وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي التَّضَرُّعِ وَ الاِسْتِكَانَةِ
نيايش او (ع) در زارى و خاكسارى
﴿1﴾
إِلَهِي أَحْمَدُكَ وَ أَنْتَ لِلْحَمْدِ أَهْلٌ عَلَى حُسْنِ صَنِيعِكَ إِلَيَّ ، وَ سُبُوغِ نَعْمَائِكَ عَلَيَّ ، وَ جَزِيلِ عَطَائِكَ عِنْدِي ، وَ عَلَى مَا فَضَّلْتَنِي بِهِ مِنْ رَحْمَتِكَ ، وَ أَسْبَغْتَ عَلَيَّ مِنْ نِعْمَتِكَ ، فَقَدِ اصْطَنَعْتَ عِنْدِي مَا يَعْجِزُ عَنْهُ شُكْرِي .
(1) بار خدايا، تو را سپاس- و تو سپاس را سزاوارى- كه دربارهى من نيكى مىكنى و نعمت فراوان مىبخشى و عطاى بزرگ ارزانى مىدارى و به رحمت خود فزونى مىدهى و نعمت خويش بر من تمام
﴿2﴾
وَ لَوْ لَا إِحْسَانُكَ إِلَيَّ وَ سُبُوغُ نَعْمَائِكَ عَلَيَّ مَا بَلَغْتُ إِحْرَازَ حَظِّي ، وَ لَا إِصْلَاحَ نَفْسِي ، وَ لَكِنَّكَ ابْتَدَأْتَنِي بِالْإِحْسَانِ ، وَ رَزَقْتَنِي فِي أُمُورِي كُلِّهَا الْكِفَايَةَ ، وَ صَرَفْتَ عَنِّي جَهْدَ الْبَلَاءِ ، وَ مَنَعْتَ مِنِّي مَحْذُورَ الْقَضَاءِ .
(2) كردهاى و چندان نعمت به من بخشيدهاى كه شكرانهى آن نتوانم گزارد
﴿3﴾
إِلَهِي فَكَمْ مِنْ بَلَاءٍ جَاهِدٍ قَدْ صَرَفْتَ عَنِّي ، وَ كَمْ مِنْ نِعْمَةٍ سَابِغَةٍ أَقْرَرْتَ بِهَا عَيْنِي ، وَ كَمْ مِنْ صَنِيعَةٍ كَرِيمَةٍ لَكَ عِنْدِي
(3) اگر احسان تو بر من نبودى و فيض نعمتهاى فراوان تو بر من نثار نشدى به بهره و نصيب خود نرسيدمى و به اصلاح نفس خويش دست نيافتمى، اما تو با احسان كردن به من آغاز فرمودى و كارگزارى همه كارهاى مرا روزى من كردى و بلاى سخت از من بازگرداندى و حكم قضا را، كه از آن بايد پرهيخت، از من بازداشتى
﴿4﴾
أَنْتَ الَّذِي أَجَبْتَ عِنْدَ الِاضْطِرَارِ دَعْوَتِي ، وَ أَقَلْتَ عِنْدَ الْعِثَارِ زَلَّتِي ، وَ أَخَذْتَ لِي مِنَ الْأَعْدَاءِ بِظُلَامَتِي .
(4) بار خدايا، بسا بلاى توانفرساى كه از من گرداندى و بسا فيض نعمتهاى تمام كه به من عنايت كردى و به آن چشم مرا روشن ساختى و بسا نيكيهاى ارجمند كه به من ارزانى داشتى
﴿5﴾
إِلَهِي مَا وَجَدْتُكَ بَخِيلًا حِينَ سَأَلْتُكَ ، وَ لَا مُنْقَبِضاً حِينَ أَرَدْتُكَ ، بَلْ وَجَدْتُكَ لِدُعَائِي سَامِعاً ، وَ لِمَطَالِبِي مُعْطِياً ، وَ وَجَدْتُ نُعْمَاكَ عَلَيَّ سَابِغَةً فِي كُلِّ شَأْنٍ مِنْ شَأْنِي وَ كُلِّ زَمَانٍ مِنْ زَمَانِي ، فَأَنْتَ عِنْدِي مَحْمُودٌ ، وَ صَنِيعُكَ لَدَيَّ مَبْرُورٌ .
(5) تويى كه هنگام ناچارى و درماندگى دعاى مرا اجابت مىفرمايى و هنگامى كه از لغزش به سر درمىآيم از من درمىگذرى و حق مرا از دشمنانم بازمىستانى
﴿6﴾
تَحْمَدُكَ نَفْسِي وَ لِسَانِي وَ عَقْلِي ، حَمْداً يَبْلُغُ الْوَفَاءَ وَ حَقِيقَةَ الشُّكْرِ ، حَمْداً يَكُونُ مَبْلَغَ رِضَاكَ عَنِّي ، فَنَجِّنِي مِنْ سُخْطِكَ .
(6) اى پروردگار من، به هر هنگام كه از تو درخواستى كردم، تو را چنين نيافتهام كه از عطاى آن دريغ داشته باشى يا هنگامى كه قصد تو كردم مرا به مهر نپذيرفته باشى، بلكه پيوسته دعاى مرا مىشنوى و خواستههاى مرا عطا مىكنى و هميشه در هر حال و به هر هنگام نعمتهاى بيدريغ تو را بر خود روان يافتهام، تو نزد من سزاوار ستايشى و احسان تو را قدر مىشناسم
﴿7﴾
يَا كَهْفِي حِينَ تُعْيِينِي الْمَذَاهِبُ وَ يَا مُقِيلِي عَثْرَتِي ، فَلَوْ لَا سَتْرُكَ عَوْرَتِي لَكُنْتُ مِنَ الْمَفْضُوحِينَ ، وَ يَا مُؤَيِّدِي بِالنَّصْرِ ، فَلَوْ لَا نَصْرُكَ إِيَّايَ لَكُنْتُ مِنَ الْمَغْلُوبِينَ ، وَ يَا مَنْ وَضَعَتْ لَهُ الْمُلُوكُ نِيرَ الْمَذَلَّةِ عَلَى أَعْنَاقِهَ ، فَهُمْ مِنْ سَطَوَاتِهِ خَائِفُونَ ، وَ يَا أَهْلَ التَّقْوَى ، وَ يَا مَنْ لَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى ، أَسْأَلُكَ أَنْ تَعْفُوَ عَنِّي ، وَ تَغْفِرَ لِي فَلَسْتُ بَرِيئاً فَأَعْتَذِرَ ، وَ لَا بِذِي قُوَّةٍ فَأَنْتَصِرَ ، وَ لَا مَفَرَّ لِي فَأَفِرَّ .
(7) من با جان و زبان و خرد سپاس تو مىگويم، سپاسى در حد كمال و حقيقت شكر تو، سپاسى كه مايهى خرسندى تو از من باشد و مرا از خشم تو برهاند
﴿8﴾
وَ أَسْتَقِيلُكَ عَثَرَاتِي ، وَ أَتَنَصَّلُ إِلَيْكَ مِنْ ذُنُوبِيَ الَّتِي قَدْ أَوْبَقَتْنِي ، وَ أَحَاطَتْ بِي فَأَهْلَكَتْنِي ، مِنْهَا فَرَرْتُ إِلَيْكَ رَبِّ تَائِباً فَتُبْ عَلَيَّ، مُتَعَوِّذاً فَأَعِذْنِي ، مُسْتَجِيراً فَلَا تَخْذُلْنِي ، سَائِلًا فَلَا تَحْرِمْنِي مُعْتَصِماً فَلَا تُسْلِمْنِي ، دَاعِياً فَلَا تَرُدَّنِي خَائِباً .
(8) اى كه هرگاه راهها بر من بسته شود، پناهگاه و راهگشاى منى و اى كه از لغزشهاى من درمىگذرى، اگر تو خطاهاى مرا نپوشانى هر آينه رسوا و بىآبرو مىگردم. اى كه مرا به نويد پيروزى دلگرم مىكنى، اگر يارى تو نباشد همانا كه دشمن بر من چيره مىگردد، اى كه همه گردنفرازان از شكوت و سطوت تو بيمناكاند و در آستانت يوغ خاكسارى بر گردن دارند و از تو هراساناند و اى كه تو را نامهاى نيكوست،
﴿9﴾
دَعَوْتُكَ يَا رَبِّ مِسْكِيناً ، مُسْتَكِيناً ، مُشْفِقاً ، خَائِفاً ، وَجِلًا ، فَقِيراً ، مُضْطَرّاً إِلَيْكَ .
(9) از تو مسئلت دارم كه مرا ببخشايى و از عذابم درگذرى و زين پس جرمم بپوشانى و مرا بيامرزى، من بيگناه نيستم تا به سبب آن عذرى داشته باشم و نيرويى ندارم تا پيروز گردم و گريزگاهيم نيست تا به آنجا گريزم از تو مىخواهم كه مرا دست گيرى تا نلغزم و از گناهانى كه مرا از هر سو فراگرفته و هلاك گردانده و درهم شكسته است به تو روى آوردهام، پروردگارا، از آن گناهان به درگاه تو گريختهام، توبهى مرا بپذير، به تو پناه آوردهام پناهم ده، از تو زنهار مىخواهم، پس مرا خوار مكن، از درگاه تو طلب نياز دارم، پس مرا نوميد مگردان، به آستان تو پناه آوردهام پس مرا وامگذار، از تو نياز مىخواهم، پس محرومم بازمگردان
﴿10﴾
أَشْكُو إِلَيْكَ يَا إِلَهِي ضَعْفَ نَفْسِي عَنِ الْمُسَارَعَةِ فِيما وَعَدْتَهُ أَوْلِيَاءَكَ ، وَ الُْمجَانَبَةِ عَمَّا حَذَّرْتَهُ أَعْدَاءَكَ ، وَ كَثْرَةَ هُمُومِي ، وَ وَسْوَسَةَ نَفْسِي .
(10) پروردگارا، اينك تو را درماندهاى لابه گوى و بيمزده و ترسيده مىخواند و تهيدستى بيچاره به درگاه تو روى آورده است
﴿11﴾
إِلَهِي لَمْ تَفْضَحْنِي بِسَرِيرَتِي ، وَ لَمْ تُهْلِكْنِي بِجَرِيرَتِي ، أَدْعُوكَ فَتُجِيبُنِي وَ إِنْ كُنْتُ بَطِيئاً حِينَ تَدْعُونِي ، وَ أَسْأَلُكَ كُلَّمَا شِئْتُ مِنْ حَوَائِجِي ، وَ حَيْثُ مَا كُنْتُ وَضَعْتُ عِنْدَكَ سِرِّي ، فَلَا أَدْعُو سِوَاك ، وَ لَا أَرْجُو غَيْرَكَ
(11) پروردگارا، از ضعف نفس كه نمىتوانم بر آنچه دوستانت را وعده دادهاى پيشى گيرم و از آنچه دشمنانت را از آن برحذر داشتهاى دورى جويم و از اندوه بيكران خود و وسوسههاى نفس خويش به تو شكايت آوردهام
﴿12﴾
لَبَّيْكَ لَبَّيْكَ ، تَسْمَعُ مَنْ شَكَا إِلَيْكَ ، وَ تَلْقَى مَنْ تَوَكَّلَ عَلَيْكَ ، وَ تُخَلِّصُ مَنِ اعْتَصَمَ بِكَ ، وَ تُفَرِّجُ عَمَّنْ لَاذَ بِكَ .
(12) بار پروردگارا، مرا به سبب كارهاى پنهانى رسوا نمىكنى و به گناههاى گران تباه نمىگردانى، تو را مىخوانم و مرا اجابت مىكنى با آنكه مرا مىخوانى و تو را دير پاسخ مىگويم و هر نياز كه داشته باشم و هر چه بخواهم از تو مىخواهم و هر كجا كه باشم راز با تو مىگويم و جز از تو خواهشى نمىكنم و جز به تو اميديم نيست
﴿13﴾
إِلَهِي فَلَا تَحْرِمْنِي خَيْرَ الآْخِرَةِ وَ الْأُولَى لِقِلَّةِ شُكْرِي ، وَ اغْفِرْ لِي مَا تَعْلَمُ مِنْ ذُنُوبِي .
(13) لبيك، لبيك، هر كس به درگاه تو شكايت آورد سخن او را مىشنوى و هر كس به تو توكل كند او را مىپذيرى و هر كس به درگاه تو روى آورد او را از غم مىرهانى و هر كس به تو روى كند گره از كار فروبستهاش مىگشايى
﴿14﴾
إِنْ تُعَذِّبْ فَأَنَا الظَّالِمُ الْمُفَرِّطُ الْمُضَيِّعُ الآْثِمُ الْمُقَصِّرُ الْمُضَجِّعُ الْمُغْفِلُ حَظَّ نَفْسِي ، وَ إِنْ تَغْفِرْ فَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ .
(14) بار پروردگارا، اگر چنان كه بايد تو را شكر نمىگويم مرا از خير اين جهانى و آن جهانى محروم مفرما و آن گناهان مرا كه مىدانى بيامرز