وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ عِنْدَ الصَّبَاحِ وَ الْمَسَاءِ
نيايش آن حضرت در بامداد و شامگاه
﴿1﴾
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ اللَّيْلَ وَ النَّهَارَ بِقُوَّتِهِ
(1) ستايش براى خداست كه به نيروى خود شب و روز را پديد آورد،
﴿2﴾
وَ مَيَّزَ بَيْنَهُمَا بِقُدْرَتِهِ
(2) و به نيروى خود ميان آن دو تفاوت نهاد،
﴿3﴾
وَ جَعَلَ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا حَدّاً مَحْدُوداً ، وَ أَمَداً مَمْدُوداً
(3) و براى هر يك اندازه و زمانى حساب شده قرار داد.
﴿4﴾
يُولِجُ كُلَّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا فِي صَاحِبِهِ ، وَ يُولِجُ صَاحِبَهُ فِيهِ بِتَقْدِيرٍ مِنْهُ لِلْعِبَادِ فِيما يَغْذُوهُمْ بِهِ ، وَ يُنْشِئُهُمْ عَلَيْهِ
(4) از هر يك از آن دو مىكاهد و بر ديگرى مىافزايد، و آنگاه آنچه را كاسته، باز مىگرداند تا روزى بندگان و مايهى پرورش ايشان كه مقدر شده، فراهم آيد.
﴿5﴾
فَخَلَقَ لَهُمُ اللَّيْلَ لِيَسْكُنُوا فِيهِ مِنْ حَرَكَاتِ التَّعَبِ وَ نَهَضَاتِ النَّصَبِ ، وَ جَعَلَهُ لِبَاساً لِيَلْبَسُوا مِنْ رَاحَتِهِ وَ مَنَامِهِ ، فَيَكُونَ ذَلِكَ لَهُمْ جَمَاماً وَ قُوَّةً ، وَ لِيَنَالُوا بِهِ لَذَّةً وَ شَهْوَةً
(5) پس شب را براى آنان بيافريد تا در آن از رنج و كوشش بياسايند، و آن را همچون پوششى گردانيد تا در آن به خواب راحت روند و با آن به آسايش و نيرو رسند و از لذت شبانگاهى برخوردار شوند.
﴿6﴾
وَ خَلَقَ لَهُمُ النَّهَارَ مُبْصِراً لِيَبْتَغُوا فِيهِ مِنْ فَضْلِهِ ، وَ لِيَتَسَبَّبُوا إِلَى رِزْقِهِ ، وَ يَسْرَحُوا فِي أَرْضِهِ ، طَلَباً لِمَا فِيهِ نَيْلُ الْعَاجِلِ مِنْ دُنْيَاهُمْ ، وَ دَرَكُ الآْجِلِ فِي أُخْرَاهُمْ
(6) و روز را براى آنان پديد آورد تا در روشنايىاش فضل و بخشش او را جستوجو و وسيلهى روزى جستن را فراهم نمايند و در زمين خدا به تكاپو درآيند تا از نعمتهاى اين جهان بهرهمند شوند و سعادت آن جهان را دريابند.
(7) و خداوند بدين وسيله، كارشان را سامان مىدهد و از كردارشان باخبر مىشود و مىنگرد كه در هنگامههاى فرمانبردارى از او و به جا آوردن واجبات و فرمانهايش چگونهاند، تا بدكاران را كيفر بد رساند و نيكان را پاداش نيك دهد.
﴿8﴾
اللَّهُمَّ فَلَكَ الْحَمْدُ عَلَى مَا فَلَقْتَ لَنَا مِنَ الْإِصْبَاحِ ، وَ مَتَّعْتَنَا بِهِ مِنْ ضَوْءِ النَّهَارِ ، وَ بَصَّرْتَنَا مِنْ مَطَالِبِ الْأَقْوَاتِ ، وَ وَقَيْتَنَا فِيهِ مِنْ طَوَارِقِ الآْفَاتِ .
(8) خدايا، ستايش براى توست كه پردهى تاريك شب را به روشنايى صبحگاهان شكافتى و ما را از فروغ روز برخوردار كردى و جاهاى جستن روزى را نشانمان دادى و از آسيب پيشامدهاى ناگوار در امان داشتى.
﴿9﴾
أَصْبَحْنَا وَ أَصْبَحَتِ الْأَشْيَاءُ كُلُّهَا بِجُمْلَتِهَا لَكَ سَمَاؤُهَا وَ أَرْضُهَا ، وَ مَا بَثَثْتَ فِي كُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا ، سَاكِنُهُ وَ مُتَحَرِّكُهُ ، وَ مُقِيمُهُ وَ شَاخِصُهُ وَ مَا عَلَا فِي الْهَوَاءِ ، وَ مَا كَنَّ تَحْتَ الثَّري
(9) ما و همهى چيزها، جملگى، چون به خود آمديم، خويشتن را از آن تو ديديم: آسمان و زمين و آنچه در آن دو پراكنده ساختى، آرميده و جنبنده، ايستاده و رونده، و هر چه در هواست، و هر چه در زمين است.
﴿10﴾
أَصْبَحْنَا فِي قَبْضَتِكَ يَحْوِينَا مُلْكُكَ وَ سُلْطَانُكَ ، وَ تَضُمُّنَا مَشِيَّتُكَ ، وَ نَتَصَرَّفُ عَنْ أَمْرِكَ ، وَ نَتَقَلَّبُ فِي تَدْبيِرِكَ .
(10) خود را در پنجهى قدرت تو يافتيم، همه از آن تو و در قلمرو فرمانروايى توايم. خواست و اراده تو ما را در بر گرفته، و هر چه مىكنيم، به فرمان تو و در سايهى تدبير توست.
﴿11﴾
لَيْسَ لَنَا مِنَ الْأَمْرِ إِلَّا مَا قَضَيْتَ ، وَ لَا مِنَ الْخَيْرِ إِلَّا مَا أَعْطَيْتَ .
(11) ما را هيچ كارى نيست جز آنچه تو فرمودهاى، و هيچ بهرهى نيكى نداريم جز آنچه تو بخشيدهاى.
﴿12﴾
وَ هَذَا يَوْمٌ حَادِثٌ جَدِيدٌ ، وَ هُوَ عَلَيْنَا شَاهِدٌ عَتِيدٌ ، إِنْ أَحْسَنَّا وَدَّعَنَا بِحَمْدٍ ، وَ إِنْ أَسَأْنَا فَارَقَنَا بِذَمٍّ .
(12) اين روز، روزى نو و بر ما گواهى آماده است. اگر نيكى كنيم، ما را با ستايش بدرود گويد، و اگر بدى كنيم، با نكوهش از ما جدا گردد.
﴿13﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ارْزُقْنَا حُسْنَ مُصَاحَبَتِهِ ، وَ اعْصِمْنَا مِنْ سُوءِ مُفَارَقَتِهِ بِارْتِكَابِ جَرِيرَةٍ ، أَوِ اقْتِرَافِ صَغِيرَةٍ أَوْ كَبِيرَةٍ
(13) خدايا، بر محمد و خاندانش درود فرست و روزىمان كن كه به شايستگى با چنين روزى همراه گرديم، و مگذار از آن جدا شويم در حالى كه گناهى كوچك يا بزرگ از ما سر زده باشد.
﴿14﴾
وَ أَجْزِلْ لَنَا فِيهِ مِنَ الْحَسَنَاتِ ، وَ أَخْلِنَا فِيهِ مِنَ السَّيِّئَاتِ ، وَ امْلَأْ لَنَا مَا بَيْنَ طَرَفَيْهِ حَمْداً وَ شُكْراً وَ أَجْراً وَ ذُخْراً وَ فَضْلًا وَ إِحْسَاناً.
(14) و در اين روز، نيكىهاى فراوان به ما عطا فرما و ما را از گناهان به دور دار. بامداد و شامگاهش را براى ما از سپاس و ستايش و پاداش و ذخيرهى آن جهان و بخشش و نيكى آكنده ساز.
﴿15﴾
اللَّهُمَّ يَسِّرْ عَلَى الْكِرَامِ الكاتبِينَ مَؤُونَتَنَا ، وَ امْلَأْ لَنَا مِنْ حَسَنَاتِنَا صَحَائِفَنَا ، وَ لَا تُخْزِنَا عِنْدَهُمْ بِسُوءِ أَعْمَالِنَا .
(15) خدايا، رنج نوشتن كارهاى بد را از فرشتگان بزرگوارى كه كارهاى ما را مى نويسند، بردار، و كارنامههاى ما را از نيكىها پر ساز، و زشتكارىهايمان را وسيلهى بىآبرويى نزد فرشتگان قرار مده.
﴿16﴾
اللَّهُمَّ اجْعَلْ لَنَا فِي كُلِّ سَاعَةٍ مِنْ سَاعَاتِهِ حَظّاً مِنْ عِبَادِكَ ، وَ نَصِيباً مِنْ شُكْرِكَ وَ شَاهِدَ صِدْقٍ مِنْ مَلَائِكَتِكَ .
(16) خدايا، در همهى ساعات اين روز، از سوى بندگانت براى ما بهرهاى نيك، و از سپاسگزارى نصيبى عنايت فرما، و از جملهى فرشتگانت گواهى راستين بر ما بگمار.
﴿17﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ احْفَظْنَا مِنْ بَيْنِ أَيْدِينَا وَ مِنْ خَلْفِنَا وَ عَنْ أَيْمَانِنَا وَ عَنْ شَمَائِلِنَا وَ مِنْ جَمِيعِ نَوَاحِينَا ، حِفْظاً عَاصِماً مِنْ مَعْصِيَتِكَ ، هَادِياً إِلَى طَاعَتِكَ ، مُسْتَعْمِلاً لِمَحَبَّتِكَ .
(17) خدايا، بر محمد و خاندانش درود فرست و ما از پيش رو و پشت سر، و از راست و چپ، و از همه سو، نگهبان باش، آن گونه كه از گناه در امان مانيم و به فرمانبردارى تو راه يابيم و اين همه، در راه محبت تو باشد.
﴿18﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ وَفِّقْنَا فِي يَوْمِنَا هَذَا وَ لَيْلَتِنَا هَذِهِ وَ فِي جَمِيعِ أَيَّامِنَا لِاسْتِعْمَالِ الْخَيْرِ ، وَ هِجْرَانِ الشَّرِّ ، وَ شُكْرِ النِّعَمِ ، وَ اتِّبَاعِ السُّنَنِ ، وَ مُجَانَبَةِ الْبِدَعِ ، وَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ ، وَ النَّهْيِ عَنِ الْمُنْكَرِ ، وَ حِيَاطَةِ الْإِسْلَامِ ، وَ انْتِقَاصِ الْبَاطِلِ وَ إِذْلَالِهِ ، وَ نُصْرَةِ الْحَقِّ وَ إِعْزَازِهِ ، وَ إِرْشَادِ الضَّالِّ ، وَ مُعَاوَنَةِ الضَّعيِفِ ، وَ اِدْرَاكِ اللّهيِفِ
(18) خدايا، بر محمد و خاندانش درود فرست و ما را در اين روز و شب و در همه روز، موفق گردان كه نيكى كنيم و از بدى بپرهيزيم و نعمت را سپاس گوييم، و پيرو سنتها باشيم و بدعتها را كنار نهيم، و به كارهاى پسنديده فرمان دهيم، و از ناپسندىها باز داريم، و اسلام را پاسدارى كنيم، و در نكوهش باطل سخن گوييم و آن را كوچك شماريم، و حق را يارى دهيم و آن را گواهى بداريم، و گمراه را به راه آوريم، و ناتوان را مدد رسانيم، و ستمديده را فريادرس باشيم.
﴿19﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اجْعَلْهُ أَيْمَنَ يَوْمٍ عَهِدْنَاهُ ، وَ أَفْضَلَ صَاحِبٍ صَحِبْنَاهُ ، وَ خَيْرَ وَقْتٍ ظَلِلْنَا فِيهِ
(19) خدايا، بر محمد و خاندانش درود فرست و اين روز را فرخندهترين روزى قرار ده كه تا حال ديدهايم، و نيكوترين همدمى كه با وى بودهايم، و بهترين وقتى كه در آن به سر بردهايم.
﴿20﴾
وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَرْضَى مَنْ مَرَّ عَلَيْهِ اللَّيْلُ وَ النَّهَارُ مِنْ جُمْلَةِ خَلْقِكَ ، أَشْكَرَهُمْ لِمَا أَوْلَيْتَ مِنْ نِعَمِكَ ، وَ أَقْوَمَهُمْ بِمَا شَرَعْتَ مِنْ شرَائِعِكَ ، وَ أَوْقَفَهُمْ عَمَّا حَذَّرْتَ مِنْ نَهْيِكَ .
(20) و ما را از پسنديدهترين بندگانى قرار ده كه شب و روز بر آنان گذشته است، و از سپاسگزارترينشان در برابر نعمت هايى كه عطا كردهاى، و از پايدارترين ايشان در عمل به آيين تو، و از خوددارترين آنان در برابر آنچه از آن دورشان داشتهاى.
﴿21﴾
اللَّهُمَّ إِنِّي أُشْهِدُكَ وَ كَفَى بِكَ شَهِيداً ، وَ أُشْهِدُ سَمَاءَكَ وَ أَرْضَكَ وَ مَنْ أَسْكَنْتَهُمَا مِنْ مَلائِكَتِكَ وَ سَائِرِ خَلْقِكَ فِي يَوْمِي هَذَا وَ سَاعَتِي هَذِهِ وَ لَيْلَتِي هَذِهِ وَ مُسْتَقَرِّي هَذَا ، أَنِّي أَشْهَدُ أَنَّكَ أَنْتَ اللَّهُ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ ، قَائِمٌ بِالْقِسْطِ ، عَدْلٌ فِي الْحُكْمِ ، رَؤُوفٌ بِالْعِبَادِ ، مَالِكُ الْمُلْكِ ، رَحيِمٌ بِالْخَلْقِ .
(21) خدايا، تو را گواه مىگيرم، و گواهى تو ما را بس است. و آسمان و زمين تو را و فرشتگانت را كه در آن دو مسكن دادهاى و همهى آفريدگانت را در اين روز و اين ساعت و اين جايگاه گواه مىگيرم كه من شهادت مىدهم تو آن خدايى هستى كه جز او خدايى نيست، به پا دارندهى عدالت، در داورى دادگر، بر بندگان مهربان، فرمانرواى جهان و دلسوز همهى آفريدگار هستى.
﴿22﴾
وَ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ و خِيَرَتُكَ مِنْ خَلْقِكَ ، حَمَّلْتَهُ رِسَالَتَكَ فَأَدَّاهَا ، وَ أَمَرْتَهُ بِالنُّصْحِ لِأُمَّتِهِ فَنَصَحَ لَهَا
(22) شهادت مىدهم كه محمد بندهى تو و فرستادهى تو و برگزيدهى آفريدگان توست. رسالت خويش بدو سپردى و او به خوبى از عهدهى آن برآمد، و فرمانش دادى كه خيرخواهى امت كند، و او همان كرد.
﴿23﴾
اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، أَكْثَرَ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ ، وَ آتِهِ عَنَّا أَفْضَلَ مَا آتَيْتَ أَحَداً مِنْ عِبَادِكَ ، وَ اجْزِهِ عَنَّا أَفْضَلَ وَ أَكْرَمَ مَا جَزَيْتَ أَحَداً مِنْ أَنْبِيَائِكَ عَنْ أُمَّتِهِ
(23) خدايا، اينك بر محمد و خاندانش درود فرست، بيش از آنچه بر يكى از آفريدگان خود فرستادهاى، و از سوى ما بهترين چيزى را كه به يكى از بندگانت دادهاى، به او عطا فرما، و برترين پاداشى را كه به پيامبران خود از سوى مردمشان ارزانى داشتهاى، به او ارزانى كن.
﴿24﴾
إِنَّكَ أَنْتَ الْمَنَّانُ بِالْجَسِيمِ ، الْغَافِرُ لِلْعَظِيمِ ، وَ أَنْتَ أَرْحَمُ مِنْ كُلِّ رَحِيمٍ ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ الْاَخْيَارِ الْاَنْجَبيِنَ .
(24) بىگمان، اين تويى كه نعمتهاى سترگ مىبخشى و گناهان بزرگ را مىآمرزى، و تو از هر مهربانى مهربانترى. پس بر محمد و خاندانش كه پاكان و پاكيزگان و نيكان برگزيدهاند، درود فرست.