وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي الاِعْتِرَافِ وَ طَلَبِ التَّوْبَةِ إِلَي اللهِ تَعَالَي
نيايش دوازدهم
دعاي آن حضرت است در اعتراف و طلب توبه از خداي متعال.
﴿1﴾
اللَّهُمَّ إِنَّهُ يَحْجُبُنِي عَنْ مَسْأَلَتِكَ خِلَالٌ ثَلَاثٌ ، وَ تَحْدُونِي عَلَيْهَا خَلَّةٌ وَاحِدَةٌ
(1) اى خداوند، سه خصلت است كه مرا باز مىدارد تا از تو چيزى خواهم و تنها يك خصلت است كه مرا بر آن مىدارد.
﴿2﴾
يَحْجُبُنِي أَمْرٌ أَمَرْتَ بِهِ فَأَبْطَأْتُ عَنْهُ ، وَ نَهْيٌ نَهَيْتَنِي عَنْهُ فَأَسْرَعْتُ إِلَيْهِ ، وَ نِعْمَةٌ أَنْعَمْتَ بِهَا عَلَيَّ فَقَصَّرْتُ فِي شُكْرِهَا .
(2) آن سه: يكى فرمانى كه دادهاى و من در گزاردن آن درنگ كردهام، ديگر، كارى كه مرا از آن نهى فرمودهاى و من در بجا آوردن آن شتابيدهام، سه ديگر، نعمتى كه مرا ارزانى داشتهاى و من در سپاس آن قصور ورزيدهام.
﴿3﴾
وَ يَحْدُونِي عَلَى مَسْأَلَتِكَ تَفَضُّلُكَ عَلَى مَنْ أَقْبَلَ بِوَجْهِهِ إِلَيْكَ ، وَ وَفَدَ بِحُسْنِ ظَنِّهِ إِلَيْكَ ، إِذْ جَمِيعُ إِحْسَانِكَ تَفَضُّلٌ ، وَ إِذْ كُلُّ نِعَمِكَ ابْتِدَاءٌ
(3) و اما آن يك خصلت كه مرا وامىدارد تا از تو چيزى خواهم تفضل توست به كسى كه روى به درگاه تو آرد و با اميدى نيكو به سوى تو آيد كه هر احسان كه كنى از روى تفضل است و هر نعمت كه دهى بىهيچ سابقه.
﴿4﴾
فَهَا أَنَا ذَا ، يَا إِلَهِي ، وَاقِفٌ بِبَابِ عِزِّكَ وُقُوفَ الْمُسْتَسْلِمِ الذَّلِيلِ ، وَ سَائِلُكَ عَلَى الْحَيَاءِ مِنِّي سُؤَالَ الْبَائِسِ الْمُعيِلِ
(4) و اين منم، اى خداوند من، كه بر درگاه عز تو ايستادهام، آن سان كه تسليم شونده به مذلت نشستهاى. در عين شرمزدگى، چون بينوايان عيالمند دست سئوال دراز كردهام.
﴿5﴾
مُقِرٌّ لَكَ بِأَنِّي لَمْ أَسْتَسْلِمْ وَقْتَ إِحْسَانِكَ إِلَّا بِالْإِقْلَاعِ عَنْ عِصْيَانِكَ ، وَ لَمْ أَخْلُ فِي الْحَالَاتِ كُلِّهَا مِنِ امْتِنَانِكَ .
(5) اقرار مىكنم كه به تسليم در برابر احسان تو كارى نكردهام جز آن كه از عصيان تو چشم پوشيدهام و در همه حال از نعمتهاى تو بىبهره نبودهام.
﴿6﴾
فَهَلْ يَنْفَعُنِي ، يَا إِلَهِي ، إِقْرَارِي عِنْدَكَ بِسُوءِ مَا اكْتَسَبْتُ وَ هَلْ يُنْجِينِي مِنْكَ اعْتِرَافِي لَكَ بِقَبِيحِ مَا ارْتَكَبْتُ أَمْ أَوْجَبْتَ لِي فِي مَقَامِي هَذَا سُخْطَكَ أَمْ لَزِمَنِي فِي وَقْتِ دُعَايَ مَقْتُكَ .
(6) آيا، اى خداوند من، همين كه به درگاه تو به اعمال ناپسند خود اقرار كنم مرا سودمند است؟ و آيا همين كه به درگاه تو به زشتى كردار خويش معترف آيم، رهايى خواهم يافت يا در همين جا كه ايستادهام خشم خود بر من گماشتهاى، يا در همين هنگام كه دست دعا به سوى تو برداشتهام، غضب خود قرين من ساختهاى؟
﴿7﴾
سُبْحَانَكَ ، لَا أَيْأَسُ مِنْكَ وَ قَدْ فَتَحْتَ لِي بَابَ التَّوْبَةِ إِلَيْكَ ، بَلْ أَقُولُ مَقَالَ الْعَبْدِ الذَّلِيلِ الظَّالِمِ لِنَفْسِهِ الْمُسْتَخِفِّ بِحُرْمَةِ رَبِّهِ .
(7) اى خداوند، از تو نوميد نمىشوم زيرا در توبه به روى من گشودهاى، بلكه به درگاه تو مىنالم: به سان بندهاى ذليل و بر خود ستم كرده و حرمت پروردگار خود شكسته،
﴿8﴾
الَّذِي عَظُمَتْ ذُنُوبُهُ فَجَلَّتْ ، وَ أَدْبَرَتْ أَيَّامُهُ فَوَلَّتْ حَتَّى إِذَا رَأَى مُدَّةَ الْعَمَلِ قَدِ انْقَضَتْ وَ غَايَةَ الْعُمُرِ قَدِ انْتَهَتْ ، وَ أَيْقَنَ أَنَّهُ لَا مَحِيصَ لَهُ مِنْكَ ، وَ لَا مَهْرَبَ لَهُ عَنْكَ ، تَلَقَّاكَ بِالْإِنَابَةِ ، وَ أَخْلَصَ لَكَ التَّوْبَةَ ، فَقَامَ إِلَيْكَ بِقَلْبٍ طَاهِرٍ نَقِيٍّ ، ثُمَّ دَعَاكَ بِصَوْتٍ حَائِلٍ خَفِيٍّ .
(8) آن كه گناهانش افزون است و افزونتر نمايد و روزگارش روى به ادبار نهاده و در گذشته است، چندان كه زمان عمل را پايان يافته بيند و عمر را به نهايت رسيده، و يقين كند كه جز تواش پناهى نيست و از تو گريختن نتواند اينك دست انابت به سوى تو برداشته و از روى اخلاص به درگاه تو توبه مىكند و با دلى پاك در مقام قرب تو ايستاده است و با آوازى نجواگونه و آهسته با تو راز مىگويد.
﴿9﴾
قَدْ تَطَأْطَأَ لَكَ فَانْحَنَى ، وَ نَكَّسَ رَأْسَهُ فَانْثَنَى ، قَدْ أَرْعَشَتْ خَشْيَتُهُ رِجْلَيْهِ ، وَ غَرَّقَتْ دُمُوعُهُ خَدَّيْهِ ، يَدْعُوكَ بِيَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ ، وَ يَا أَرْحَمَ مَنِ انْتَابَهُ الْمُسْتَرْحِمُونَ ، وَ يَا أَعْطَفَ مَنْ أَطَافَ بِهِ الْمُسْتَغْفِرُونَ ، وَ يَا مَنْ عَفْوُهُ أَكْثَرُ مِنْ نَقِمَتِهِ ، وَ يَا مَنْ رِضَاهُ أَوْفَرُ مِنْ سَخَطِهِ .
(9) به تواضع قامت خم كرده و سر فرو داشته و پيكر چنبر نموده است. از بيم، پاهايش مىلرزد و سركش گونههايش را غرقه ساخته است. تو را ندا مىدهد كه: اى مهربانترين مهربانان اى مهربانترين كسى كه مقصد جويندگان رحمتى و اى صاحب عطوفتى كه مقصود پويندگان استغفارى اى خداوندى كه عفوت از انتقام بيش است و خشنوديت از خشم افزون،
﴿10﴾
وَ يَا مَنْ تَحَمَّدَ إِلَى خَلْقِهِ بِحُسْنِ التَّجَاوُزِ ، وَ يَا مَنْ عَوَّدَ عِبَادَهُ قَبُولَ الْإِنَابَةِ ، وَ يَا مَنِ اسْتَصْلَحَ فَاسِدَهُمْ بِالتَّوْبَةِ وَ يَا مَنْ رَضِيَ مِنْ فِعْلِهِمْ بِالْيَسِيرِ ، وَ يَا مَنْ كَافَى قَلِيلَهُمْ بِالْكَثِيرِ ، وَ يَا مَنْ ضَمِنَ لَهُمْ إِجَابَةَ الدُّعَاءِ ، وَ يَا مَنْ وَعَدَهُمْ عَلَى نَفْسِهِ بِتَفَضُّلِهِ حُسْنَ الْجَزَاءِ .
(10) اى خداوندى كه از گناهان خلق نيكو در مىگذرى و از اين رو زير بار منت تو هستند اى خداوندى كه بندگان خويش را به پذيرش توبه خوگر كردهاى و ناصالحانشان را به توبه به صلاح مىآورى، اى خداوندى كه به اندكى از اعمال نيك آنان خشنود مىگردى و عملى اندكشان را پاداشى گران عنايت مىكنى اى خداوندى كه اجابت دعاى ايشان را التزام كردهاى و به تفضل خويش جزاى نيكشان وعده دادهاى،
﴿11﴾
مَا أَنَا بِأَعْصَى مَنْ عَصَاكَ فَغَفَرْتَ لَهُ ، وَ مَا أَنَا بِأَلْوَمِ مَنِ اعْتَذَرَ إِلَيْكَ فَقَبِلْتَ مِنْهُ ، وَ مَا أَنَا بِأَظْلَمِ مَنْ تَابَ إِلَيْكَ فَعُدْتَ عَلَيْهِ .
(11) من گناهكارترين گناهكارانى كه آمرزيدهاى نيستم من نكوهيدهترين عذر خواهانى كه از تو پوزش خواستهاند و تو پذيرفتهاى نيستم، من ستمكارترين ستمكارانى كه به درگاه تو توبه كردهاند و به احسانشان نواختهاى نيستم.
﴿12﴾
أَتُوبُ إِلَيْكَ فِي مَقَامِي هَذَا تَوْبَةَ نَادِمٍ عَلَى مَا فَرَطَ مِنْهُ ، مُشْفِقٍ مِمَّا اجْتَمَعَ عَلَيْهِ ، خَالِصِ الْحَيَاءِ مِمَّا وَقَعَ فيِهِ .
(12) در اين مكان كه ايستادهام به درگاه تو توبه مىكنم توبه كسى كه از افراط در گناه نادم شده و از آن بار گران معاصى كه بر گردن دارد ترسان است و از ورطهاى كه در آن افتاده سخت شرمنده است.
﴿13﴾
عَالِمٍ لَيْكَ، بِأَنَّ الْعَفْوَ عَنِ الذَّنْبِ الْعَظِيمِ لَا يَتَعَاظَمُكَ ، وَ أَنَّ التَّجَاوُزَ عَنِ الْإِثْمِ الْجَلِيلِ لَا يَسْتَصْعِبُكَ ، وَ أَنَّ احْتِمالَ الْجِنَايَاتِ الْفَاحِشَةِ لَا يَتَكَأَّدُكَ ، وَ أَنَّ أَحَبَّ عِبَادِكَ إِلَيْكَ مَنْ تَرَكَ الاِسْتِكْبَارَ عَلَيْكَ ، وَ جَانَبَ الْاِصْرَارَ ، وَ لَزِمَ الاِسْتِغْفَارَ .
(13) مىداند كه تو عفو كردن از گناهان بزرگ را بزرگ نمىشمارى و گذشت از خطاى عظيم دشوارت نمىنمايد و تحمل خطاهاى فاحش ما بر تو گران نمىآيد و محبوبترين بندگان تو بندهاى است كه در برابر تو گردنكشى فروهلد و از اصرار بر گناه دورى جويد و همواره از تو آمرزش خواهد.
﴿14﴾
وَ أَنَا أَبْرَأُ إِلَيْكَ مِنْ أَنْ أَسْتَكْبِرَ ، وَ أَعُوذُ بِكَ مِنْ أَنْ أُصِرَّ ، وَ أَسْتَغْفِرُكَ لِمَا قَصَّرْتُ فِيهِ ، وَ أَسْتَعِينُ بِكَ عَلَى مَا عَجَزْتُ عَنْهُ .
(14) اى خداوند، از گردنكشى در برابر تو بيزارى مىجويم و از اصرار در گناه تو پناه مىآورم و از هر قصور كه ورزيدهام آمرزش مىخواهم و در هر خدمت كه فرومانم از تو يارى مىطلبم.
﴿15﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ هَبْ لِي مَا يَجِبُ عَلَيَّ لَكَ ، وَ عَافِنِي مِمَّا أَسْتَوْجِبُهُ مِنْكَ ، وَ أَجِرْنِي مِمَّا يَخَافُهُ أَهْلُ الْإِسَاءَةِ ، فَإِنَّكَ مَلِيءٌ بِالْعَفْوِ ، مَرْجُوٌّ لِلْمَغْفِرَةِ ، مَعْرُوفٌ بِالتَّجَاوُزِ ، لَيْسَ لِحَاجَتِي مَطْلَبٌ سِوَاكَ ، وَ لَا لِذَنْبِي غَافِرٌ غَيْرُكَ ، حَاشَاكَ
(15) اى خداوند، درود بفرست بر محمد و خاندانش و هر حقى را كه اداى آن بر من واجب است بر من ببخش هر خطايى را كه مستوجب عقوبت توست بر من ببخشاى و مرا از آنچه گناهكاران را وحشت است پناه ده، زيرا تو همه عفو و بخشايشى در تو اميد مغفرت است و خود به گذشت و بخشايش شناختهاى. جز تو به كس حاجت نبرم و گناهم را جز تو آمرزندهاى نيست. نه، هرگز.
﴿16﴾
وَ لَا أَخَافُ عَلَى نَفْسِي إِلَّا إِيَّاكَ ، إِنَّكَ أَهْلُ التَّقْوَى وَ أَهْلُ الْمَغْفِرَةِ ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَ اقْضِ حَاجَتِي ، وَ أَنْجِحْ طَلِبَتِي ، وَ اغْفِرْ ذَنْبِي ، وَ آمِنْ خَوْفَ نَفْسِي ، إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ، وَ ذَلِكَ عَلَيْكَ يَسِيرٌ ، آمِينَ رَبَّ الْعَالَمِينَ .
(16) بر خود بيمناكم و اين بيم جز از تو نيست، كه تنها تويى كه بايد از تو ترسيد و تنها تويى كه بايد از تو آمرزش طلبيد. اى خداوند، بر محمد و خاندان او درود بفرست و حاجت من بر آور، خواهش من روا فرماى، گناه من بيامرز مرا از ترس ايمن گردان، كه تو بر هر چيزى توانايى و اين بر تو آسان است. آمين رب العالمين.