ مِنْ ذُنُوبِي .
(13) اى خداوند، مرا به سبب اندك بودن سپاسگزاريم از خير دنيا و آخرت محروم مكن. گناهانم را كه تنها تو مىدانى چيست بيامرز.
﴿14﴾
إِنْ تُعَذِّبْ فَأَنَا الظَّالِمُ الْمُفَرِّطُ الْمُضَيِّعُ الآْثِمُ الْمُقَصِّرُ الْمُضَجِّعُ الْمُغْفِلُ حَظَّ نَفْسِي ، وَ إِنْ تَغْفِرْ فَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ .
(14) اگر مرا عذاب كنى، سزاى من است، كه من ستمگرم و تباهكارم و گنهكارم و مقصرم و سهلانگارم و غافل از بهرهى خويش هستم. اگر مرا بيامرزى، چه شگفت، كه تو مهربانترين مهربانانى.