وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي الاِعْتِرَافِ وَ طَلَبِ التَّوْبَةِ إِلَي اللهِ تَعَالَي
در اقرار و درخواست آمرزش از خداوند متعال
﴿1﴾
اللَّهُمَّ إِنَّهُ يَحْجُبُنِي عَنْ مَسْأَلَتِكَ خِلَالٌ ثَلَاثٌ ، وَ تَحْدُونِي عَلَيْهَا خَلَّةٌ وَاحِدَةٌ
(1) الها سه انگيزهام داشت دور
ز قربت، يكى مىكشد بر حضور
﴿2﴾
يَحْجُبُنِي أَمْرٌ أَمَرْتَ بِهِ فَأَبْطَأْتُ عَنْهُ ، وَ نَهْيٌ نَهَيْتَنِي عَنْهُ فَأَسْرَعْتُ إِلَيْهِ ، وَ نِعْمَةٌ أَنْعَمْتَ بِهَا عَلَيَّ فَقَصَّرْتُ فِي شُكْرِهَا .
(2) نخستين كه تقصير كردم عيان
نبودم چو شايسته فرمانبران
دوم آنكه منعم چو كردى ز كار
شتابنده گشتم بدو استوار
سوم آنكه بر نعمت بىقياس
ز غفلت شدم بندهاى ناسپاس
﴿3﴾
وَ يَحْدُونِي عَلَى مَسْأَلَتِكَ تَفَضُّلُكَ عَلَى مَنْ أَقْبَلَ بِوَجْهِهِ إِلَيْكَ ، وَ وَفَدَ بِحُسْنِ ظَنِّهِ إِلَيْكَ ، إِذْ جَمِيعُ إِحْسَانِكَ تَفَضُّلٌ ، وَ إِذْ كُلُّ نِعَمِكَ ابْتِدَاءٌ
(3) ولى آنكه دل را كشد سوى تو
بود بخشش و فضل دلجوى تو
خدايا بود بخششت بيكران
چو نعمت فرستادهاى رايگان
﴿4﴾
فَهَا أَنَا ذَا ، يَا إِلَهِي ، وَاقِفٌ بِبَابِ عِزِّكَ وُقُوفَ الْمُسْتَسْلِمِ الذَّلِيلِ ، وَ سَائِلُكَ عَلَى الْحَيَاءِ مِنِّي سُؤَالَ الْبَائِسِ الْمُعيِلِ
(4) بدرگاه عزت، نشستم گدا
كنون شرمسارم در آن در به پا
فقير و معيل آمدم با نياز
به بيچارگى دست كردم دراز
﴿5﴾
مُقِرٌّ لَكَ بِأَنِّي لَمْ أَسْتَسْلِمْ وَقْتَ إِحْسَانِكَ إِلَّا بِالْإِقْلَاعِ عَنْ عِصْيَانِكَ ، وَ لَمْ أَخْلُ فِي الْحَالَاتِ كُلِّهَا مِنِ امْتِنَانِكَ .
(5) به حالى كه اقرار دارم گناه
نگشتم از آن بخششت سر براه
در اين در كنون مىكنم اعتراف
به كردار ناباب و راه خلاف
﴿6﴾
فَهَلْ يَنْفَعُنِي ، يَا إِلَهِي ، إِقْرَارِي عِنْدَكَ بِسُوءِ مَا اكْتَسَبْتُ وَ هَلْ يُنْجِينِي مِنْكَ اعْتِرَافِي لَكَ بِقَبِيحِ مَا ارْتَكَبْتُ أَمْ أَوْجَبْتَ لِي فِي مَقَامِي هَذَا سُخْطَكَ أَمْ لَزِمَنِي فِي وَقْتِ دُعَايَ مَقْتُكَ .
(6) خدايا به اقرار بدكارگى
نجاتم عطا كن ز بيچارگى
مبادا كه خشم تو اى كردگار
بگيرد همى دامنم استوار
﴿7﴾
سُبْحَانَكَ ، لَا أَيْأَسُ مِنْكَ وَ قَدْ فَتَحْتَ لِي بَابَ التَّوْبَةِ إِلَيْكَ ، بَلْ أَقُولُ مَقَالَ الْعَبْدِ الذَّلِيلِ الظَّالِمِ لِنَفْسِهِ الْمُسْتَخِفِّ بِحُرْمَةِ رَبِّهِ .
(7) نه، هرگز نگردد دلم نااميد
چو بر توبهام خويش دادى نويد
ذليل آمدم بر درت ناتوان
بگويم پشيمانيم با زبان
بخود كردهام بار الها ستم
ز كردار ناباب هستم دژم
﴿8﴾
الَّذِي عَظُمَتْ ذُنُوبُهُ فَجَلَّتْ ، وَ أَدْبَرَتْ أَيَّامُهُ فَوَلَّتْ حَتَّى إِذَا رَأَى مُدَّةَ الْعَمَلِ قَدِ انْقَضَتْ وَ غَايَةَ الْعُمُرِ قَدِ انْتَهَتْ ، وَ أَيْقَنَ أَنَّهُ لَا مَحِيصَ لَهُ مِنْكَ ، وَ لَا مَهْرَبَ لَهُ عَنْكَ ، تَلَقَّاكَ بِالْإِنَابَةِ ، وَ أَخْلَصَ لَكَ التَّوْبَةَ ، فَقَامَ إِلَيْكَ بِقَلْبٍ طَاهِرٍ نَقِيٍّ ، ثُمَّ دَعَاكَ بِصَوْتٍ حَائِلٍ خَفِيٍّ .
(8) گناهم فزون و خطايم كلان
تلف كردهام عمر را رايگان
چو دوران عمرم بپايان رسيد
زيان ديده بستم به لطفت اميد
نباشد مرا هيچ راه فرار
به عجز آمدم سويت اى كردگار
كنون پاكدل توبه كردم درست
گنهكار را سر به درگاه تست
دلم را ز آلودگى ساز پاك
چو نالم در آن بارگه دردناك
﴿9﴾
قَدْ تَطَأْطَأَ لَكَ فَانْحَنَى ، وَ نَكَّسَ رَأْسَهُ فَانْثَنَى ، قَدْ أَرْعَشَتْ خَشْيَتُهُ رِجْلَيْهِ ، وَ غَرَّقَتْ دُمُوعُهُ خَدَّيْهِ ، يَدْعُوكَ بِيَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ ، وَ يَا أَرْحَمَ مَنِ انْتَابَهُ الْمُسْتَرْحِمُونَ ، وَ يَا أَعْطَفَ مَنْ أَطَافَ بِهِ الْمُسْتَغْفِرُونَ ، وَ يَا مَنْ عَفْوُهُ أَكْثَرُ مِنْ نَقِمَتِهِ ، وَ يَا مَنْ رِضَاهُ أَوْفَرُ مِنْ سَخَطِهِ .
(9) سر شرمسارى فكندم بزير
به زارى در افتاده منت پذير
بلرزد ز هيبت مرا زانوان
به رخساره اشگ ندامت روان
نيايشگرم بر تو اكنون نوان
كه فضلت بود برتر از مهربان
تو آن مهربانى كه لطفش ز حد
گذشتست و خواهند از وى مدد
به آمرزگارى توئى مهربان
كه گردند گرد تو خواهندگان
فزونست عفو تو بر قهر و خشم
به لطفت گنهكار بگشوده چشم
﴿10﴾
وَ يَا مَنْ تَحَمَّدَ إِلَى خَلْقِهِ بِحُسْنِ التَّجَاوُزِ ، وَ يَا مَنْ عَوَّدَ عِبَادَهُ قَبُولَ الْإِنَابَةِ ، وَ يَا مَنِ اسْتَصْلَحَ فَاسِدَهُمْ بِالتَّوْبَةِ وَ يَا مَنْ رَضِيَ مِنْ فِعْلِهِمْ بِالْيَسِيرِ ، وَ يَا مَنْ كَافَى قَلِيلَهُمْ بِالْكَثِيرِ ، وَ يَا مَنْ ضَمِنَ لَهُمْ إِجَابَةَ الدُّعَاءِ ، وَ يَا مَنْ وَعَدَهُمْ عَلَى نَفْسِهِ بِتَفَضُّلِهِ حُسْنَ الْجَزَاءِ .
(10) شناساندهاى خود به بخشندگى
بود بخششت جلوهى زندگى
تو دلگرم فرمودهاى بندگان
انابت پذيرى ز شرمندگان
تو آنيكه از بندگان تباه
پذيرى همى توبه از هر گناه
پذيرى تو خود طاعت مختصر
به پاداش افزون كنى مفتخر
ضمانت نمودى قبول دعا
به پاداش دادى تو نيكو جزا
﴿11﴾
مَا أَنَا بِأَعْصَى مَنْ عَصَاكَ فَغَفَرْتَ لَهُ ، وَ مَا أَنَا بِأَلْوَمِ مَنِ اعْتَذَرَ إِلَيْكَ فَقَبِلْتَ مِنْهُ ، وَ مَا أَنَا بِأَظْلَمِ مَنْ تَابَ إِلَيْكَ فَعُدْتَ عَلَيْهِ .
(11) چو بخشوده باشى گنهكارگان
كه كردند آنان گناه كلان
دگر شرمساران پر مدعا
كه بخشيده باشى از آنان خطا
نكردم گنه بيش از آن بندگان
كه بخشيدى اى داور مهربان
چو آن توبهها را نمودى قبول
تو بپذير عذرم مخواهم ملول
﴿12﴾
أَتُوبُ إِلَيْكَ فِي مَقَامِي هَذَا تَوْبَةَ نَادِمٍ عَلَى مَا فَرَطَ مِنْهُ ، مُشْفِقٍ مِمَّا اجْتَمَعَ عَلَيْهِ ، خَالِصِ الْحَيَاءِ مِمَّا وَقَعَ فيِهِ .
(12) سراپا پشيمانيم اى خدا
پشيمان به عفو تو بستم رجا
بياوردهام كوله بار گناه
كنون شرمسار آمدم عذرخواه
به سويت شدم با گنه بيمناك
سر شرمسارى نهادم به خاك
ز رخ دادهها، شرمسارم مكن
خدايا دگر خوار و زارم مكن
﴿13﴾
عَالِمٍ لَيْكَ، بِأَنَّ الْعَفْوَ عَنِ الذَّنْبِ الْعَظِيمِ لَا يَتَعَاظَمُكَ ، وَ أَنَّ التَّجَاوُزَ عَنِ الْإِثْمِ الْجَلِيلِ لَا يَسْتَصْعِبُكَ ، وَ أَنَّ احْتِمالَ الْجِنَايَاتِ الْفَاحِشَةِ لَا يَتَكَأَّدُكَ ، وَ أَنَّ أَحَبَّ عِبَادِكَ إِلَيْكَ مَنْ تَرَكَ الاِسْتِكْبَارَ عَلَيْكَ ، وَ جَانَبَ الْاِصْرَارَ ، وَ لَزِمَ الاِسْتِغْفَارَ .
(13) من آگاهم از بخششت بىگمان
نديده بگيرم تو اى مهربان
چو بخشش به ذات تو دشوار نيست
به اين بنده كيفر سزاوار نيست
گرانت نباشد كرم داشتن
همان ديده، ناديده انگاشتن
جنايت اگر بود بس هولناك
نشد بردبارى از آن ذات پاك
تو هستى بر آن بندهات دوستدار
كه از خودستائى بود بر كنار
نگردد به اصرار سوى گناه
كند عذرخواهى در آن پيشگاه
﴿14﴾
وَ أَنَا أَبْرَأُ إِلَيْكَ مِنْ أَنْ أَسْتَكْبِرَ ، وَ أَعُوذُ بِكَ مِنْ أَنْ أُصِرَّ ، وَ أَسْتَغْفِرُكَ لِمَا قَصَّرْتُ فِيهِ ، وَ أَسْتَعِينُ بِكَ عَلَى مَا عَجَزْتُ عَنْهُ .
(14) من اكنون به سويت شدم عذرخواه
كه دورم كنى از عناد و گناه
پناهندهام بر درت نامراد
نهادم ز سر باد كبر و عناد
ببخشاى بر بندهاى دادگر
ز تقصير بگذشتهام درگذر
طلب مىكنم يارى اى كردگار
بر اين بنده باشى تو آمرزگار
﴿15﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ هَبْ لِي مَا يَجِبُ عَلَيَّ لَكَ ، وَ عَافِنِي مِمَّا أَسْتَوْجِبُهُ مِنْكَ ، وَ أَجِرْنِي مِمَّا يَخَافُهُ أَهْلُ الْإِسَاءَةِ ، فَإِنَّكَ مَلِيءٌ بِالْعَفْوِ ، مَرْجُوٌّ لِلْمَغْفِرَةِ ، مَعْرُوفٌ بِالتَّجَاوُزِ ، لَيْسَ لِحَاجَتِي مَطْلَبٌ سِوَاكَ ، وَ لَا لِذَنْبِي غَافِرٌ غَيْرُكَ ، حَاشَاكَ
(15) خدايا بجان محمد (ص) درود
تو بفرست و بر عترتش آنكه بود
خدايا ببخشا چو كردم خلاف
بدانسان كه گردم ز كيفر معاف
اطاعت اگر كردهام بيريا
سلامت بر اين بنده فرما عطا
مرا چون گنهكار وحشت زده
مبين، و ندر آن در پناهم بده
تو لبريزى از لطف و عفو و سخا
اميدى به پوزشگران هر كجا
شناسم گذشت ترا اى خدا
به كس نيست غير از تو حاجت مرا
شناسم كه غفارى اى كردگار
مرا نيست غير از تو آمرزگار
﴿16﴾
وَ لَا أَخَافُ عَلَى نَفْسِي إِلَّا إِيَّاكَ ، إِنَّكَ أَهْلُ التَّقْوَى وَ أَهْلُ الْمَغْفِرَةِ ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَ اقْضِ حَاجَتِي ، وَ أَنْجِحْ طَلِبَتِي ، وَ اغْفِرْ ذَنْبِي ، وَ آمِنْ خَوْفَ نَفْسِي ، إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ، وَ ذَلِكَ عَلَيْكَ يَسِيرٌ ، آمِينَ رَبَّ الْعَالَمِينَ .
(16) ز خشم تو بر خويش انديشناك
نشستم، رها سازم از بيم و باك
خدايا بجان محمد (ص) درود
تو بفرست و بر عترتش آنكه بود
تو بپذير درخواستم با عطا
بيامرز و فرماى حاجت روا
گناهم بيامرز اى مهربان
توانائى، از بيم خويشم رهان
بس آسان بود بر تو كار گران
كه هستى تو دادار هر دو جهان