وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ عِنْدَ الصَّبَاحِ وَ الْمَسَاءِ
نيايش آن حضرت (ع) در پگاه و شام
﴿1﴾
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ اللَّيْلَ وَ النَّهَارَ بِقُوَّتِهِ
(1) سپاس مر خداى را كه شب و روز را به نيروى خود بيافريد
﴿2﴾
وَ مَيَّزَ بَيْنَهُمَا بِقُدْرَتِهِ
(2) و ميان آن دو به توانايى خويش تفاوت گذاشت
﴿3﴾
وَ جَعَلَ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا حَدّاً مَحْدُوداً ، وَ أَمَداً مَمْدُوداً
(3) و براى هر يك مرزى معين و زمانى مشخص قرار داد
﴿4﴾
يُولِجُ كُلَّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا فِي صَاحِبِهِ ، وَ يُولِجُ صَاحِبَهُ فِيهِ بِتَقْدِيرٍ مِنْهُ لِلْعِبَادِ فِيما يَغْذُوهُمْ بِهِ ، وَ يُنْشِئُهُمْ عَلَيْهِ
(4) و آن دو را درون هم فروبرد و برون آورد از يكى بكاهد و بر آن ديگرى بيفزايد و با آن مايهى خورش و پرورش بندگان فراهم سازد
﴿5﴾
فَخَلَقَ لَهُمُ اللَّيْلَ لِيَسْكُنُوا فِيهِ مِنْ حَرَكَاتِ التَّعَبِ وَ نَهَضَاتِ النَّصَبِ ، وَ جَعَلَهُ لِبَاساً لِيَلْبَسُوا مِنْ رَاحَتِهِ وَ مَنَامِهِ ، فَيَكُونَ ذَلِكَ لَهُمْ جَمَاماً وَ قُوَّةً ، وَ لِيَنَالُوا بِهِ لَذَّةً وَ شَهْوَةً
(5) شب را براى بندگان بيافريد تا در آن از رفت و آمدهاى رنجآور و جنبشهاى آزارنده بياسايند و آن را پوششى گردانيد تا مردمان را وسيلهى آسايش و خواب شود و راحت و توان آورد و به لذت دل آورد دست يابند
﴿6﴾
وَ خَلَقَ لَهُمُ النَّهَارَ مُبْصِراً لِيَبْتَغُوا فِيهِ مِنْ فَضْلِهِ ، وَ لِيَتَسَبَّبُوا إِلَى رِزْقِهِ ، وَ يَسْرَحُوا فِي أَرْضِهِ ، طَلَباً لِمَا فِيهِ نَيْلُ الْعَاجِلِ مِنْ دُنْيَاهُمْ ، وَ دَرَكُ الآْجِلِ فِي أُخْرَاهُمْ
(6) روز را بينايى بخش بشر آفريد تا، در آن هنگام پىجوى فضل الهى باشند و راه روزى جويند و در زمين او در پى سودگذارى اين جهانى و نفع دير پاى آن جهانى تكاپو كنند
(7) تا با اين امور، حال بندگان را سامان بخشد و آنان را بيازمايد و بنگرد كه به هنگام طاعت و اوقات بجاى آوردن واجبات و مواقع احكام او چوناند، تا نابكاران را همسنگ عمل زشتشان كيفر دهد و نيكوكرداران را پاداش بهتر و بيشتر از عمل بخشد
﴿8﴾
اللَّهُمَّ فَلَكَ الْحَمْدُ عَلَى مَا فَلَقْتَ لَنَا مِنَ الْإِصْبَاحِ ، وَ مَتَّعْتَنَا بِهِ مِنْ ضَوْءِ النَّهَارِ ، وَ بَصَّرْتَنَا مِنْ مَطَالِبِ الْأَقْوَاتِ ، وَ وَقَيْتَنَا فِيهِ مِنْ طَوَارِقِ الآْفَاتِ .
(8) بار خدايا، پس تو را سپاس كه بامدادان را بر ما شكوفاندى و ما را به آن از روشنايى روز بهرهور ساختى و در جستجوى روزى بينا كردى و در آن مدت ما را از آفتهاى رويدادها پاييدى
﴿9﴾
أَصْبَحْنَا وَ أَصْبَحَتِ الْأَشْيَاءُ كُلُّهَا بِجُمْلَتِهَا لَكَ سَمَاؤُهَا وَ أَرْضُهَا ، وَ مَا بَثَثْتَ فِي كُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا ، سَاكِنُهُ وَ مُتَحَرِّكُهُ ، وَ مُقِيمُهُ وَ شَاخِصُهُ وَ مَا عَلَا فِي الْهَوَاءِ ، وَ مَا كَنَّ تَحْتَ الثَّري
(9) ما صبحگاهان را دريافتيم، آفريدههاى تو كه همه از آن تواند پاى به اقليم روز نهادند: آسمان و زمين و آنچه در اين دو پراكندهاى، ساكن يا جنبنده، ايستاده يا رونده و هر چه در هوا بالا رفته و آنچه در زمين پنهان است
﴿10﴾
أَصْبَحْنَا فِي قَبْضَتِكَ يَحْوِينَا مُلْكُكَ وَ سُلْطَانُكَ ، وَ تَضُمُّنَا مَشِيَّتُكَ ، وَ نَتَصَرَّفُ عَنْ أَمْرِكَ ، وَ نَتَقَلَّبُ فِي تَدْبيِرِكَ .
(10) همه در سراپنجهى قدرت تو صبحگاه را دريافتيم، در حالى كه پادشاهى و چيرگى تو ما را فراگرفته است و مشيت تو ما را فراهم مىآورد و به فرمان تو در كارها تصرف مىكنيم و به تدبير تو دگرگون شويم
﴿11﴾
لَيْسَ لَنَا مِنَ الْأَمْرِ إِلَّا مَا قَضَيْتَ ، وَ لَا مِنَ الْخَيْرِ إِلَّا مَا أَعْطَيْتَ .
(11) جز آنچه تو فرمايى كارى نتوانيم و جز آنچه تو بخشى خيرى به ما نرسد
﴿12﴾
وَ هَذَا يَوْمٌ حَادِثٌ جَدِيدٌ ، وَ هُوَ عَلَيْنَا شَاهِدٌ عَتِيدٌ ، إِنْ أَحْسَنَّا وَدَّعَنَا بِحَمْدٍ ، وَ إِنْ أَسَأْنَا فَارَقَنَا بِذَمٍّ .
(12) امروز روزى است تازه و نو برآمده و گواهى است به كردار ما بينا كه اگر نيكى كنيم ما را ستايشگويان ترك كند و اگر بدى كنيم نكوهش كنان بدرود گويد
﴿13﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ارْزُقْنَا حُسْنَ مُصَاحَبَتِهِ ، وَ اعْصِمْنَا مِنْ سُوءِ مُفَارَقَتِهِ بِارْتِكَابِ جَرِيرَةٍ ، أَوِ اقْتِرَافِ صَغِيرَةٍ أَوْ كَبِيرَةٍ
(13) بار خدايا، بر محمد و خاندان او درود فرست و حسن مصاحبت و همنفسى با اين روز را روزى ما كن و مخواه كه به سبب سرپيچى ما از فرمانهاى تو، يا ارتكاب گناهى خرد يا بزرگ ناخرسند از ما جدا گردد
﴿14﴾
وَ أَجْزِلْ لَنَا فِيهِ مِنَ الْحَسَنَاتِ ، وَ أَخْلِنَا فِيهِ مِنَ السَّيِّئَاتِ ، وَ امْلَأْ لَنَا مَا بَيْنَ طَرَفَيْهِ حَمْداً وَ شُكْراً وَ أَجْراً وَ ذُخْراً وَ فَضْلًا وَ إِحْسَاناً.
(14) و در اين روز بر حسنات ما بيفزاى و ما را از ناشايستگيها تهى گردان و براى ما اين روز را از آغاز تا انجام از سپاس و شكرگزارى و مزد و اندوخته و فضل و احسان سرشار ساز
﴿15﴾
اللَّهُمَّ يَسِّرْ عَلَى الْكِرَامِ الكاتبِينَ مَؤُونَتَنَا ، وَ امْلَأْ لَنَا مِنْ حَسَنَاتِنَا صَحَائِفَنَا ، وَ لَا تُخْزِنَا عِنْدَهُمْ بِسُوءِ أَعْمَالِنَا .
(15) بار خدايا، رنجى كه از نوشتن نامهى اعمال ما بر عهدهى «كرام الكاتبين» است بكاه و دفتر اعمال ما را از حسنات مشحون فرماى و ما را به سبب زشتى كردارمان نزد فرشتگانى كه نامهى اعمال ما را مىنويسند رسوا مساز
﴿16﴾
اللَّهُمَّ اجْعَلْ لَنَا فِي كُلِّ سَاعَةٍ مِنْ سَاعَاتِهِ حَظّاً مِنْ عِبَادِكَ ، وَ نَصِيباً مِنْ شُكْرِكَ وَ شَاهِدَ صِدْقٍ مِنْ مَلَائِكَتِكَ .
(16) بار خدايا، در هر ساعت از ساعتهاى اين روز حظى از پرستش خود و بهرهاى از شكرگزارى ما به درگاهت نصيبمان كن و گواهى صادق از فرشتگانت بر ما بگمار
﴿17﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ احْفَظْنَا مِنْ بَيْنِ أَيْدِينَا وَ مِنْ خَلْفِنَا وَ عَنْ أَيْمَانِنَا وَ عَنْ شَمَائِلِنَا وَ مِنْ جَمِيعِ نَوَاحِينَا ، حِفْظاً عَاصِماً مِنْ مَعْصِيَتِكَ ، هَادِياً إِلَى طَاعَتِكَ ، مُسْتَعْمِلاً لِمَحَبَّتِكَ .
(17) بار خدايا، بر محمد و خاندان او درود نثار فرماى و ما را از روياروى و از پشت سر و از سوى راست و سوى چپ و از هر سوى ديگر آنگونه بپاى كه ما را از نافرمانى تو باز دارد و به پيروى تو راه نمايد و مهر تو در دل ما بيفزايد
﴿18﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ وَفِّقْنَا فِي يَوْمِنَا هَذَا وَ لَيْلَتِنَا هَذِهِ وَ فِي جَمِيعِ أَيَّامِنَا لِاسْتِعْمَالِ الْخَيْرِ ، وَ هِجْرَانِ الشَّرِّ ، وَ شُكْرِ النِّعَمِ ، وَ اتِّبَاعِ السُّنَنِ ، وَ مُجَانَبَةِ الْبِدَعِ ، وَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ ، وَ النَّهْيِ عَنِ الْمُنْكَرِ ، وَ حِيَاطَةِ الْإِسْلَامِ ، وَ انْتِقَاصِ الْبَاطِلِ وَ إِذْلَالِهِ ، وَ نُصْرَةِ الْحَقِّ وَ إِعْزَازِهِ ، وَ إِرْشَادِ الضَّالِّ ، وَ مُعَاوَنَةِ الضَّعيِفِ ، وَ اِدْرَاكِ اللّهيِفِ
(18) بار خدايا، بر محمد و خاندان او درود نثار فرماى، و امروز و امشب و همه روزه ما را توفيق عنايت كن تا به كارهاى نيكو پردازيم و از هر بدى دورى گزينيم و به شكر نعمتهاى تو و به پيروى از سنتهاى پيمبرت و خوددارى از بدعتها و فرمان دادن به كارهاى شايسته و باز داشتن از امور نكوهيده و پاسدارى اسلام و كاستن باطل و خوار داشتن آن و يارى كردن حق و گرامى داشتن آن و راه نمودن گمراه و يارى كردن ناتوان و پناه دادن به ستم رسيده توفيق يابيم
﴿19﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اجْعَلْهُ أَيْمَنَ يَوْمٍ عَهِدْنَاهُ ، وَ أَفْضَلَ صَاحِبٍ صَحِبْنَاهُ ، وَ خَيْرَ وَقْتٍ ظَلِلْنَا فِيهِ
(19) بار خدايا، بر محمد و خاندان او درود فرست و امروز را فرخندهترين روزى قرار ده كه تاكنون دريافتهايم و كاملترين همدمى كه با او يار شدهايم و بهترين وقتى كه در آن به سر بردهايم
﴿20﴾
وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَرْضَى مَنْ مَرَّ عَلَيْهِ اللَّيْلُ وَ النَّهَارُ مِنْ جُمْلَةِ خَلْقِكَ ، أَشْكَرَهُمْ لِمَا أَوْلَيْتَ مِنْ نِعَمِكَ ، وَ أَقْوَمَهُمْ بِمَا شَرَعْتَ مِنْ شرَائِعِكَ ، وَ أَوْقَفَهُمْ عَمَّا حَذَّرْتَ مِنْ نَهْيِكَ .
(20) و ما را خرسندترين كس از جملهى آفريدگان خود كه شب و روز بر آنان سپرى گرديده است، قرار ده و سپاسگزارندهترين كس كه به او نعمت عطا فرمودهاى و از استوارترين آنان در آيينهايى كه بر پاى داشتهاى و از خويشتندارترين ايشان كه از نافرمانى بيم دادهاى
﴿21﴾
اللَّهُمَّ إِنِّي أُشْهِدُكَ وَ كَفَى بِكَ شَهِيداً ، وَ أُشْهِدُ سَمَاءَكَ وَ أَرْضَكَ وَ مَنْ أَسْكَنْتَهُمَا مِنْ مَلائِكَتِكَ وَ سَائِرِ خَلْقِكَ فِي يَوْمِي هَذَا وَ سَاعَتِي هَذِهِ وَ لَيْلَتِي هَذِهِ وَ مُسْتَقَرِّي هَذَا ، أَنِّي أَشْهَدُ أَنَّكَ أَنْتَ اللَّهُ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ ، قَائِمٌ بِالْقِسْطِ ، عَدْلٌ فِي الْحُكْمِ ، رَؤُوفٌ بِالْعِبَادِ ، مَالِكُ الْمُلْكِ ، رَحيِمٌ بِالْخَلْقِ .
(21) بار خدايا، تو را به گواه مىگيرم و گواهى تو ما را بس، هم آسمان و زمينت را و نيز فرشتگان و ديگر آفريدگانت را كه در آنجا مسكن دادهاى، گواه مىگيرم كه در اين روز و اين ساعت و اين جايگاه كه من در آن قرار دارم، شهادت مىدهم كه همانا تويى خدايى كه جز تو خدايى نيست، بر پاى دارندهى عدالت، دادگستر و دادرس مطلق و بر بندگان بسى مهربان، داراى سراسر جهان هستى و مهربان بر آفريدگان
﴿22﴾
وَ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ و خِيَرَتُكَ مِنْ خَلْقِكَ ، حَمَّلْتَهُ رِسَالَتَكَ فَأَدَّاهَا ، وَ أَمَرْتَهُ بِالنُّصْحِ لِأُمَّتِهِ فَنَصَحَ لَهَا
(22) و گواهى مىدهم كه محمد بندهى توست و فرستادهى تو و برگزيدهى تو در ميان بندگانت. رسالت خود برعهدهى او گذاشتى و او آن را به انجام رسانيد و به او فرمان دادى كه «امت» خود را ارشاد كند و «اندرز» گويد، چنان كرد و آنان را خيرخواهى بود اندرزگوى
﴿23﴾
اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، أَكْثَرَ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ ، وَ آتِهِ عَنَّا أَفْضَلَ مَا آتَيْتَ أَحَداً مِنْ عِبَادِكَ ، وَ اجْزِهِ عَنَّا أَفْضَلَ وَ أَكْرَمَ مَا جَزَيْتَ أَحَداً مِنْ أَنْبِيَائِكَ عَنْ أُمَّتِهِ
(23) بار خدايا، پس بر محمد و خاندان او، زان بيش كه بر هر يك از ديگر آفريدگان خود درود مىفرستى، درود فرست و از جانب ما برترين عطيهاى را كه به هر يك از بندگانت عطا كردهاى به او عطا فرماى و برترين و گراميترين چيزى كه به هر يك از پيمبرانت از جانب امت او بخشيدهاى از جانب ما او را ببخش
﴿24﴾
إِنَّكَ أَنْتَ الْمَنَّانُ بِالْجَسِيمِ ، الْغَافِرُ لِلْعَظِيمِ ، وَ أَنْتَ أَرْحَمُ مِنْ كُلِّ رَحِيمٍ ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ الْاَخْيَارِ الْاَنْجَبيِنَ .
(24) كه همانا تويى نعمت بخش بزرگ و آمرزندهى گناهان سنگين و از هر مهربانى مهربانتر. پس بر محمد و خاندان او درود فرست كه پاكان و پاكيزگان و برگزيدگان و گرامىتر خلقاند.