وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي الاِعْتِرَافِ وَ طَلَبِ التَّوْبَةِ إِلَي اللهِ تَعَالَي
و از دعاهاى آن حضرت عليهالسلام است در اقرار به گناه و درخواست بازگشت و توبه به درگاه خداوند بزرگ
﴿1﴾
اللَّهُمَّ إِنَّهُ يَحْجُبُنِي عَنْ مَسْأَلَتِكَ خِلَالٌ ثَلَاثٌ ، وَ تَحْدُونِي عَلَيْهَا خَلَّةٌ وَاحِدَةٌ
(1) بارالها براستى كه سه خصلت مرا از خواستن از تو بازمىدارد و يك خصلت مرا به آن ترغيب مىكند، بازمىدارد.
﴿2﴾
يَحْجُبُنِي أَمْرٌ أَمَرْتَ بِهِ فَأَبْطَأْتُ عَنْهُ ، وَ نَهْيٌ نَهَيْتَنِي عَنْهُ فَأَسْرَعْتُ إِلَيْهِ ، وَ نِعْمَةٌ أَنْعَمْتَ بِهَا عَلَيَّ فَقَصَّرْتُ فِي شُكْرِهَا .
(2) مرا كارى كه به آن فرمودهاى و من در انجامش سستى كردم كارى كه از آن نهى فرمودهاى و من به انجامش شتاب كردم و نعمتى كه به من عنايت فرمودى و من در سپاسگزاريش كوتاهى كردم و وامىدارد مرا بر خواستن از تو.
﴿3﴾
وَ يَحْدُونِي عَلَى مَسْأَلَتِكَ تَفَضُّلُكَ عَلَى مَنْ أَقْبَلَ بِوَجْهِهِ إِلَيْكَ ، وَ وَفَدَ بِحُسْنِ ظَنِّهِ إِلَيْكَ ، إِذْ جَمِيعُ إِحْسَانِكَ تَفَضُّلٌ ، وَ إِذْ كُلُّ نِعَمِكَ ابْتِدَاءٌ
(3) تفضل و احسان تو بر كسى كه روى به تو آورده و با گمان نيك به سويت آمده زيرا كه تمام احسانهايت تفضل است (نه پاداش) و تمام نعمتهايت بدون آغاز است (نه اينكه به سبب اعمال باشد).
﴿4﴾
فَهَا أَنَا ذَا ، يَا إِلَهِي ، وَاقِفٌ بِبَابِ عِزِّكَ وُقُوفَ الْمُسْتَسْلِمِ الذَّلِيلِ ، وَ سَائِلُكَ عَلَى الْحَيَاءِ مِنِّي سُؤَالَ الْبَائِسِ الْمُعيِلِ
(4) اينك كه خداى من به درگاه عزت و توانايى تو همچون تسليم شدهاى ذليل ايستادهام با حال حيا و شرمندگىام از تو درخواست مىكنم درخواست نيازمندى عيالوار.
﴿5﴾
مُقِرٌّ لَكَ بِأَنِّي لَمْ أَسْتَسْلِمْ وَقْتَ إِحْسَانِكَ إِلَّا بِالْإِقْلَاعِ عَنْ عِصْيَانِكَ ، وَ لَمْ أَخْلُ فِي الْحَالَاتِ كُلِّهَا مِنِ امْتِنَانِكَ .
(5) اقرار دارم به تو به اينكه هنگام احسانت تسليم تو نبودهام جز آنكه از معصيت تو خوددارى كردهام و در تمام احوال از احسانت بىبهره نبودهام.
﴿6﴾
فَهَلْ يَنْفَعُنِي ، يَا إِلَهِي ، إِقْرَارِي عِنْدَكَ بِسُوءِ مَا اكْتَسَبْتُ وَ هَلْ يُنْجِينِي مِنْكَ اعْتِرَافِي لَكَ بِقَبِيحِ مَا ارْتَكَبْتُ أَمْ أَوْجَبْتَ لِي فِي مَقَامِي هَذَا سُخْطَكَ أَمْ لَزِمَنِي فِي وَقْتِ دُعَايَ مَقْتُكَ .
(6) پس اى خداى من آيا اقرارم به بدى آنچه نزد تو كردهام مرا سودى مى بخشد؟ و آيا اعترافم در پيشگاهت به زشتى آنچه مرتكب شدهام مرا از عذاب نجات مى دهد؟ يا در اينجا غضبت را بر من واجب فرمودهاى؟ يا در هنگام دعايم عذاب شديد تو بر من لازم است؟
﴿7﴾
سُبْحَانَكَ ، لَا أَيْأَسُ مِنْكَ وَ قَدْ فَتَحْتَ لِي بَابَ التَّوْبَةِ إِلَيْكَ ، بَلْ أَقُولُ مَقَالَ الْعَبْدِ الذَّلِيلِ الظَّالِمِ لِنَفْسِهِ الْمُسْتَخِفِّ بِحُرْمَةِ رَبِّهِ .
(7) پاك و منزهى تو از تو نوميد نيستم در حالى كه در توبه و بازگشت به سويت را به رويم گشودهاى بلكه مىگويم مانند گفتن بندهاى ذليل كه به خود ستم روا داشته و حرمت پروردگارش را كوچك شمرده.
﴿8﴾
الَّذِي عَظُمَتْ ذُنُوبُهُ فَجَلَّتْ ، وَ أَدْبَرَتْ أَيَّامُهُ فَوَلَّتْ حَتَّى إِذَا رَأَى مُدَّةَ الْعَمَلِ قَدِ انْقَضَتْ وَ غَايَةَ الْعُمُرِ قَدِ انْتَهَتْ ، وَ أَيْقَنَ أَنَّهُ لَا مَحِيصَ لَهُ مِنْكَ ، وَ لَا مَهْرَبَ لَهُ عَنْكَ ، تَلَقَّاكَ بِالْإِنَابَةِ ، وَ أَخْلَصَ لَكَ التَّوْبَةَ ، فَقَامَ إِلَيْكَ بِقَلْبٍ طَاهِرٍ نَقِيٍّ ، ثُمَّ دَعَاكَ بِصَوْتٍ حَائِلٍ خَفِيٍّ .
(8) بندهاى كه گناهانش بزرگ و انباشته شده و روزهايش را پشت سر گذاشته و بازگشته تا اينكه ديد زمان عمل سپرى شده و پايان عمر فرارسيده و يقين كرد كه پناهى از كيفرت و گريزگاهى از قهرت نيست با زارى و انابه به سويت روى آورده و توبه را براى تو خالص كرده پس به سوى تو با دلى پاك و پاكيزه برخاسته سپس تو را با صدايى حزين و آهسته خوانده.
﴿9﴾
قَدْ تَطَأْطَأَ لَكَ فَانْحَنَى ، وَ نَكَّسَ رَأْسَهُ فَانْثَنَى ، قَدْ أَرْعَشَتْ خَشْيَتُهُ رِجْلَيْهِ ، وَ غَرَّقَتْ دُمُوعُهُ خَدَّيْهِ ، يَدْعُوكَ بِيَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ ، وَ يَا أَرْحَمَ مَنِ انْتَابَهُ الْمُسْتَرْحِمُونَ ، وَ يَا أَعْطَفَ مَنْ أَطَافَ بِهِ الْمُسْتَغْفِرُونَ ، وَ يَا مَنْ عَفْوُهُ أَكْثَرُ مِنْ نَقِمَتِهِ ، وَ يَا مَنْ رِضَاهُ أَوْفَرُ مِنْ سَخَطِهِ .
(9) و در حالى كه برايت از فروتنى خم شده و از سرافكندگى سر بزير انداخته، ترسش از عقاب پاهاى او را به لرزه درآورده و صورتش غرق در اشكهاى او شده، تو را مىخواند اى مهربانترين مهربانان اى مهربانترين كسى كه رحمت خواهان مدام به او روى آورند و اى عطوفتترين كسى كه آمرزش خواهان گرد او طواف كنند و اى كسى كه گذشت او از انتقامش بيشتر است و اى كسى كه رضاى او از غضبش افرونتر است.
﴿10﴾
وَ يَا مَنْ تَحَمَّدَ إِلَى خَلْقِهِ بِحُسْنِ التَّجَاوُزِ ، وَ يَا مَنْ عَوَّدَ عِبَادَهُ قَبُولَ الْإِنَابَةِ ، وَ يَا مَنِ اسْتَصْلَحَ فَاسِدَهُمْ بِالتَّوْبَةِ وَ يَا مَنْ رَضِيَ مِنْ فِعْلِهِمْ بِالْيَسِيرِ ، وَ يَا مَنْ كَافَى قَلِيلَهُمْ بِالْكَثِيرِ ، وَ يَا مَنْ ضَمِنَ لَهُمْ إِجَابَةَ الدُّعَاءِ ، وَ يَا مَنْ وَعَدَهُمْ عَلَى نَفْسِهِ بِتَفَضُّلِهِ حُسْنَ الْجَزَاءِ .
(10) و اى كسى كه با گذشت پسنديده بر آفريدگانش منت نهاده و اى آنكه بندگانش را به پذيرش انابه و زارى عادت داده و اى آنكه بوسيله توبه اصلاح مفاسد مردم را خواسته و اى كسى كه از كردار آنان به عمل اندك راضى شده و اى كسى كه عمل اندك آنان را پاداش بسيار داده و اى آنكه براى آنان اجابت دعا را تضمين فرموده و اى آنكه خود به تفضل و احسانش پاداش نيك را به آنان وعده فرموده.
﴿11﴾
مَا أَنَا بِأَعْصَى مَنْ عَصَاكَ فَغَفَرْتَ لَهُ ، وَ مَا أَنَا بِأَلْوَمِ مَنِ اعْتَذَرَ إِلَيْكَ فَقَبِلْتَ مِنْهُ ، وَ مَا أَنَا بِأَظْلَمِ مَنْ تَابَ إِلَيْكَ فَعُدْتَ عَلَيْهِ .
(11) من گناهكارتر از آنكه معصيت تو كرد و تو او را آمرزيدى نيستم و نكوهيدهتر از آنكه به پيشگاهت عذر آورد و از او پذيرفتى نمىباشم و ستمكارتر از آن كه به سوى تو بازگشت و توبه كرد و تو پذيرفتى و احسانش كردى نيستم.
﴿12﴾
أَتُوبُ إِلَيْكَ فِي مَقَامِي هَذَا تَوْبَةَ نَادِمٍ عَلَى مَا فَرَطَ مِنْهُ ، مُشْفِقٍ مِمَّا اجْتَمَعَ عَلَيْهِ ، خَالِصِ الْحَيَاءِ مِمَّا وَقَعَ فيِهِ .
(12) در همين جا به درگاهت توبه مى كنم و به سويت بازمىگردم بازگشت كسى كه بر كردههاى پيشين خود نادم است، از آنچه بر او گرد آمده هراسان است از آنچه در آن گرفتار آمده با خلوص نيت شرمنده است.
﴿13﴾
عَالِمٍ لَيْكَ، بِأَنَّ الْعَفْوَ عَنِ الذَّنْبِ الْعَظِيمِ لَا يَتَعَاظَمُكَ ، وَ أَنَّ التَّجَاوُزَ عَنِ الْإِثْمِ الْجَلِيلِ لَا يَسْتَصْعِبُكَ ، وَ أَنَّ احْتِمالَ الْجِنَايَاتِ الْفَاحِشَةِ لَا يَتَكَأَّدُكَ ، وَ أَنَّ أَحَبَّ عِبَادِكَ إِلَيْكَ مَنْ تَرَكَ الاِسْتِكْبَارَ عَلَيْكَ ، وَ جَانَبَ الْاِصْرَارَ ، وَ لَزِمَ الاِسْتِغْفَارَ .
(13) مىداند كه گذشت از گناه بزرگ بر تو بزرگ نمىآيد و گذشت از نافرمانى خطير بر تو گران نمىنمايد و ناديده گرفتن جرمهاى سنگين بر تو دشوار نمىباشد و محبوبترين بندگان نزد تو آن كسى است كه سركشى بر تو را ترك كرده و از اصرار بر گناه برحذر بوده و ملازم طلب بخشش بوده.
﴿14﴾
وَ أَنَا أَبْرَأُ إِلَيْكَ مِنْ أَنْ أَسْتَكْبِرَ ، وَ أَعُوذُ بِكَ مِنْ أَنْ أُصِرَّ ، وَ أَسْتَغْفِرُكَ لِمَا قَصَّرْتُ فِيهِ ، وَ أَسْتَعِينُ بِكَ عَلَى مَا عَجَزْتُ عَنْهُ .
(14) و من به درگاهت از سركشى بيزارم و به پيشگاهت پناه مىآورد از اصرار در نافرمانى و طلب آمرزش دارم براى آنچه در آن كوتاهى كردهام و از وجود مباركت يارى مىجويم بر آنچه از انجام آن ناتوان بودهام.
﴿15﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ هَبْ لِي مَا يَجِبُ عَلَيَّ لَكَ ، وَ عَافِنِي مِمَّا أَسْتَوْجِبُهُ مِنْكَ ، وَ أَجِرْنِي مِمَّا يَخَافُهُ أَهْلُ الْإِسَاءَةِ ، فَإِنَّكَ مَلِيءٌ بِالْعَفْوِ ، مَرْجُوٌّ لِلْمَغْفِرَةِ ، مَعْرُوفٌ بِالتَّجَاوُزِ ، لَيْسَ لِحَاجَتِي مَطْلَبٌ سِوَاكَ ، وَ لَا لِذَنْبِي غَافِرٌ غَيْرُكَ ، حَاشَاكَ
(15) بار خدايا بر محمد و آلش درود و رحمت فرست و آنچه از حقوق خود كه بر من واجب است را ببخش و آنچه از عذاب خود كه مستوجب آنم معاف دار و از آنچه بدكاران از آن مىترسند پناهم ده زيرا كه تو به بخشندگى توانايى، به آمرزش مورد اميدى، به گذشت معروفى، براى حاجتم جاى طلب جز درگاهت نيست و براى گناهم آمرزندهاى غير تو نيست حاشا كه چنين نباشى.
﴿16﴾
وَ لَا أَخَافُ عَلَى نَفْسِي إِلَّا إِيَّاكَ ، إِنَّكَ أَهْلُ التَّقْوَى وَ أَهْلُ الْمَغْفِرَةِ ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَ اقْضِ حَاجَتِي ، وَ أَنْجِحْ طَلِبَتِي ، وَ اغْفِرْ ذَنْبِي ، وَ آمِنْ خَوْفَ نَفْسِي ، إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ، وَ ذَلِكَ عَلَيْكَ يَسِيرٌ ، آمِينَ رَبَّ الْعَالَمِينَ .
(16) و بر خود جز از تو نمىهراسم زيرا تو شايسته آنى كه از تو بترسند و سزاوار بخشايشى، بر محمد و آل محمد درود فرست و حاجتم برآور و خواستهام عطا كن و گناهم بيامرز و ترس وجودم را امنيت بخش زيرا كه تو بر هر چيز قادرى و اين بر تو آسان است، اى پروردگار جهانها دعايم را به اجابت برسان.