اخلاق خوبان، ص: 205
|
اللَّه اللَّه هيچ تاخيری مكن |
كه ز بحر لطف آمد اين سُخَن |
|
|
لطف اندر لطف اين گم می شود |
كاسفلی بر چرخ هفتم می شود «1» |
|
تفاوت دو فرهنگ
و راستی اين فرهنگ متعالی و آسمانی كجا كه می گويد: خريداری جز خداوند لايق بشر نيست، و فرهنگ حاكم بر بشر امروز كجا كه انسان ها را اسير و ذليل خيالات حيوانی و شيوه های شيطانی می خواهد. و قبيح تر از اين، آنكه:
پاره ای به دليل داشته های خود، كه آن را نيز از رهگذر غارت و ددمنشی به چنگ آورده اند، همه را در خدمت اهوا، اميال و آمال خود می خواهند.
و البته كسانی كه تن به چنين خدمت های خطرخيز می دهند حريم خويش را نشناخته، و از حد و شان خود بسی فروتر آمده اند، كه اين در فرمايش مولانا علی عليه السلام خلاف ادب است. زيرا ادب همانا حفظ شئون و حدودی است كه خداوند آن را برای انسان رقم زده و تقدير فرموده است، باری او فرموده است همه چيز از آن انسان، و در خدمت انسان باشد، و انسان همه را به استخدام خويش گيرد، و از اين راه نيازهای خود را مرتفع ساخته و به جمال و كمال مطلوب راه يافته، و شايستگی ورود به بارگاه پرجبروت حق راه بيابد.
همچنانكه غنچه ها، آب، خاك، و نور را به كار گرفته و به گل بدل شده، و آنگاه چيده و در دستان معاشر دلبری شيرين و ساقی گلعذاری خوش، جای می گيرند.
و البته كسی كه خلاف اين خواسته و مشيت حق رفتار كند بی ادب است، چرا كه از جايگاه خود نزول يافته و هم خود و هم آنچه به كار بسته تباه و هلاك
______________________________ (1) مثنوی معنوی، دفتر چهارم، 2619 تا 2624.
