وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي الاِعْتِرَافِ وَ طَلَبِ التَّوْبَةِ إِلَي اللهِ تَعَالَي
اعتراف به گناه و طلب توبه
دعاى آن حضرت عليه السلام است در اعتراف و طلب توبه از خداى متعال
﴿1﴾
اللَّهُمَّ إِنَّهُ يَحْجُبُنِي عَنْ مَسْأَلَتِكَ خِلَالٌ ثَلَاثٌ ، وَ تَحْدُونِي عَلَيْهَا خَلَّةٌ وَاحِدَةٌ
(1) بار خدايا، سه عامل است كه مرا از درخواست از تو باز مىدارد، و يك عامل است كه مرا بدان فرا مىخواند.
﴿2﴾
يَحْجُبُنِي أَمْرٌ أَمَرْتَ بِهِ فَأَبْطَأْتُ عَنْهُ ، وَ نَهْيٌ نَهَيْتَنِي عَنْهُ فَأَسْرَعْتُ إِلَيْهِ ، وَ نِعْمَةٌ أَنْعَمْتَ بِهَا عَلَيَّ فَقَصَّرْتُ فِي شُكْرِهَا .
(2) آن سه: يكى دستورات توست كه از انجامش فرو ماندم، و منهيات توست كه بدان شتافتم، و نعمتهاى توست كه به من بخشيدى و من در سپاسگزاريش قصور ورزيدم.
﴿3﴾
وَ يَحْدُونِي عَلَى مَسْأَلَتِكَ تَفَضُّلُكَ عَلَى مَنْ أَقْبَلَ بِوَجْهِهِ إِلَيْكَ ، وَ وَفَدَ بِحُسْنِ ظَنِّهِ إِلَيْكَ ، إِذْ جَمِيعُ إِحْسَانِكَ تَفَضُّلٌ ، وَ إِذْ كُلُّ نِعَمِكَ ابْتِدَاءٌ
(3) و آن عامل كه مرا به درخواست از تو فرا مىخواند، تفضل توست بر كسى كه به درگاهت روى آورد و با اميدى نيكو در پيشگاهت بار بگشايد، زيرا همهى احسانهايت از روى تفضل است و همه نعمتهايت از آغاز است.
﴿4﴾
فَهَا أَنَا ذَا ، يَا إِلَهِي ، وَاقِفٌ بِبَابِ عِزِّكَ وُقُوفَ الْمُسْتَسْلِمِ الذَّلِيلِ ، وَ سَائِلُكَ عَلَى الْحَيَاءِ مِنِّي سُؤَالَ الْبَائِسِ الْمُعيِلِ
(4) بار خدايا، اينك اين منم كه به درگاه عزتت ايستادهام، چونان فرمانبردارى خوار؛ و با شرمندگى از تو مىخواهم.
﴿5﴾
مُقِرٌّ لَكَ بِأَنِّي لَمْ أَسْتَسْلِمْ وَقْتَ إِحْسَانِكَ إِلَّا بِالْإِقْلَاعِ عَنْ عِصْيَانِكَ ، وَ لَمْ أَخْلُ فِي الْحَالَاتِ كُلِّهَا مِنِ امْتِنَانِكَ .
(5) چونان عيالمندى گرفتار؛ اقرار مىكنم كه در برابر احسانت، جز خود دارى از نافرمانيت كارى نكردهام، و در همه حال از نعمتهايت بى بهره نبودهام.
﴿6﴾
فَهَلْ يَنْفَعُنِي ، يَا إِلَهِي ، إِقْرَارِي عِنْدَكَ بِسُوءِ مَا اكْتَسَبْتُ وَ هَلْ يُنْجِينِي مِنْكَ اعْتِرَافِي لَكَ بِقَبِيحِ مَا ارْتَكَبْتُ أَمْ أَوْجَبْتَ لِي فِي مَقَامِي هَذَا سُخْطَكَ أَمْ لَزِمَنِي فِي وَقْتِ دُعَايَ مَقْتُكَ .
(6) بار خدايا، آيا همين كه به درگاهت به كارهاى ناپسندم اقرار كنم كافى است؟آيا همين كه در پيشگاهت به كردار زشتم اعتراف كنم اميد رهايى است؟ يا در همينجا كه ايستادهام خشمت را بر من گماشتهاى و در همين هنگام كه دست دعا به سويت برداشتهام غضبت را قرينم ساختهاى؟!
﴿7﴾
سُبْحَانَكَ ، لَا أَيْأَسُ مِنْكَ وَ قَدْ فَتَحْتَ لِي بَابَ التَّوْبَةِ إِلَيْكَ ، بَلْ أَقُولُ مَقَالَ الْعَبْدِ الذَّلِيلِ الظَّالِمِ لِنَفْسِهِ الْمُسْتَخِفِّ بِحُرْمَةِ رَبِّهِ .
(7) بار خدايا، تو منزهى! از تو نوميد نمىگردم، زيرا تو همواره در توبه را به رويم گشودهاى، بلكه به درگاهت مىنالم، چونان بندهاى ذليل كه به خود ستم كرده، و حرمت پروردگارش را شكسته.
﴿8﴾
الَّذِي عَظُمَتْ ذُنُوبُهُ فَجَلَّتْ ، وَ أَدْبَرَتْ أَيَّامُهُ فَوَلَّتْ حَتَّى إِذَا رَأَى مُدَّةَ الْعَمَلِ قَدِ انْقَضَتْ وَ غَايَةَ الْعُمُرِ قَدِ انْتَهَتْ ، وَ أَيْقَنَ أَنَّهُ لَا مَحِيصَ لَهُ مِنْكَ ، وَ لَا مَهْرَبَ لَهُ عَنْكَ ، تَلَقَّاكَ بِالْإِنَابَةِ ، وَ أَخْلَصَ لَكَ التَّوْبَةَ ، فَقَامَ إِلَيْكَ بِقَلْبٍ طَاهِرٍ نَقِيٍّ ، ثُمَّ دَعَاكَ بِصَوْتٍ حَائِلٍ خَفِيٍّ .
(8) آن كه گناهانش بزرگ و رو به فزونى است همواره، و روزگارش سپرى گشته، چندان كه مىبيند زمان كار و عمل پايان پذيرفته، و عمرش به پايان رسيده، و يقين دارد كه جز تو برايش پناهگاهى نيست، و جز به كويت گريزگاهى نيست.
و اينك دست انابت به سويت برداشته، و با اخلاص به درگاهت مىكند توبه، با دلى پاك به درگاه قربت ايستاده، و مىخواندت با صدايى آهسته.
﴿9﴾
قَدْ تَطَأْطَأَ لَكَ فَانْحَنَى ، وَ نَكَّسَ رَأْسَهُ فَانْثَنَى ، قَدْ أَرْعَشَتْ خَشْيَتُهُ رِجْلَيْهِ ، وَ غَرَّقَتْ دُمُوعُهُ خَدَّيْهِ ، يَدْعُوكَ بِيَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ ، وَ يَا أَرْحَمَ مَنِ انْتَابَهُ الْمُسْتَرْحِمُونَ ، وَ يَا أَعْطَفَ مَنْ أَطَافَ بِهِ الْمُسْتَغْفِرُونَ ، وَ يَا مَنْ عَفْوُهُ أَكْثَرُ مِنْ نَقِمَتِهِ ، وَ يَا مَنْ رِضَاهُ أَوْفَرُ مِنْ سَخَطِهِ .
(9) قامت به توضع خم كرده، سر فرو داشته و در خود فرو رفته بيمش بر پاهايش لرزه افكنده، و سرشكش گونههايش را پوشانده، و تو را اينگونه مىخواند: اى مهربانترين مهربانان! اى مقصد ومقصود مهر جويان! اى محور و مطاف آمرزش خواهان! اى آنكه بخششت از كيفرت بيش است، و خوشنوديت از خشمت افزون است.
﴿10﴾
وَ يَا مَنْ تَحَمَّدَ إِلَى خَلْقِهِ بِحُسْنِ التَّجَاوُزِ ، وَ يَا مَنْ عَوَّدَ عِبَادَهُ قَبُولَ الْإِنَابَةِ ، وَ يَا مَنِ اسْتَصْلَحَ فَاسِدَهُمْ بِالتَّوْبَةِ وَ يَا مَنْ رَضِيَ مِنْ فِعْلِهِمْ بِالْيَسِيرِ ، وَ يَا مَنْ كَافَى قَلِيلَهُمْ بِالْكَثِيرِ ، وَ يَا مَنْ ضَمِنَ لَهُمْ إِجَابَةَ الدُّعَاءِ ، وَ يَا مَنْ وَعَدَهُمْ عَلَى نَفْسِهِ بِتَفَضُّلِهِ حُسْنَ الْجَزَاءِ .
(10) اى آنكه به آمرزش نيك از آفريدگانت در مىگذرى و از اين رو بر آنان منت نهادهاى! اى آنكه از كردار نيك اندك آنان خشنود مىگردى و كردار اندكشان را پاداشى گران مىبخشى! اى آنكه اجابت دعاشان را ضمانت كردهاى و به فضل خود به پاداش نيكشان وعده دادهاى!
﴿11﴾
مَا أَنَا بِأَعْصَى مَنْ عَصَاكَ فَغَفَرْتَ لَهُ ، وَ مَا أَنَا بِأَلْوَمِ مَنِ اعْتَذَرَ إِلَيْكَ فَقَبِلْتَ مِنْهُ ، وَ مَا أَنَا بِأَظْلَمِ مَنْ تَابَ إِلَيْكَ فَعُدْتَ عَلَيْهِ .
(11) من گناهكارترين گناهكارانى كه آمرزيدهاى نيستم، من نكوهيدهترين پوزش خواهان كه از تو پوزش خواستهاند و تو پذايرفتهاى نيستم، من ستمكارترين ستمكاران كه به درگاهت توبه كردهاند و به احسانشان نواختهاى نيستم.
﴿12﴾
أَتُوبُ إِلَيْكَ فِي مَقَامِي هَذَا تَوْبَةَ نَادِمٍ عَلَى مَا فَرَطَ مِنْهُ ، مُشْفِقٍ مِمَّا اجْتَمَعَ عَلَيْهِ ، خَالِصِ الْحَيَاءِ مِمَّا وَقَعَ فيِهِ .
(12) اينك در اين مكان كه ايستادهام به درگاهت توبه مىكنم، توبه كسى كه از خطاهايش پشيمان است، و از بار گناهان كه برگردن دارد ترسان است. و از ورطهاى كه در آن افتاده سخت نگران است.
﴿13﴾
عَالِمٍ لَيْكَ، بِأَنَّ الْعَفْوَ عَنِ الذَّنْبِ الْعَظِيمِ لَا يَتَعَاظَمُكَ ، وَ أَنَّ التَّجَاوُزَ عَنِ الْإِثْمِ الْجَلِيلِ لَا يَسْتَصْعِبُكَ ، وَ أَنَّ احْتِمالَ الْجِنَايَاتِ الْفَاحِشَةِ لَا يَتَكَأَّدُكَ ، وَ أَنَّ أَحَبَّ عِبَادِكَ إِلَيْكَ مَنْ تَرَكَ الاِسْتِكْبَارَ عَلَيْكَ ، وَ جَانَبَ الْاِصْرَارَ ، وَ لَزِمَ الاِسْتِغْفَارَ .
(13) مىداند كه گذشت از گناهان بزرگ بر تو گران نمىآيد، و بخشش خطاهاى عظيم دشوارت نمىنمايد، و چشم پوشى از جنايات فاحش به رنجت نمىافكند. بار خدايا، محبوب ترين بندگانت در پيشگاهت بندهاى است كه بر تو سركشى نكند، و از اصرار بر گناه دورى جويد، و همواره از تو آمرزش خواهد.
﴿14﴾
وَ أَنَا أَبْرَأُ إِلَيْكَ مِنْ أَنْ أَسْتَكْبِرَ ، وَ أَعُوذُ بِكَ مِنْ أَنْ أُصِرَّ ، وَ أَسْتَغْفِرُكَ لِمَا قَصَّرْتُ فِيهِ ، وَ أَسْتَعِينُ بِكَ عَلَى مَا عَجَزْتُ عَنْهُ .
(14) و من از سركشى در برابرت سخت بيزارم، و از اصرار بر گناه پناه به تو مىبرم، و از آنچه در آن كوتاهى ورزيدهام آمرزش از تو مىخواهم، بر آنچه از انجامش ناتوانم يارى از تو مىجويم.
﴿15﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ هَبْ لِي مَا يَجِبُ عَلَيَّ لَكَ ، وَ عَافِنِي مِمَّا أَسْتَوْجِبُهُ مِنْكَ ، وَ أَجِرْنِي مِمَّا يَخَافُهُ أَهْلُ الْإِسَاءَةِ ، فَإِنَّكَ مَلِيءٌ بِالْعَفْوِ ، مَرْجُوٌّ لِلْمَغْفِرَةِ ، مَعْرُوفٌ بِالتَّجَاوُزِ ، لَيْسَ لِحَاجَتِي مَطْلَبٌ سِوَاكَ ، وَ لَا لِذَنْبِي غَافِرٌ غَيْرُكَ ، حَاشَاكَ
(15) خداوندا، بر محمد و خاندانش درود فرست، و هر حقى را كه از تو بر من واجب است ببخشايم، و از هر خطايى كه موجب عقوبت توست بيامرزم، و از هر چه گنهكاران را عامل وحشت است پناهم ده، زيرا تو سرشار از بخشايشى، اميد آمرزش و شناخته شده به گذشتى، حاجت جز به درگاهت نبرم، و آمرزش گناه تنها از تو مىخواهم، زنهار، تو منزهى!
﴿16﴾
وَ لَا أَخَافُ عَلَى نَفْسِي إِلَّا إِيَّاكَ ، إِنَّكَ أَهْلُ التَّقْوَى وَ أَهْلُ الْمَغْفِرَةِ ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَ اقْضِ حَاجَتِي ، وَ أَنْجِحْ طَلِبَتِي ، وَ اغْفِرْ ذَنْبِي ، وَ آمِنْ خَوْفَ نَفْسِي ، إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ، وَ ذَلِكَ عَلَيْكَ يَسِيرٌ ، آمِينَ رَبَّ الْعَالَمِينَ .
(16) من بر نفس خويش جز از تو نمىترسم، و اين تنها تويى كه بايد از او ترسيد، و تنها تويى كه بايد آمرزش از او طلبيد.
بار خدايا، برمحمد و خاندانش درود فرست و حاجتم را برآور، خواستهام را به پيروزى بر، گناهم را ببخشاى و از بيم ايمنم گردان، كه تو بر هر كار توانايى و اين بر تو آسان است، آمين، اى پروردگار جهانيان.