وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ عِنْدَ الصَّبَاحِ وَ الْمَسَاءِ
و از دعاهاى آن حضرت عليهالسلام است به هنگام صبح و شام
﴿1﴾
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ اللَّيْلَ وَ النَّهَارَ بِقُوَّتِهِ
(1) سپاس خداى را كه به نيروى خويش شب و روز را آفريد
﴿2﴾
وَ مَيَّزَ بَيْنَهُمَا بِقُدْرَتِهِ
(2) و به قدرت خويش ميان آن دو تفاوت قرار داد.
﴿3﴾
وَ جَعَلَ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا حَدّاً مَحْدُوداً ، وَ أَمَداً مَمْدُوداً
(3) و براى هر يك حدى محدود و زمانى مشخص مقرر فرمود.
﴿4﴾
يُولِجُ كُلَّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا فِي صَاحِبِهِ ، وَ يُولِجُ صَاحِبَهُ فِيهِ بِتَقْدِيرٍ مِنْهُ لِلْعِبَادِ فِيما يَغْذُوهُمْ بِهِ ، وَ يُنْشِئُهُمْ عَلَيْهِ
(4) و هر كدام را در درون ديگرى فروبرد و بيرون آورد و بر اساس تقدير خويش روزى بندگان و آنچه مايهى رشد و نمو آنان است را فراهم مىآورد.
﴿5﴾
فَخَلَقَ لَهُمُ اللَّيْلَ لِيَسْكُنُوا فِيهِ مِنْ حَرَكَاتِ التَّعَبِ وَ نَهَضَاتِ النَّصَبِ ، وَ جَعَلَهُ لِبَاساً لِيَلْبَسُوا مِنْ رَاحَتِهِ وَ مَنَامِهِ ، فَيَكُونَ ذَلِكَ لَهُمْ جَمَاماً وَ قُوَّةً ، وَ لِيَنَالُوا بِهِ لَذَّةً وَ شَهْوَةً
(5) پس شب را براى آنان خلق كرد تا در آن از حركات رنجشآور و جنبشهاى آزار دهنده در امان باشند، و آن (شب) را پوششى قرار داد تا در آن بياسايند و به خواب روند. تا نشاط و شادابى خويش را تجديد كنند و به لذت و شهوت خويش نيز دست يابند.
﴿6﴾
وَ خَلَقَ لَهُمُ النَّهَارَ مُبْصِراً لِيَبْتَغُوا فِيهِ مِنْ فَضْلِهِ ، وَ لِيَتَسَبَّبُوا إِلَى رِزْقِهِ ، وَ يَسْرَحُوا فِي أَرْضِهِ ، طَلَباً لِمَا فِيهِ نَيْلُ الْعَاجِلِ مِنْ دُنْيَاهُمْ ، وَ دَرَكُ الآْجِلِ فِي أُخْرَاهُمْ
(6) و روز را براى مردم خلق كرد و آن را روشنى بخش قرار دارد تا در آن به جستجوى فضل الهى باشند، و به سبب آن به روزى او دست پيدا كنند. و در روى زمين او به آسانى بتوانند آنچه را كه سود زودرس اين دنياشان، و نيل به سعادت بى زوال آخرت در گروى آن است، به دست آورند.
(7) به تمام اين تقديرات الهى است كه خداوند كار مردم را به سامان مىآورد و افكار و كارهايشان را مىآزمايد، و مىنگرد كه آنان در اوقات طاعت او چگونه عمل مىكنند و در مواردى كه تكليف واجبى بر عهدهى آنان گذاشته شده، چگونه از عهدهى آن برمىآيند: «تا كسانى كه بد كردند به كيفر اعمالشان برساند و آنان را كه نيكى كردند پاداش عطا فرمايد.»
﴿8﴾
اللَّهُمَّ فَلَكَ الْحَمْدُ عَلَى مَا فَلَقْتَ لَنَا مِنَ الْإِصْبَاحِ ، وَ مَتَّعْتَنَا بِهِ مِنْ ضَوْءِ النَّهَارِ ، وَ بَصَّرْتَنَا مِنْ مَطَالِبِ الْأَقْوَاتِ ، وَ وَقَيْتَنَا فِيهِ مِنْ طَوَارِقِ الآْفَاتِ .
(8) خدايا! پس سپاس از آن توست كه سينه شب را با نور صبح براى ما شكافتى و ما را از روشنايى روز بهرهمند ساختى، و راههاى به دست آوردن روزى را به ما نشان دادى، و از رويدادهاى خطرناك آفات، حفظ فرمودى.
﴿9﴾
أَصْبَحْنَا وَ أَصْبَحَتِ الْأَشْيَاءُ كُلُّهَا بِجُمْلَتِهَا لَكَ سَمَاؤُهَا وَ أَرْضُهَا ، وَ مَا بَثَثْتَ فِي كُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا ، سَاكِنُهُ وَ مُتَحَرِّكُهُ ، وَ مُقِيمُهُ وَ شَاخِصُهُ وَ مَا عَلَا فِي الْهَوَاءِ ، وَ مَا كَنَّ تَحْتَ الثَّري
(9) خدايا! به صبح وارد شديم و همگى اشياء و مخلوقات نيز وارد صبح شدند: آسمان و زمين و هر چه ميان اين دو پخش كردهاى، ساكن و متحرك، ايستاده و رونده، و هر چه در هوا بالا رفته، و هر چه در زيرزمين نهان گشته.
﴿10﴾
أَصْبَحْنَا فِي قَبْضَتِكَ يَحْوِينَا مُلْكُكَ وَ سُلْطَانُكَ ، وَ تَضُمُّنَا مَشِيَّتُكَ ، وَ نَتَصَرَّفُ عَنْ أَمْرِكَ ، وَ نَتَقَلَّبُ فِي تَدْبيِرِكَ .
(10) همگى تحت قدرت تو به صبح وارد شديم. در حالى كه سلطنت و پادشاهى تو ما را فراگرفته و خواست و ارادهات ما را در برگرفته و تصرفات ما به اذن و امر توست و به تدبير توست كه در حركتيم.
﴿11﴾
لَيْسَ لَنَا مِنَ الْأَمْرِ إِلَّا مَا قَضَيْتَ ، وَ لَا مِنَ الْخَيْرِ إِلَّا مَا أَعْطَيْتَ .
(11) و توان انجام دادن كارى نداريم مگر آنچه فرمان تو بر آن رفته باشد. و جز آنچه تو بر ما عطا كنى از خيرى بهره نگيريم.
﴿12﴾
وَ هَذَا يَوْمٌ حَادِثٌ جَدِيدٌ ، وَ هُوَ عَلَيْنَا شَاهِدٌ عَتِيدٌ ، إِنْ أَحْسَنَّا وَدَّعَنَا بِحَمْدٍ ، وَ إِنْ أَسَأْنَا فَارَقَنَا بِذَمٍّ .
(12) امروز روزى نو و جديد است و بر ما شاهدى است حاضر. اگر كار نيكو انجام دهيم ستايش كنان ما را بدرود گويد و اگر بدى كنيم با نكوهش و ملامت ما را ترك مىنمايد.
﴿13﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ارْزُقْنَا حُسْنَ مُصَاحَبَتِهِ ، وَ اعْصِمْنَا مِنْ سُوءِ مُفَارَقَتِهِ بِارْتِكَابِ جَرِيرَةٍ ، أَوِ اقْتِرَافِ صَغِيرَةٍ أَوْ كَبِيرَةٍ
(13) خدايا! بر محمد و آل او درود فرست و از همراهى شايسته و حسن مصاحبت با اين روز، ما را روزى كن و ما را از جدايى ناخوشايند و سوء مفارقت با اين روز به خاطر ارتكاب گناه، يا كسب معصيت كوچك يا بزرگ، حفظ فرما.
﴿14﴾
وَ أَجْزِلْ لَنَا فِيهِ مِنَ الْحَسَنَاتِ ، وَ أَخْلِنَا فِيهِ مِنَ السَّيِّئَاتِ ، وَ امْلَأْ لَنَا مَا بَيْنَ طَرَفَيْهِ حَمْداً وَ شُكْراً وَ أَجْراً وَ ذُخْراً وَ فَضْلًا وَ إِحْسَاناً.
(14) و بهرهى ما را در اين روز از خوبها و حسنات سرشار نما و در اين روز از بدىها و سيئات، ما را پاك فرما، و از آغاز تا پايان، آن را براى ما از حمد و شكر و اجر و اندوخته آخرت و فضل و احسان لبريز نما.
﴿15﴾
اللَّهُمَّ يَسِّرْ عَلَى الْكِرَامِ الكاتبِينَ مَؤُونَتَنَا ، وَ امْلَأْ لَنَا مِنْ حَسَنَاتِنَا صَحَائِفَنَا ، وَ لَا تُخْزِنَا عِنْدَهُمْ بِسُوءِ أَعْمَالِنَا .
(15) خدايا! در اين روز، از رنج و زحمت ما بر ملائكهى بزرگوارى كه نويسندهى اعمال ما هستند بكاه، و نامههاى اعمال ما را پر از كارهاى نيك گردان، و ما را در نزد آنان به خاطر كارهاى زشت رسوا و بى آبرو مكن.
﴿16﴾
اللَّهُمَّ اجْعَلْ لَنَا فِي كُلِّ سَاعَةٍ مِنْ سَاعَاتِهِ حَظّاً مِنْ عِبَادِكَ ، وَ نَصِيباً مِنْ شُكْرِكَ وَ شَاهِدَ صِدْقٍ مِنْ مَلَائِكَتِكَ .
(16) خدايا! در هر لحظهاى از لحظههاى اين روز، بهرهاى از مقامات بندگان خاص خويش و نصيبى از شكر خويش و شاهدى راستين از ميان ملائكهى خويش براى ما مقرر فرما.
﴿17﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ احْفَظْنَا مِنْ بَيْنِ أَيْدِينَا وَ مِنْ خَلْفِنَا وَ عَنْ أَيْمَانِنَا وَ عَنْ شَمَائِلِنَا وَ مِنْ جَمِيعِ نَوَاحِينَا ، حِفْظاً عَاصِماً مِنْ مَعْصِيَتِكَ ، هَادِياً إِلَى طَاعَتِكَ ، مُسْتَعْمِلاً لِمَحَبَّتِكَ .
(17) خدايا! بر محمد و آل او درود فرست. ما را از پيش رو و پشت سر و از طرف راست و چپ و از همه جوانب حفظ كن، آنچنان حفظى كه ما را از معصيت تو بازدارد و به طاعت تو رهنمون سازد و ما را به محبت و عشق تو مشغول سازد.
﴿18﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ وَفِّقْنَا فِي يَوْمِنَا هَذَا وَ لَيْلَتِنَا هَذِهِ وَ فِي جَمِيعِ أَيَّامِنَا لِاسْتِعْمَالِ الْخَيْرِ ، وَ هِجْرَانِ الشَّرِّ ، وَ شُكْرِ النِّعَمِ ، وَ اتِّبَاعِ السُّنَنِ ، وَ مُجَانَبَةِ الْبِدَعِ ، وَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ ، وَ النَّهْيِ عَنِ الْمُنْكَرِ ، وَ حِيَاطَةِ الْإِسْلَامِ ، وَ انْتِقَاصِ الْبَاطِلِ وَ إِذْلَالِهِ ، وَ نُصْرَةِ الْحَقِّ وَ إِعْزَازِهِ ، وَ إِرْشَادِ الضَّالِّ ، وَ مُعَاوَنَةِ الضَّعيِفِ ، وَ اِدْرَاكِ اللّهيِفِ
(18) خدايا! بر محمد و آل او درود فرست و در اين روز و شب، و در تمام روزهايمان به ما توفيق ده، براى انجام خير و دورى از شر و شكر نعمتها و تبعيت از سنتها و ترك بدعتها و امر به معروف و نهى از منكر و پاسدارى از اسلام و نكوهش و باطل و خوار ساختن آن، و يارى حق و سرافرازى آن و ارشاد گمراه و يارى ناتوان و رسيدگى به ستمديده.
﴿19﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اجْعَلْهُ أَيْمَنَ يَوْمٍ عَهِدْنَاهُ ، وَ أَفْضَلَ صَاحِبٍ صَحِبْنَاهُ ، وَ خَيْرَ وَقْتٍ ظَلِلْنَا فِيهِ
(19) خدايا! بر محمد و آل او درود فرست و اين روز را خجستهترين روزى قرار ده كه تاكنون يافتهايم و بهترين همنشين و دوستى كه ما را همراهى مىكند و بهترين وقت و زمانى كه گذرانده و بسر بردهايم.
﴿20﴾
وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَرْضَى مَنْ مَرَّ عَلَيْهِ اللَّيْلُ وَ النَّهَارُ مِنْ جُمْلَةِ خَلْقِكَ ، أَشْكَرَهُمْ لِمَا أَوْلَيْتَ مِنْ نِعَمِكَ ، وَ أَقْوَمَهُمْ بِمَا شَرَعْتَ مِنْ شرَائِعِكَ ، وَ أَوْقَفَهُمْ عَمَّا حَذَّرْتَ مِنْ نَهْيِكَ .
(20) و ما را در بين مخلوقاتت از راضىترين كسانى قرار ده كه اين شب و روز بر آنها گذشته است، و از شاكرترين ايشان در برابر نعمتهايى كه عنايت فرمودهاى، و از پايدارترين ايشان در مقابل شريعت و آيينهايى كه تشريع نمودهاى، و از خويشتندارترين ايشان نسبت به مواردى كه از آنها نهى كردهاى و بيم دادهاى.
﴿21﴾
اللَّهُمَّ إِنِّي أُشْهِدُكَ وَ كَفَى بِكَ شَهِيداً ، وَ أُشْهِدُ سَمَاءَكَ وَ أَرْضَكَ وَ مَنْ أَسْكَنْتَهُمَا مِنْ مَلائِكَتِكَ وَ سَائِرِ خَلْقِكَ فِي يَوْمِي هَذَا وَ سَاعَتِي هَذِهِ وَ لَيْلَتِي هَذِهِ وَ مُسْتَقَرِّي هَذَا ، أَنِّي أَشْهَدُ أَنَّكَ أَنْتَ اللَّهُ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ ، قَائِمٌ بِالْقِسْطِ ، عَدْلٌ فِي الْحُكْمِ ، رَؤُوفٌ بِالْعِبَادِ ، مَالِكُ الْمُلْكِ ، رَحيِمٌ بِالْخَلْقِ .
(21) خدايا! من تو را گواه مىگيرم كه گواهى تو به تنهايى بس است، و آسمان و زمين تو را نيز گواه مىگيرم، و همهى ملائكهات كه در زمين و آسمانت اسكان دادهاى، و هم چنين ساير مخلوقات تو را گواه مىگيرم در اين روزم و اين ساعت و لحظهام و اين شبم و اين جايى كه استقرار يافتهام، (همگى را گواه مىگيرم) كه من شهادت مىدهم تو خدايى هستى كه جز تو خدايى نيست، برپا دارندهى قسط و عدل، عادل در حكم، مهربان نسبت به بندگان، دارنده و فرمانرواى جهان هستى، رحيم به مخلوقات.
﴿22﴾
وَ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ و خِيَرَتُكَ مِنْ خَلْقِكَ ، حَمَّلْتَهُ رِسَالَتَكَ فَأَدَّاهَا ، وَ أَمَرْتَهُ بِالنُّصْحِ لِأُمَّتِهِ فَنَصَحَ لَهَا
(22) و شهادت مىدهم كه محمد بنده و رسول تو و برگزيده آفريدگان توست، رسالت خويش را بر دوش او نهادى و او نيز بخوبى از عهدهى آن برآمد، و او را به خيرخواهى امت خويش فرمان دادى و او نيز خيرخواهى كرد.
﴿23﴾
اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، أَكْثَرَ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ ، وَ آتِهِ عَنَّا أَفْضَلَ مَا آتَيْتَ أَحَداً مِنْ عِبَادِكَ ، وَ اجْزِهِ عَنَّا أَفْضَلَ وَ أَكْرَمَ مَا جَزَيْتَ أَحَداً مِنْ أَنْبِيَائِكَ عَنْ أُمَّتِهِ
(23) خدايا! پس بر محمد و آل او درود فرست بيش از آنچه كه بر هر يك از مخلوقاتت درود فرستادهاى. و از طرف ما بهترين چيزى را كه به هر يك از بندگانت دادهاى به او عطا كن، و از سوى ما برترين و گرامىترين پاداشى را كه به نبىاى از انبياى خويش از جانب امتش دادهاى به او عنايت كن.
﴿24﴾
إِنَّكَ أَنْتَ الْمَنَّانُ بِالْجَسِيمِ ، الْغَافِرُ لِلْعَظِيمِ ، وَ أَنْتَ أَرْحَمُ مِنْ كُلِّ رَحِيمٍ ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ الْاَخْيَارِ الْاَنْجَبيِنَ .
(24) كه تو بسيار بخشندهى نعمتهاى بزرگى و بخشاينده گناهان عظيمى. و تو ز هر مهربانى مهربانترى. پس درود فرست بر محمد و آل او كه پاكان، پاكيزگان، نيكوكاران و سرآمد برگزيدگان مىباشند.